Theo đó, phương án 1, giảm phí cho chủ phương tiện trong vùng lân cận trạm thu giá quốc lộ 5; giảm 100% cho các phương tiện nhóm một (xe dưới 12 chỗ, xe tải dưới 2 tấn và xe bus công cộng) không tham gia kinh doanh và giảm 20% với phương tiện của các cơ quan đóng trên địa bàn quanh trạm.

Với phương án này, nếu giảm phí trong bán kính khoảng 3 km quanh trạm, nguồn thu phí sẽ giảm khoảng 51 tỉ đồng mỗi năm; giảm trong bán kính 5 km, nguồn thu sẽ giảm khoảng 80 tỉ đồng mỗi năm.

Phương án 2, giảm chung cho tất cả phương tiện qua trạm. Xe nhóm một giảm từ 40.000 đồng còn 35.000 đồng hoặc 30.000 đồng, các xe nhóm khác sẽ giảm tương ứng từ 10.000 đồng đến 20.000 đồng mỗi lượt.

Với phương án này, mức thu phí sẽ giảm khoảng 5.000 tỉ đồng so với phương án tài chính của dự án.

Bộ Giao thông vận tải đánh giá phương án một không ảnh hưởng đến phương án tài chính, chỉ giảm khoảng 10% nguồn thu trên quốc lộ 5. Tuy nhiên, với phương án hai, Nhà nước sẽ phải hỗ trợ thêm 5.000 tỉ đồng cho dự án giai đoạn từ 2018 đến 2025. Trong điều kiện hiện nay, phương án này rất khó khả thi do nguồn ngân sách hạn hẹp.

Vì thế, Bộ Giao thông vận tải kiến nghị Thủ tướng chấp nhận chủ trương giảm giá dịch vụ sử dụng đường bộ đối với các chủ phương tiện vùng lân cận trạm thu phí quốc lộ 5. Sau một thời gian giảm giá, Bộ sẽ tổng hợp mức sụt giảm doanh thu thực tế để cập nhật phương án tài chính và báo cáo Thủ tướng.

Bên cạnh đó, Bộ Giao thông Vận tải cũng kiến nghị Chính phủ xem xét giải quyết phần hỗ trợ của Nhà nước chiếm 39% tổng vốn tại dự án cao tốc Hà Nội – Hải Phòng. Đây là chi phí giải phóng mặt bằng 4.000 tỉ đồng, vốn hỗ trợ mà Nhà nước đã cam kết.

Trước đó, ngày 11/12, một số tài xế ô tô đã dùng tiền lẻ trả phí tại trạm BOT Quốc lộ 5, đoạn qua địa phận huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên.

Chủ đầu tư dự án là Tổng Công ty Hạ tầng phát triển và đầu tư tài chính Việt Nam (Vidifi) cũng đã báo cáo gửi Bộ Giao thông vận tải và các cơ quan liên quan 3 phương án xử lý trạm BOT Quốc lộ 5.

Ngoài 2 phương án giảm phí, Vidifi cũng đề cập đến việc dừng thu phí trên Quốc lộ 5, tuy nhiên, doanh nghiệp này cho rằng phương án này không khả thi.

Quốc lộ có chiều dài 116 km, nối Hà Nội với Hải Phòng, được xây dựng bằng tiền ngân sách Nhà nước và đã đi vào hoạt động hàng chục năm nay.

Năm 2015, sau khi tuyến cao tốc Hà Nội – Hải Phòng được xây dựng xong, tuyến đường này được Bộ GTVT chấp thuận cho chủ đầu tư là Vidifi được phép sử dụng 2 trạm thu phí BOT để hoàn vốn dự án, 1 đặt tại Hưng Yên và 1 đặt tại Hải Phòng.

Sau khi Vidifi tiếp quản, phí qua trạm Quốc lộ 5 tăng từ từ 30.000 đồng lên 45.000 đồng đối với xe ô tô dưới 12 chỗ ngồi hoặc xe tải dưới 2 tấn; từ 40.000 đồng lên 60.000 đồng với xe từ 12 đến dưới 30 chỗ ngồi, xe tải từ 2 đến dưới 4 tấn...

Mức thu hiện tại là 40.000 đồng đối với xe ô tô dưới 12 chỗ ngồi hoặc xe tải dưới 2 tấn; 55.000 đồng với xe từ 12 đến dưới 30 chỗ ngồi, xe tải từ 2 đến dưới 4 tấn.

Vào tháng 8/2016, nhiều người dân thuộc địa bàn 2 xã Đại Bản và Lê (huyện An Dương, TP. Hải Phòng), nơi giáp với địa điểm đặt trạm thu phí số 2 trên Quốc lộ 5 để phản đối, đề nghị phải có cơ chế miễn, giảm phí cho những người dân trong xã.

Tiếp đó, bức xúc vì đường xấu, phí cao, ngày 4/9/2017, nhiều tài xế đã dùng tiền lẻ mệnh giá 200 – 500 đồng để đi qua trạm thu phí số 1 trên Quốc lộ 5 (huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên). Người dân địa phương cũng kéo ra phản đối vì họ không được trợ phí khi qua trạm BOT này.