“Chấm điểm” cải cách thủ tục hải quan

Lường trước triển khai nhiệm vụ được giao trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 gặp không ít khó khăn, thách thức, năm 2021, Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo các đơn vị trong toàn Ngành triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp hỗ trợ, tạo thuận lợi tối đa cho DN, cá nhân trong thực hiện thủ tục hải quan. Đồng thời, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, trang thiết bị và phương pháp quản lý hải quan hiện đại trong giải quyết thủ tục hành chính; đảm bảo kiểm tra, giám sát hàng hóa, góp phần đẩy lùi và hạn chế tối đa khả năng lây lan của dịch bệnh…

Để đánh giá hiệu quả triển khai các giải pháp trên, cũng như việc thực thi pháp luật trong thực tiễn, Tổng cục Hải quan đã phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và Dự án hỗ trợ kỹ thuật tạo thuận lợi thương mại (TFP) thực hiện khảo sát về hoạt động giám sát thực thực thi pháp luật hải quan tại Tổng cục Hải quan và ở cấp cục hải quan tỉnh, thành phố.

Cụ thể, tại cấp Tổng cục Hải quan, qua khảo sát sự hài lòng của DN đã có 12.425 DN được phát phiếu khảo sát, với 3.727 lượt phản hồi (3.657 phiếu hợp lệ), vượt mục tiêu đề ra (3.500 phiếu phản hồi), đạt tỷ lệ phản hồi 29,43%. Cuộc khảo sát này cũng ghi nhận có 2.487 DN tư nhân (chiếm 68%), 1.070 DN FDI (chiếm 29,3%) và 100 DN có vốn nhà nước (chiếm 29,3%).

Kết quả khảo sát công bố cho thấy, có 87,2% DN hài lòng về sự hỗ trợ của cơ quan hải quan có tính hiệu quả, trong khi có khoảng 85,3% đánh giá cơ quan hải quan đã hỗ trợ kịp thời. Bên cạnh đó, công tác tiếp dân, giải quyết phản ánh, kiến nghị từ cộng đồng DN và người dân được toàn Ngành thực hiện nghiêm túc, theo quy định.

Ở cấp cục hải quan tỉnh, thành phố, việc thực thi pháp luật hải quan được các đơn vị thực hiện khoa học, bài bản. Theo đó, Lãnh đạo Cục Hải quan các tỉnh, thành phố, lãnh đạo các chi cục hải quan trực thuộc đã thường xuyên tiếp nhận phản ánh, kiến nghị của DN và công khai thông tin tại trụ sở cơ quan.

Các đơn vị cũng bố trí cán bộ, công chức có trình độ năng lực, kinh nghiệm để tiếp nhận giải quyết khiếu nại của DN; niêm yết công khai đầu mối tiếp nhận giải quyết kiến nghị của DN. Đồng thời, lập sổ theo dõi đánh giá sự hài lòng của DN tại chi cục; phát phiếu đánh giá cam kết phục vụ khách hàng tại nơi làm thủ tục hải quan; trưng cầu ý kiến của DN thực hiện thủ tuc hải quan về tinh thần, thái độ làm việc của công chức…

Trên thực tế, tại các Cục Hải quan: Hải Phòng, Quảng Ninh, Quảng Ngãi đã thực hiện khảo sát trực tuyến DN trong quá trình khai hải quan bằng phần mềm khai hải quan... Kết quả, tỷ lệ khảo sát trung bình tại các Cục có 83% DN rất hài lòng, 16% DN hài lòng, 1% còn đánh giá về kiến thức, kỹ năng của công chức hải quan.

Hải quan tiếp tục đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp

Bên cạnh quan tâm tới việc thực thi pháp luật, thời gian qua, ngành Hải quan đã tăng cường mở rộng, thắt chặt quan hệ đối tác hải quan - DN và đạt được những kết quả tích cực. Theo đó, cơ quan hải quan đã tiếp xúc, đồng hành, lắng nghe, kịp thời thời tháo gỡ vướng mắc cho DN trong địa bàn quản lý trong thẩm quyền.

Đối với những kiến nghị, vướng mắc của DN vượt thẩm quyền, cơ quan hải quan đã báo cáo, gửi kiến nghị lên Tổng cục Hải quan xem xét, giải quyết. Việc tăng cường mối quan hệ gắn kết giữa hải quan và DN đã tạo được sự đồng lòng chia sẻ của DN, từ đó thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn cơ quan hải quan quản lý.

Tuy nhiên, qua triển khai phát triển quan hệ hải quan - DN một số cục hải quan tỉnh, thành phố cho rằng, công việc này còn mang tính một chiều, chủ yếu do cơ quan hải quan triển khai, còn DN còn chưa mạnh dạn, chủ động đề xuất hỗ trợ tháo gỡ khó khăn trong quá trình xuất nhập khẩu.

Chưa kể, một số hiệp hội, DN chưa hiểu rõ nội hàm của quan hệ đối tác hải quan - DN dẫn đến chưa chủ động và còn thờ ơ việc thiết lập quan hệ đối tác với cơ quan hải quan. Không những thế, trình độ của nhân viên trực tiếp làm thủ tục hải quan còn hạn chế nên việc hiểu, thực hiện đúng các quy định thủ tục hải quan chưa cao, ảnh hưởng đến quá trình thông quan hàng hóa tại cửa khẩu…

Để khắc phục những hạn chế trên, thời gian tới, Tổng cục Hải quan cho rằng, cơ quan hải quan cần đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn đào tạo về hoạt động đối tác hải quan - DN đến cộng đồng DN và các bên liên quan để DN hiểu và tích cực tham gia.

Bên cạnh đó, cơ quan hải quan xây dựng các điển hình về DN đối tác và các hình mẫu đối tác để lan tỏa đến cộng đồng DN; tăng cường hợp tác giữa cơ quan hải quan, hiệp hội DN và đại lý làm thủ tục hải quan trong đánh giá chất lượng dịch vụ đại lý làm thủ tục hải quan và hỗ trợ nâng cao năng lực đại lý làm thủ tục hải quan. Đồng thời, thường xuyên tổ chức đối thoại, tham vấn DN để lắng nghe, giải đáp, tháo gỡ các vướng mắc, kiến nghị của DN…