Đó là nội dung chính trong Dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân vừa được Bộ Công Thương công bố đưa ra để lấy ý kiến.

Tăng giá trên 5% phải có ý kiến của Thủ tướng

Theo dự thảo của Bộ Công Thương, cơ chế điều chỉnh giá bán điện bình quân hiện nay sẽ được thay đổi một phần.

Cụ thể, giá bán điện bình quân sẽ được điều chỉnh trong phạm vi khung giá do Thủ tướng Chính phủ quy định và “chỉ được điều chỉnh tăng ở mức 3% trở lên so với giá bán điện bình quân hiện hành”. Thời gian điều chỉnh giá bán điện bình quân giữa hai lần liên tiếp tối thiểu là 3 tháng.

Nếu cần tăng trên 5% hoặc giá bán điện bình quân cần điều chỉnh vượt phạm vi khung giá, EVN phải lập hồ sơ phương án giá, báo cáo Bộ Công Thương và gửi Bộ Tài chính để thẩm định, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho ý kiến.

Nếu giá đầu vào làm giá bán điện bình quân tại thời điểm tính toán thấp hơn so với giá bán điện bình quân hiện hành và trong khung giá (sau khi đã trích quỹ bình ổn giá điện), quy định yêu cầu EVN giảm ngay giá bán điện ở mức tương ứng, bất kể mức giảm là bao nhiêu.

Hàng năm, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với Bộ Tài chính kiểm tra, tính toán giá thành sản xuất kinh doanh điện của các khâu sau khi EVN có báo cáo kiểm toán. EVN sẽ xây dựng phương án giá bán điện bình quân trình Bộ Công Thương và Bộ Tài chính.

Dự thảo cũng giao Bộ Công Thương kiểm tra, giám sát việc thực hiện điều chỉnh giá bán điện bình quân. Trường hợp cần thiết, Bộ Công Thương được quyền ra văn bản yêu cầu EVN giảm hoặc dừng tăng giá bán điện bình quân, được phép mời tư vấn độc lập để thẩm tra hồ sơ điều chỉnh giá bán điện bình quân...

Điện cũng sẽ có quỹ bình ổn giá

Bên cạnh đó, một nội dung đáng chú ý được Dự thảo đề cập đến là khả năng lập quỹ bình ổn giá, tương tự như cách làm với xăng dầu hiện nay.

Theo đó, trong trường hợp cần thiết, Nhà nước sẽ sử dụng quỹ bình ổn giá để bình ổn giá bán nhằm giảm thiểu tác động bất lợi đến ổn định kinh tế vĩ mô và an sinh xã hội. Đây là cách làm được áp dụng với xăng dầu lâu nay, song cũng đang được xem xét thay đổi khi việc điều hành giá mặt hàng này ngày càng tiệm cận với thị trường.

Nguồn hình thành quỹbình ổn gá điện sẽ được trích từ giá bán điện và sẽ tính vào chi phí sản xuất kinh doanh điện. Tuy nhiên, quỹ chỉ được trích lập khi các yếu tố đầu vào hình thành giá bán điện giảm so với hiện hành và chi phí sản xuất kinh doanh điện bị treo (chưa được tính hết vào giá bán điện) đã được xử lý hết. Dự thảo dự kiến giao EVN quyền thực hiện việc trích lập, quản lý và sử dụng quỹ bình ổn giá điện.

Một trong những quy định đáng chú ý khác là Bộ Công Thương cũng sẽ công khai công thức tính giá bán điện bình quân.

Theo đó, giá để làm cơ sở điều chỉnh giá điện bao gồm 10 yếu tố cấu thành như: tổng chi phí phát điện, tổng doanh thu cho phép khâu truyền tải điện, chi phí khâu phân phối - bán lẻ điện và lợi nhuận định mức, mức trích lập quỹ bình ổn giá điện...