Kể từ thời gian đầu xảy ra dịch COVID-19 bùng phát tại Việt Nam gây ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế - xã hội trong nước, Chính phủ đã theo dõi sát diễn biến thực tế, thu thập, tổng hợp các giải pháp được áp dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới, đồng thời trên cơ sở rà soát hệ thống pháp luật hiện hành để kịp thời triển khai thực hiện nhiều giải pháp hỗ trợ phù hợp.

Ngày 19/10/2021, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 406/NQ-UBTVQH15 về ban hành một số giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người dân chịu tác động của dịch COVID-19, trong đó có giải pháp: Miễn tiền chậm nộp phát sinh trong năm 2020 và năm 2021 của các khoản nợ tiền thuế, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với doanh nghiệp, tổ chức (bao gồm cả đơn vị phụ thuộc, địa điểm kinh doanh) phát sinh lỗ trong năm 2020.

Báo cáo kết quả thực hiện giải pháp về miễn tiền chậm nộp theo Nghị quyết số 406/NQ-UBTVQH15, Bộ Tài chính cho biết, tính đến 31/12/2022, cơ quan thuế đã thực hiện miễn 2.116 tỷ đồng tiền chậm nộp phát sinh trong năm 2020 và 2021 của 5.753 người nộp thuế là doanh nghiệp, tổ chức phát sinh lỗ trong năm 2020. Trong đó: năm 2020 miễn tiền chậm nộp với số tiền 929 tỷ đồng, năm 2021 miễn tiền chậm nộp với số tiền là 1.187 tỷ đồng.

Bộ Tài chính cho biết, giải pháp nêu trên đã thực sự hỗ trợ đúng người, đúng thời điểm (người nộp thuế gặp khó khăn về tài chính do sản xuất kinh doanh thua lỗ), giúp người nộp thuế vượt qua khó khăn, tập trung nguồn lực để tiếp tục duy trì, phục hồi động sản xuất kinh doanh sau đại dịch.

Tuy nhiên, Bộ Tài chính cũng chỉ ra, số tiền chậm nộp đã xử lý miễn tập trung chủ yếu vào các trường hợp nợ thuế kéo dài không có khả năng nộp, nhiều trường hợp phát sinh từ trước khi dịch bệnh COVID-19 xảy ra. Các đơn vị chịu ảnh hưởng, tác động của dịch bệnh COVID-19 cũng đã được hưởng chính sách gia hạn nộp thuế và tiền thuê đất theo các Nghị định của Chính phủ.

Việc thực hiện chính sách ưu đãi này cũng tạo tâm lý chây ì nợ thuế đối với một số nhóm người nộp thuế để được hưởng chính sách miễn tiền chậm nộp, làm tăng nợ thuế; tạo ra sự phân biệt đối xử giữa người nộp thuế cố gắng nộp thuế và người nộp thuế cố tình chây ì không thực hiện nộp.

Để tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp, tổ chức giảm bớt khó khăn về tài chính, tập trung nguồn lực để khắc phục những khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh và biến động của kinh tế thế giới, đặc biệt là doanh nghiệp, tổ chức bị thua lỗ trong năm 2022, Chính phủ đề xuất giải pháp tương tự như đã thực hiện năm 2020 và 2021 theo Nghị quyết số 406/NQ-UBTVQH15 ngày 19/10/2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Nghị định số 92/2021/NĐCP ngày 27/10/2021 của Chính phủ. Cụ thể, sẽ miễn tiền chậm nộp phát sinh trong năm 2022 và năm 2023 của các khoản nợ tiền thuế, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với doanh nghiệp, tổ chức (bao gồm cả đơn vị phụ thuộc, địa điểm kinh doanh) phát sinh lỗ trong kỳ tính thuế năm 2022.