Ngày 5/4/2016, tại Hà Nội,Trung tâm Khuyến nông Quốc gia vừa tổ chứDiễn đàn KN@NN chủ đề: “Giải pháp quản lý về chất cấm và lạm dụng kháng sinh (KS) trong chăn nuôi góp phần đảm bảo an toàn thực phẩm ở các tỉnh phía Bắc”.

Tỷ lệ chất cấm giảm đáng kể

Phát biểu tại diễn đàn, ông Hoàng Thanh Vân, Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) cho biết, việc kiểm tra chất cấm trong lĩnh vực thức ăn chăn nuôi (TACN) hiện nay, đặc biệt là chất cấm Sabutamol, theo chương trình triển khai cao điểm phòng, chống chất cấm của Bộ NN&PTNT từ tháng 10/2015 đến nay, đã có nhiều kết quả mạnh mẽ.

Theo đó, trong tổng số cơ sở kiểm tra là 1.893 cơ sở, phát hiện 58 cơ sở có vi phạm chất cấm (chiếm 3,1%). Con số này cho thấy việc triển khai các đợt cao điểm về kiểm soát chất lượng vật tư và an toàn nông sản đã có tác dụng rất tích cực, vừa huy động lực lượng lớn các bộ ngành và các địa phương vào cuộc, vừa góp phần giảm thiểu rõ rệt tỷ lệ các mẫu dương tính với chất cấm trong chăn nuôi.

Trong đó, mẫu TACN vi phạm chất cấm chỉ còn 1,3% so với 5-6% các tháng đầu năm; nước tiểu còn 3,9% so với thời gian cao điểm lên tới 16-25% mẫu kiểm tra dương tính…Các chất cấm trong chăn nuôi chủ yếu là Salbutamoll và một số rất ít là chất Vàng o (Auramine).

Bên cạnh đó, ông Nguyễn Văn Việt, Chánh Thanh tra Bộ NN&PTNT cho biết thêm: “Nếu theo số liệu của Cục Thú y và số liệu Thanh tra bộ thì hầu hết các cơ sở sản xuất TACN không sử dụng chất cấm nữa, hiện nay chủ yếu là trang trại đang sử dụng chất cấm thông qua thương lái lấy nguồn”, ông Việt nói.

Dẫn chứng thêm, ông Việt cho biết, theo báo cáo của Cục Thú y, trong tháng 1, lấy 1.000 mẫu thì có 98 mẫu nhiễm chất Sabutamol, sang tháng 3, lấy 576 mẫu duy nhất có 3 mẫu bị nhiễm, chiếm 0,46%. Như vậy số vụ vi phạm đã giảm đi rất nhiều.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền

Để quản lý về chất cấm trong chăn nuôi có hiệu quả hơn nữa trong thời gian tới,TS. Phan Huy Thông, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đề nghị: "Cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền tới các hộ chăn nuôi, giết mổ cũng như người tiêu dùng, đồng thời huy động cả cộng đồng chung sức với ngành nông nghiệp trong cuộc chiến chống lại chất cấm, kháng sinh vì các sản phẩm chăn nuôi nói riêng và nông sản nói chung, hướng tới các sản phẩm đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, vì sức khỏe của con người", ông Thông nói.

Đồng tình với quan điểm này, ông Hoàng Thanh Vân cũng cho rằng, “công tác tuyên truyền hiện nay đang đặt ra hàng đầu, có tính quyết định rất cao. Điều này nhằm để tất cả mọi người nhận thức rõ việc sử dụng quá nhiều kháng sinh trong chăn nuôi là ảnh hưởng tới sức khỏe, vi phạm nguyên tắc quy định của nhà nước, yêu cầu phải sử dụng đúng quy định; nâng cao trách nhiệm cơ quan chức năng trung ương xuống địa phương để tăng cường quản lý việc này”./.

Bên cạnh đó, theo ông Nguyễn Văn Việt: " Bộ trưởng Bộ NN&PTNT đã cam kết tiếp tục xử lý mạnh tay các đối tượng sử dụng chất cấm. Ngày 7/4/2016 sẽ có đoàn thanh tra vào các tỉnh phía Nam tiếp tục thanh kiểm tra. Tại các tỉnh nếu phát hiện các sản phẩm lợn có chất cấm là phải tiêu hủy. Sắp tới các trang trại nếu sử dụng chất cấm trong chăn nuôi, địa phương sẽ tiêu hủy hay gia súc gia cầm của trang trại đó mà không cần đợi đến lúc tái phạm nữa. Đến tháng 6, 7 tới, tất cả các đối tượng sử dụng chất cấm sẽ bị xử phạt tiền rất nặng, thấp nhất từ 50-200 triệu đồng, nặng nhất là đi tù 20 năm", ông Việt cho biết.

Đặc biệt, “Trong năm 2016 chúng tôi quyết tâm chấm dứt việc sử dụng chất cấm trong chăn nuôi và sẽ có lộ trình kiểm tra liên tục hàng tháng một. Đối với các đối tượng trang trại và lò mỏ, có hai biện pháp kiểm soát đó là chống và xây".

Đối với biện pháp chống, hiện đang làm quyết liệt, một mặt đưa ra các chế tài mạnh hơn, mặt khác tổ chức các đoàn thanh kiểm tra liên tục đi kiểm tra các nhà máy, lò mổ trang trại, lấy mẫu đưa đi phân tích và xử lý”, ông Việt nhấn mạnh.

Cùng với đó, theo các đại biểu, thời gian tới, Việt Nam phải tiến hành chăn nuôi theo hướng VietGap, quản lý chặt chẽ giảm thiếu tối đa lượng sử dụng chất cấm, KS trong chăn nuôi. Đặc biệt, từ nay đến 2017- 2019 Việt Nam tiến tới cấm sử dụng KS trong chăn nuôi .

Cụ thể, khuyến cáo đối với người chăn nuôi hiện nay, phải nắm rõ quy định nhà nước, thực hiện tốt quy trình chăn nuôi an toàn sinh học vì sử dụng KS tốn kém mà nếu lạm dụng còn ảnh hưởng tới sức khỏe người tiêu dùng. Phương thức tốt nhất giảm lượng KS, không sử dụng chất cấm là quản lý tốt quy trình chăn nuôi, từ khâu sản xuất giống, chuồng trại, ánh sáng, nhiệt độ, nước uống và quy trình chăn nuôi được quản lý theo VietGap, chắc chắn hiện tượng gia súc ốm bệnh sẽ giảm thiểu đáng kể, không cần dùng KS hoặc dùng rất ít.