Nhà máy điện rác lớn nhất Việt Nam có thể xử lý 70% rác thải của Hà Nội

Nhà máy điện rác Sóc Sơn tại Khu liên hợp xử lý rác thải Nam Sơn ở Hà Nội là nhà máy lớn nhất cùng loại tại Việt Nam và lớn thứ hai thế giới. Nhà máy có 16 cổng đổ rác để chứa các loại xe chở rác khác nhau và có thể xử lý 4.000 đến 5.000 tấn rác mỗi ngày để tạo ra 90MW điện. Kể từ khi đi vào hoạt động vào năm 2022, Nhà máy đã xử lý 1,46 triệu tấn rác thải rắn sinh hoạt, giải quyết hơn 70% lượng rác thải của Hà Nội, đồng thời đặt mục tiêu chuyển đổi một triệu tấn rác thải thành nguồn nhiên liệu trong năm nay.

Trước năm 2022, các khu xử lý rác thải sinh hoạt tập trung của Hà Nội phải chôn lấp khoảng 7.000 tấn/ngày, tạo nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, lãng phí tài nguyên. Kể từ tháng 7/2022, khi bắt đầu phát điện lên lưới điện quốc gia, Nhà máy điện rác Sóc Sơn đã giúp xử lý hơn 70% lượng rác thải của Hà Nội, giảm áp lực cho hai khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nam Sơn (huyện Sóc Sơn) và Xuân Sơn (thị xã Sơn Tây).

Nhà máy đảm bảo tuân thủ các quy định về môi trường, giúp giảm thiểu nguy cơ xảy ra sự cố môi trường do tình trạng tồn đọng rác thải sinh hoạt tại Hà Nội và bảo tồn tài nguyên đất bằng cách giảm nhu cầu chôn lấp rác thải, xử lý hơn 1,2 triệu tấn rác thải sinh hoạt rắn và 245.000 mét khối nước rỉ từ rác.

Hà Nội đặt mục tiêu phát điện từ lò đốt rác số 3 tại Nhà máy điện rác Sóc Sơn đạt công suất 67MW và đưa vào hoạt động nhà máy điện rác Seraphin (nhà máy thứ 2 tại thị xã Sơn Tây) vào cuối năm nay, đưa tổng công suất phát điện từ xử lý rác thải của Thành phố đạt khoảng 129,3MW.

Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, hiện nay Việt Nam có 3 nhà máy điện rác hoạt động ổn định. Ngoài Sóc Sơn, Nhà máy Phú Ninh tại tỉnh Bình Thuận có thể xử lý 500 tấn rác/ngày với công suất phát điện 25MW và Nhà máy Củ Chi tại TP.HCM có thể xử lý 1.000 tấn rác/ngày với công suất phát điện 50MW.

TP. Hồ Chí Minh đặt mục tiêu giảm lượng rác thải chôn lấp xuống dưới 30%

Hồ Chí Minh có khoảng 9.700 tấn chất thải rắn mỗi ngày, trong đó 70% được đưa đến bãi chôn lấp, tạo áp lực đáng kể cho các đơn vị quản lý. Các cơ quan chức năng đang nỗ lực với mục tiêu giảm xuống còn 2.600 tấn rác thải chôn lấp mỗi ngày, tăng tỷ lệ phân loại rác thải sinh hoạt lên 80% vào cuối năm 2025 và đảm bảo tất cả rác thải của Thành phố được ủ thành phân hữu cơ hoặc được sử dụng để sản xuất năng lượng vào cuối năm 2030.

Việt Nam hiện có 15 nhà máy điện rác đang được xây dựng trên toàn quốc. So với chôn lấp, đốt là giải pháp giúp giảm đáng kể khối lượng rác thải từ 90%-95%, tái sử dụng năng lượng nhiệt cũng giúp giảm phát thải carbon và ô nhiễm nước.

Trong thời gian qua, UBND TP. Hồ Chí Minh đã hỗ trợ Công ty CP Vietstar và Công ty CP Đầu tư phát triển Tâm Sinh Nghĩa thực hiện các thủ tục pháp lý để đầu tư xây dựng nhà máy chuyển đổi công nghệ sang đốt phát điện như bổ sung dự án vào danh mục các dự án nguồn điện sản xuất từ rác trong kế hoạch quy hoạch điện VIII, kiến nghị Bộ Xây dựng thẩm định hồ sơ báo cáo nghiên cứu khả thi dự án. Theo đó, ngày 5/7/2024, Sở Xây dựng đã cấp Giấy phép xây dựng cho Công ty Tâm Sinh Nghĩa giai đoạn 1 của dự án nhà máy đốt rác phát điện Tâm Sinh Nghĩa. Dự án này theo kế hoạch sẽ được khởi công xây dựng vào ngày 20/7/2024.

Ngoài ra, đối với Công ty TNHH Xử lý chất thải Việt Nam và Công ty TNHH Một thành viên Môi trường Đô thị TP. Hồ Chí Minh, các doanh nghiệp đang thực hiện hồ sơ dự án đầu tư gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư xem xét, thực hiện điều chỉnh quyết định chủ trương đầu tư và thủ tục cấp quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án chuyển đổi công nghệ xử lý rác sinh hoạt từ chôn lấp hợp vệ sinh sang đốt phát điện.

PGS.TS Bùi Thị An, Viện trưởng Viện Tài nguyên, Môi trường và Phát triển cộng đồng cho biết, giải quyết vấn đề rác thải có ý nghĩa quan trọng trong bảo vệ môi trường và phát triển các giải pháp biến rác thải thành năng lượng, trong đó có việc phân loại rác thải đúng cách.

Vấn đề quan trọng hiện nay là lựa chọn công nghệ phù hợp có thể quản lý chất thải hiệu quả mà không tạo ra các chất ô nhiễm có hại khác, kết hợp phân loại rác thải tại nguồn, chuyển giao và thu gom rác thải trước khi xử lý. Nếu phân loại không tốt, quá trình xử lý sẽ gặp nhiều thách thức.