Thiếu sự hỗ trợ từ chuyên gia

Sản xuất tinh gọn hay sản xuất tiết kiệm (Lean) là một trong những phương pháp quản trị hiện đại nhằm tinh gọn hóa sản xuất, giảm thiểu lãng phí trong doanh nghiệp, gia tăng hiệu quả kinh doanh; nhờ đó giúp các tổ chức, doanh nghiệp cải tiến và nâng cao năng suất, chất lượng.

Lean có các cấp độ khác nhau gồm: Lean manufacturing (sản xuất tinh giản), Lean enterprise (doanh nghiệp tinh gọn) và Lean thinking (tư duy tinh gọn).

Mục đích chính của Lean là tập trung nhận diện và loại bỏ các hoạt động không tạo ra thêm giá trị cho khách hàng nhưng làm tăng chi phí sản xuất, cung ứng dịch vụ của một tổ chức.

Để chuyển đổi mô hình sản xuất của doanh nghiệp sang mô hình này không phải dễ dàng, đòi hỏi doanh nghiệp phải có văn hóa doanh nghiệp dẻo dai, sẵn sàng học hỏi và đổi mới.

Có một số vấn đề lớn mà doanh nghiệp có thể gặp phải, cần đặc biệt lưu ý khi áp dụng mô hình Lean.

Thứ nhất là thiếu sự hỗ trợ từ chuyên gia: Việc chuyển đổi sang mô hình sản xuất tinh gọn sẽ dễ dàng hơn nhiều khi áp dụng từ kinh nghiệm thực tiễn của người khác.

Doanh nghiệp có thể chủ động tìm kiếm, gặp gỡ các chuyên gia, chủ doanh nghiệp đã có kinh nghiệm trong môi trường chuyển đổi này; có thể tham gia các buổi chia sẻ, tọa đàm, gặp trực tiếp chủ doanh nghiệp hoặc tham gia các khóa học để chuyên gia có thể đưa cho doanh nghiệp lời khuyên cụ thể hơn trong mỗi giai đoạn dự án chuyển đổi sang mô hình Lean.

Thứ hai, sức mạnh của tập thể nhân viên là sự cần thiết: Chuyển đổi sang mô hình sản xuất tinh gọn không thể nào tránh khỏi những bất cập trong hệ thống nhân sự của doanh nghiệp. Có những nhân viên lâu năm đã quá quen với cách làm việc cũ hoặc không hứng thú với hình thức mới sẽ gây khó khăn trong việc thay đổi.

Vì vậy, người lãnh đạo cần có những kinh nghiệm nhất định trong việc quản lý và thuyết phục để có thể tạo động lực cho nhân viên của mình. Một doanh nghiệp có văn hóa doanh nghiệp dẻo dai, sẵn sàng học hỏi, thay đổi sẽ có lợi thế lớn.

Doanh nghiệp có thể gặp khó trong phân quyền, giao quyền

Thứ ba là thách thức trong việc thiết kế, hoạch định công việc: Để thực hiện đúng theo mô hình Lean, tránh lãng phí tốt, cần có một bản kế hoạch thật chặt chẽ và chi tiết. Hoạch định dòng công việc là tạo và duy trì liên tục dòng sản phẩm nên cần phải có kế hoạch sản xuất ngay từ đầu để tránh phát sinh lỗi không mong muốn.

Trong quá trình sản xuất, cung ứng, cũng cần điều chỉnh kế hoạch tạm thời phù hợp với hoàn cảnh của doanh nghiệp.

Thứ tư là vấn đề trong cung ứng: Theo trong mô hình Lean, loại bỏ lãng phí là khi doanh nghiệp cung cấp cho khách hàng thứ họ muốn và đúng sản lượng, không thừa trong lưu kho và giảm thời gian chờ, chỉ có một lượng nhỏ hàng tồn kho được lưu trữ.

Điều này phải phụ thuộc khá nhiều vào nhà cung ứng để tránh gây gián đoạn dòng cung cấp. Nếu chẳng may quy trình cung ứng hay công nhân đình công thì khiến lượng hàng bị ảnh hưởng và toàn bộ dây chuyền sản xuất phải dừng lại.

Đôi khi các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng sẽ gặp khó khăn vì nhà cung ứng không chịu giao hàng với một số lượng ít hoặc lịch trình giao khó khăn.

Thứ năm, doanh nghiệp có thể gặp khó khăn trong vấn đề phân quyền, giao quyền: Hầu hết các doanh nghiệp Việt vẫn đang hoạt động theo lối truyền thống. Công nhân của họ chỉ đảm nhận và làm theo công việc được giao, chưa được khuyến khích đưa ra sáng kiến.

Có những người công nhân tay nghề giỏi, thâm niên được đưa lên vị trí quản lý, họ chưa biết cách để phân quyền. Doanh nghiệp cần nhận thức được tình trạng thực tại của doanh nghiệp mà có hướng đi cụ thể, vận dụng phương thức mới mới hiệu quả được.

Thứ sáu là vấn đề chi phí vận hành: Để chuyển đổi sang mô hình mới thì chi phí ban đầu là vấn đề không thể tránh khỏi. Những trang thiết bị, cơ sở cũ phải được sửa sang, làm mới và thậm chí thay đổi toàn bộ nếu cần thiết.

Chi phí để đào tạo nhân lực, thuê các chuyên gia… cũng cần được tính toán một cách cẩn thận để không làm doanh nghiệp bị đình trệ trong quy trình chuyển đổi.

Để thực hiện hiệu quả mô hình sản xuất tinh gọn, doanh nghiệp ngoài chú ý những thách thức kể trên. Điều quan trọng nữa là doanh nghiệp phải coi chiến lược sản xuất tinh gọn là một chiến lược dài hạn; phải tính đến cả trường hợp từ bỏ một số lợi ích ngắn hạn để xây dựng bền vững mô hình này trong doanh nghiệp.