Hội nghị có sự tham dự của đại diện lãnh đạo các vụ, cục liên quan thuộc Bộ Tài chính và đại diện 12 bộ, ngành được giao dự toán vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài năm 2020.

Mới giải ngân được 21,64% vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài

Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà cho biết, theo tổng hợp tình hình giải ngân vốn đầu tư nước ngoài từ Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại và Kho bạc Nhà nước, đến tháng 8/2020, ước thưc hiện giải ngân đạt 21,64% so với kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ giao. Tỷ lệ này so với tháng trước có khá hơn do có nhiều giải pháp của Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ và các bộ, ngành. Tuy nhiên, tỷ lệ này vẫn thấp hơn mức bình quân chung về giải ngân vốn đầu tư phát triển.

Báo cáo về tình hình giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài 8 tháng đầu năm, ông Hoàng Hải - Phó Cục trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) cho biết, nguyên nhân giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài chậm là do việc thực hiện dự án của các bộ, ngành, ban quản lý dự án chậm, có dự án xin điều chỉnh thời gian giải ngân, sử dụng vốn dư. Từ đầu năm 2020 đến nay, đã có 9 hiệp định vay của các bộ, ngành phải làm thủ tục gia hạn, điều chỉnh với nhà tài trợ.

Theo quy định hiện nay, việc gia hạn khoản vay hay bất kỳ điều chỉnh nào của dự án đều gắn với điều chỉnh chủ trương đầu tư, trong khi quá trình điều chỉnh chủ trương đầu tư thường phức tạp, kéo dài dẫn đến việc một số dự án đã được bố trí vốn nhưng không thể rút vốn do chưa hoàn thành thủ tục điều chỉnh. Bên cạnh việc giải ngân theo kế hoạch năm 2020, các bộ ngành còn tập trung giải ngân tiếp dự toán được giao năm 2019 và phần vốn được kéo dài, chuyển nguồn trị giá 2.420 tỷ đồng...

Báo cáo tại hội nghị, đại diện các bộ, ngành đã nêu rõ các vướng mắc, khó khăn trong giải ngân vốn đầu tư công nguồn vốn vay nước ngoài. Trong đó, tác động của đại dịch Covid-19 với các dự án sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi nặng nề hơn so với các dự án trong nước do hầu hết các hoạt động sử dụng nguồn vốn đều gắn với yếu tố nước ngoài từ khâu nhập máy móc, thiết bị cho đến huy động chuyên gia, nhân công, nhà thầu nước ngoài, tư vấn giám sát... đã ảnh hưởng làm chậm tiến độ giải ngân nguồn vốn.

Theo đại diện các bộ, ngành, có dự án chưa giải phóng mặt bằng; chưa ký hợp đồng; chưa ký hiệp định; hợp đồng đã ký nhưng triển khai khó khăn về chuyên gia, vật tư hàng hoá không nhập khẩu được do dịch nên không có khối lượng hoàn thành để thanh toán; có khối lượng hoàn thành nhưng không có thủ tục thanh toán; kéo dài thời gian rút vốn, điều chỉnh, sử dụng vốn dư... phải trình xin ý kiến, dẫn đến chậm giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài. 

Rà soát kỹ dự án không có khả năng giải ngân, phải điều chỉnh chủ trương đầu tư

Để đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công nguồn vốn vay nước ngoài, Thứ trưởng Trần Xuân Hà đề nghị các bộ, ngành rà soát lại khả năng giải ngân vốn từ nay đến cuối năm, dự án nào không có khả năng giải ngân được trình cấp có thẩm quyền trình Thủ tướng cắt, giảm, điều chuyển vốn đầu tư nguồn nước ngoài; đồng thời rà soát dự án có khả năng dùng vốn nhiều hơn dự toán được giao, nếu trong phạm vi điều chỉnh của bộ ngành thì báo cáo Bộ trưởng điều chỉnh, nếu liên quan đến tổng mức thì báo cáo Thủ tướng.

Các bộ, ngành chỉ đạo sát sao Ban Quản lý dự án thực hiện từ khâu giải phóng mặt bằng đến đấu thầu, ký hợp đồng, thanh toán, giải ngân... để có khối lượng cao nhất giải ngân thanh toán. Với các dự án phải điều chỉnh chủ trương đầu tư, các bộ, ngành phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Thủ tướng xem xét điều chỉnh; trên cơ sở đó, Bộ Tài chính đàm phán với nhà tài trợ điều chỉnh hiệp định vay trình các cấp có thẩm quyền quyết định. Đồng thời, phối hợp với Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại, Kho bạc Nhà nước, các nhà tài trợ trong giải quyết các thủ tục giải ngân rút vốn, hoàn lại chứng từ theo quy định.

Đối với các bộ, ngành, địa phương giải ngân xong nguồn vốn từ năm 2019 trở về trước nhưng chưa được quyết toán, Bộ Tài chính đã có ý kiến gửi các bộ, ngành rà soát, đề nghị soát số liệu sớm để báo cáo Thủ tướng Chính phủ đưa số này vào dự toán 2020 để tất toán, xử lý dứt điểm. 

Thứ trưởng Trần Xuân Hà cho biết, hàng tháng, Bộ Tài chính sẽ cùng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các bộ, ngành rà soát tình hình giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài để làm rõ những khó khăn vướng mắc và hướng giải quyết triệt để nhất để báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.