“Tuýt còi” nhiều sai phạm qua soi chiếu container

Trong thời gian qua, Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo cục hải quan các tỉnh, thành phố thực hiện tốt “mục tiêu kép”, vừa đảm bảo các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19, vừa duy trì ổn định công tác quản lý hải quan, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp.

Đánh giá về kết quả công tác soi chiếu container, Phó Cục trưởng Cục Quản lý rủi ro (Tổng cục Hải quan) Hồ Ngọc Phan cho biết, công tác soi chiếu container trong toàn ngành Hải quan trong năm 2021 đã đạt được nhiều kết quả tích cực.

Đó là, hiệu suất, hiệu quả soi chiếu container đạt kết quả cao nhất trong vòng 5 năm trở lại đây, vượt mốc 120.000 container, cao hơn 2,11 lần so với năm 2020. Lượng container phát hiện vi phạm đạt 712 container, tăng gấp 3,08 lần so với năm 2020.

Tổng lượng container soi chiếu năm 2021 cao gấp 2,11 lần; lượng container nghi vấn tăng cao gấp 3,18 lần; số lượng container vi phạm tăng gấp 3,08 lần so với năm 2020. Trong đó, lượng container soi chiếu tại Lạng Sơn tăng gấp 4,35 lần; tại TP. Hồ Chí Minh tăng gấp 3,36 lần; Đồng Nai tăng 2,19 lần; TP. Hải Phòng tăng gấp 2,05 lần; TP. Hà Nội tăng gấp 1,57 lần; Đà Nẵng tăng gấp 1,44 lần.

Đáng chú ý, qua chỉ định soi chiếu của Cục Quản lý rủi ro, lực lượng hải quan các địa phương đã phát hiện 383 container vi phạm và 91 trường hợp doanh nghiệp có dấu hiệu sửa tờ khai nhiều lần, khai tăng số lượng dòng hàng, tăng thuế suất…

Qua soi chiếu, cơ quan hải quan đã phát hiện nhiều vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng cấm (mặt hàng CITES, hàng điện tử, gia dụng, máy móc đã qua sử dụng...), không khai báo hàng nhập khẩu có điều kiện, hàng thuộc diện kiểm tra chuyên ngành, hàng có thuế suất cao với khối lượng lớn.

Trong đó, nhiều vụ việc có dấu hiệu vi phạm đã được cơ quan hải quan đề xuất chuyển truy cứu trách nhiệm hình sự. Điển hình như: Lô hàng nhập khẩu của Công ty TNHH Kinh doanh XNK Thực phẩm Vietseatrust, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã phát hiện 20 mặt hàng nhập lậu với hơn 500 kg cá ngựa khô; 240 kg bào ngư khô; 100 kg cá hải long khô; 120 kg mang cá khô (nghi vấn lược mang cá đuối loài Manta); gần 170 kg xương, sừng, móng vuốt, nanh động vật (nghi động vật hoang dã); gần 90 kg gỗ cắt khúc (nghi trầm hương)...

Cũng trong năm 2021, với vai trò chủ trì điều phối công tác lựa chọn, kiểm tra hàng hóa qua soi chiếu, Cục Quản lý rủi ro đã phối hợp với 7 cục hải quan tỉnh, thành phố có máy soi, khắc phục mọi khó khăn của dịch bệnh COVID-19 để triển khai nâng cao chất lượng, hiệu quả soi chiếu container trong toàn Ngành.

Đảm bảo hiệu suất, hiệu quả soi chiếu container trong tình hình mới

Nhằm đảm bảo hiệu suất, hiệu quả công tác lựa chọn, điều phối soi chiếu hàng hóa xuất nhập khẩu bằng máy soi container, thời gian tới, Tổng cục Hải quan yêu cầu các cục hải quan địa phương tiếp tục tăng cường vai trò điều phối hoạt động soi chiếu, để đảm bảo hoạt động soi chiếu được thông suốt, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu và đảm bảo công tác quản lý hải quan.

Cùng với đó, Tổng cục Hải quan thường xuyên nắm bắt tình hình, trao đổi thông tin với các cục hải quan tỉnh, thành phố - nơi đặt máy soi và các đơn vị liên quan để kịp thời xử lý các vấn đề vướng mắc và nghiên cứu, đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả soi chiếu.

Nhằm tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp thực hiện soi chiếu tại địa bàn cảng biển hoặc tại địa điểm kiểm tra ngoài cửa khẩu, cơ quan hải quan sẽ tăng cường soi chiếu hàng hóa trong quá trình xếp dỡ tại các máy soi trên tuyến cảng biển (thuộc TP. Hồ Chí Minh, TP. Hải Phòng và TP. Đà Nẵng); theo dõi, giám sát chặt chẽ việc thực hiện soi chiếu và việc kiểm tra thực tế đối với các trường hợp qua soi chiếu phát hiện có dấu hiệu nghi vấn.

Bên cạnh triển khai các giải pháp trên, lực lượng hải quan tiếp tục nâng cao chất lượng quản lý và áp dụng chuyên đề kiểm soát rủi ro, hồ sơ rủi ro và hồ sơ doanh nghiệp trọng điểm để phục vụ cho việc phân tích, xác định, lựa chọn soi chiếu hiệu quả.

Đồng thời, phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng bài toán nghiệp vụ về soi chiếu đáp ứng yêu cầu của mô hình hải quan số, hải quan thông minh…