Dự kiến bội chi ngân sách năm 2024 giảm khoảng 10 nghìn tỷ đồng so dự toán

Trần Huyền

Theo Báo cáo công khai dự toán ngân sách nhà nước năm 2025 Chính phủ trình Quốc hội do Bộ Tài chính phát hành, dự kiến bội chi ngân sách nhà nước ước thực hiện năm 2024 khoảng 389,4 nghìn tỷ đồng, bằng khoảng 3,4%GDP ước thực hiện, giảm khoảng 10 nghìn tỷ đồng so dự toán.

Ảnh minh họa. Nguồn: internet
Ảnh minh họa. Nguồn: internet

Nợ công năm 2024 khoảng 36-37% GDP

Thực hiện quy định của Luật Ngân sách nhà nước, trên cơ sở các báo cáo của Chính phủ trình Quốc hội về dự toán ngân sách nhà nước và phân bổ ngân sách trung ương năm 2025, Bộ Tài chính biên soạn và phát hành “Báo cáo công khai dự toán ngân sách nhà nước năm 2025 Chính phủ trình Quốc hội”.

Báo cáo nhằm cung cấp kịp thời, đầy đủ và chính xác những thông tin chủ yếu liên quan đến đánh giá của Chính phủ về tình hình thực hiện nhiệm vụ ngân sách nhà nước năm 2024 và dự kiến dự toán thu chi ngân sách nhà nước năm 2025 trình Quốc hội xem xét, quyết định.

Bản báo cáo gồm 4 phần: Phần I: Tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2024; Phần II: Dự kiến dự toán ngân sách nhà nước năm 2025; Phần III: Kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 03 năm quốc gia 2025-2027;  Phần IV: Phụ lục số liệu liên quan.

Theo báo cáo, dự toán thu ngân sách nhà nước là 1.700,99 nghìn tỷ đồng. Trên cơ sở 9 tháng thực hiện thu ngân sách nhà nước ước đạt 1.448,2 nghìn tỷ đồng, bằng 85,1% dự toán, tăng 17,9% so cùng kỳ năm 2023; đánh giá thực hiện cả năm thu ngân sách nhà nước ước đạt 1.873,3 nghìn tỷ đồng, tăng 10,1% so dự toán Quốc hội giao, tăng 6,8% so với thực hiện năm 2023; tỷ lệ huy động vào ngân sách nhà nước đạt khoảng 16,5%GDP, riêng thu thuế, phí đạt 13,1%GDP.

Dự toán chi ngân sách nhà nước năm 2024 là 2.119,4 nghìn tỷ đồng; thực hiện 9 tháng ước đạt 1.256,3 nghìn tỷ đồng, bằng 59,3% dự toán, tăng 1,4% so với cùng kỳ. Trên cơ sở tập trung thực hiện quyết liệt các giải pháp để phấn đấu giải ngân vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước, vốn các Chương trình mục tiêu quốc gia; triệt để tiết kiệm các khoản chi thường xuyên, rà soát, sắp xếp các nhiệm vụ chi, cắt giảm các khoản chi chưa thực sự cần thiết, cấp bách, điều hành chi chặt chẽ trong phạm vi dự toán và khả năng thu ngân sách các cấp, ước cả năm chi ngân sách nhà nước đạt 2.281,7 nghìn tỷ đồng, tăng 162,3 nghìn tỷ đồng (tăng 7,7%) so dự toán, chủ yếu từ nguồn ước vượt dự toán thu.

Dự toán bội chi ngân sách nhà nước năm 2024 Quốc hội quyết định là 399,4 nghìn tỷ đồng, bằng 3,6% GDP. Căn cứ khả năng thu và đánh giá chi ngân sách nhà nước cả năm nêu trên, dự kiến bội chi ngân sách nhà nước ước thực hiện khoảng 389,4 nghìn tỷ đồng, bằng khoảng 3,4%GDP ước thực hiện, giảm khoảng 10 nghìn tỷ đồng so dự toán.

Dự kiến đến cuối năm 2024, nợ công khoảng 36-37% GDP, nợ Chính phủ khoảng 33-34% GDP, nợ nước ngoài quốc gia khoảng 32-33% GDP, nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ khoảng 21-22% tổng thu ngân sách nhà nước, đảm bảo trong phạm vi Quốc hội quyết định.

Dự toán bội chi năm 2025 khoảng 3,8%GDP

Báo cáo nêu rõ, dự toán ngân sách nhà nước năm 2025 được xây dựng trên cơ sở đánh giá tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2024 và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 (dự kiến tốc độ tăng trưởng GDP khoảng 6,5-7,0%; tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân khoảng 4,5%; tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu khoảng 6% so với năm 2024).

Theo đó, dự toán thu ngân sách nhà nước năm 2025 là 1.966,8 nghìn tỷ đồng, tăng 15,6% so với dự toán năm 2024 và tăng 5% so với ước thực hiện năm 2024, đạt tỷ lệ huy động vào ngân sách nhà nước khoảng 16%GDP, trong đó từ thuế, phí khoảng 12,8%GDP. 

Dự toán tổng chi ngân sách nhà nước năm 2025 khoảng 2.548,9 nghìn tỷ đồng (đã bao gồm số sử dụng từ nguồn tích lũy cho cải cách tiền lương của ngân sách trung ương và nguồn cải cách tiền lương của ngân sách địa phương còn dư đến hết năm 2024 chuyển sang để bố trí dự toán năm 2025 của các bộ, cơ quan trung ương, địa phương). Dự toán bội chi ngân sách nhà nước năm 2025 là 471,5 nghìn tỷ đồng (khoảng 3,8%GDP).

Về kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 03 năm quốc gia 2025-2027, dự kiến tổng thu cân đối ngân sách nhà nước kế hoạch 3 năm 2025-2027 khoảng 5,9 triệu tỷ đồng, tăng khoảng 8,8% so với ước thực hiện thu ngân sách nhà nước 03 năm 2022-2024. Tỷ lệ huy động thu ngân sách nhà nước bình quân khoảng 14,7%GDP, trong đó huy động từ thuế, phí bình quân khoảng 12,1%GDP.

Về chi ngân sách nhà nước, tổng chi cân đối ngân sách nhà nước kế hoạch 3 năm 2025-2027 khoảng 7,4 triệu tỷ đồng, bằng 121% so với thực hiện tổng chi ngân sách nhà nước 03 năm 2022-2024. Mức bội chi ngân sách nhà nước các năm 2025-2027 khoảng 3,5%GDP; Nợ công giai đoạn 2025-2027 khoảng 37-38%GDP.

Tại báo cáo, Bộ Tài chính cũng nêu rõ các giải pháp nhằm hoàn thành dự toán ngân sách năm 2024, năm 2025 và 3 năm 2025-2027. Trong đó, thực hiện nghiêm pháp luật về thu, quản lý thu ngân sách nhà nước, tập trung thực hiện các giải pháp tăng cường quản lý thu ngân sách nhà nước, đảm bảo thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, phấn đấu hoàn thành dự toán thu được giao ở mức cao nhất đảm bảo nguồn lực phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội; tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính, nâng cao hiệu quả quản lý, phân bổ, sử dụng ngân sách nhà nước gắn với các mục tiêu về tái cơ cấu nền kinh tế, phát triển bền vững...