Phạm vi hỗ trợ rộng

Kể từ đầu năm 2024, Bộ Tài chính đã chủ động nghiên cứu và trình các cấp có thẩm quyền ban hành nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người dân. Những biện pháp này được gắn với công tác xây dựng và giao dự toán ngân sách nhà nước (NSNN) nhằm đảm bảo khả năng cân đối ngân sách trung ương và tạo điều kiện cho các địa phương thực hiện dự toán cân đối ngân sách một cách hiệu quả.

Thống kê của Bộ Tài chính cho thấy, các chính sách liên quan đến thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất đã được triển khai với quy mô hỗ trợ khoảng 191 nghìn tỷ đồng, bao gồm 95 nghìn tỷ đồng gia hạn và 96 nghìn tỷ đồng giảm thuế, phí.

Trong đó, Bộ Tài chính tiếp tục thực hiện nhiều chính sách trọng điểm. Chẳng hạn như việc thực hiện chính sách giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong năm 2024 theo Nghị quyết số 42/2023/UBTVQH15 dự kiến làm giảm thu NSNN khoảng 42,5 nghìn tỷ đồng. Chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng đối với một số hàng hóa, dịch vụ từ ngày 1/1/2024 đến hết ngày 31/12/2024, theo các nghị quyết và nghị định liên quan, dự kiến giảm thu NSNN khoảng 49 nghìn tỷ đồng.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành chính sách gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất trong năm 2024, với tổng số tiền gia hạn ước tính khoảng 84 nghìn tỷ đồng. Tương tự, thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước cũng được gia hạn, với tổng số tiền thuế tiêu thụ đặc biệt được gia hạn dự kiến đạt 10,7 nghìn tỷ đồng.

Ngoài ra, với sự đề xuất của Bộ Tài chính, từ tháng 9 đến hết tháng 11/2024, lệ phí trước bạ đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước tiếp tục được giảm 50%, với số tiền giảm khoảng 2.600 tỷ đồng. Bộ Tài chính cũng giảm mức thu đối với 36 khoản phí, lệ phí từ ngày 1/7 đến ngày 31/12/2024, với số tiền phí, lệ phí giảm ước tính khoảng 700 tỷ đồng.

Ngoài ra, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 144/2024/NĐ-CP ngày 01/11/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 26/2023/NĐ-CP ngày 31/5/2023 về Biểu thuế xuất khẩu, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, Danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế nhập khẩu ngoài ngạch thuế quan, trong đó có điều chỉnh chính sách thuế nhập khẩu, thuế xuất khẩu nhằm tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh. Đồng thời, hiện nay, Bộ Tài chính đang xây dựng hồ sơ trình Chính phủ dự thảo Nghị định quy định việc giảm tiền thuê đất năm 2024 nhằm tiếp tục hỗ trợ nền kinh tế phục hồi, tăng trưởng, đặc biệt sau cơn bão số 3 (Yagi).

Theo Bộ Tài chính, trong thời gian qua, nhiều giải pháp về thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất với giá trị hỗ trợ lớn, phạm vi hỗ trợ rộng đã và đang tiếp tục được triển khai trong thực tế để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân và nền kinh tế. Trong đó, các chính sách giảm thuế giá trị gia tăng áp dụng đối với nhiều hàng hóa, dịch vụ chịu mức thuế suất 10% và giảm thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng xăng, dầu, mỡ nhờn nêu trên đã có “tác dụng kép”, vừa giúp giảm giá thành hàng hóa, dịch vụ, từ đó thúc đẩy sản xuất kinh doanh và tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động, đồng thời góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và bảo đảm an sinh xã hội trong điều kiện sức ép lạm phát, chi phí tăng cao.

Việc ban hành và thực hiện các giải pháp nêu trên cũng đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ và đánh giá cao của cộng đồng doanh nghiệp, người dân; góp phần hỗ trợ doanh nghiệp, người dân vượt qua khó khăn, ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh để đóng góp vào kết quả tích cực về phát triển kinh tế - xã hội.

Trả lời Tạp chí Tài chính mới đây, đại biểu Trịnh Xuân An - Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai khẳng định, các đại biểu Quốc hội đánh giá cao việc Chính phủ và Bộ Tài chính đã dành nguồn lực rất lớn để thực hiện các chính sách hỗ trợ, điển hình là việc tiếp tục thực hiện miễn, giảm thuế, phí, lệ phí theo các văn bản đã ban hành từ cuối năm 2023 và có hiệu lực thi hành trong năm 2024. Theo đó, các chính sách giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất cho doanh nghiệp, người dân đã được ban hành, như: giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng; giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với mặt hàng xăng, dầu, mỡ nhờn; gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất trong năm 2024, gia hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt; gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước; giảm phí, lệ phí từ 10% đến 50%... Điều này thể hiện khả năng cân đối, bao quát, quản lý được nguồn thu cũng như sự chủ động của ngành Tài chính.

Theo đại biểu Trịnh Xuân An, sự chủ động, linh hoạt này còn được thể hiện khi cơn bão số 3 gây nhiều ảnh hưởng nặng nề đến đời sống, sản xuất kinh doanh. Trong bối cảnh đó, Bộ Tài chính đã khẩn trương đề xuất thực hiện các chính sách hỗ trợ như gia hạn, miễn, giảm thuế với những trường hợp bị tổn thất… cùng những chính sách tài khoá hỗ trợ nêu trên để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống và hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Chia sẻ những nhận định này, PGS. TS. Đinh Trọng Thịnh - Chuyên gia kinh tế cho rằng, kết quả thực hiện các chính sách tài chính hỗ trợ về thuế, phí của ngành Tài chính là đáng khích lệ và đúng với phương châm “nuôi dưỡng nguồn thu”; có ý nghĩa lớn hỗ trợ các doannh nghiệp và người dân phục hồi sản xuất kinh doanh, tăng mức tiêu dùng trong điều kiện đại dịch COVID-19 đã “bào mòn” thu nhập của các chủ thể trên thị trường.

Tiếp tục hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy

Theo Bộ Tài chính, năm 2025, dự báo tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, khó đoán định; nhiều quốc gia có xu hướng gia tăng bảo hộ thương mại, nới lỏng tiền tệ... tiềm ẩn rủi ro với kinh tế toàn cầu. Ở trong nước, khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ và thuận lợi, nhất là trước tác động lớn từ bên ngoài; thiên tai, biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh và đời sống Nhân dân.

Cùng với việc triển khai quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp hỗ trợ đã được ban hành nêu trên, Bộ Tài chính đã và đang chủ động, phối hợp với các cơ quan liên quan theo dõi sát diễn biến thực tế để nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền các giải pháp hỗ trợ phù hợp trong năm 2025 (tiếp tục thực hiện giảm thuế giá trị gia tăng, giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn).

Theo đó, đối với thuế giá trị gia tăng, ngày 30/11/2024, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 174/2024/QH15 về kỳ họp thứ 8, Quốc hội khoá XV, trong đó tiếp tục thực hiện chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng đối với một số nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng thuế suất thuế giá trị gia tăng 10% trong 6 tháng đầu năm 2025 (từ ngày 01/01/2025 đến hết ngày 30/6/2025). Dự kiến thực hiện giải pháp này số tiền thuế được giảm khoảng 26,1 nghìn tỷ đồng.

Về thuế bảo vệ môi trường, Chính phủ đã có Tờ trình số 843/TTr-CP trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự án Nghị quyết về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn áp dụng cho năm 2025 (tiếp tục giảm thuế như đã áp dụng trong năm 2024). Ngày 24/12/2024, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua Nghị quyết này. Thực hiện giải pháp này, dự kiến sẽ giảm thu NSNN khoảng 44 nghìn tỷ đồng.

Bộ Tài chính cũng sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy, cải cách thủ tục hành chính theo hướng toàn diện và hiệu quả hơn. Song song với đó là đẩy mạnh hiện đại hoá các lĩnh vực của ngành Tài chính, đặc biệt là trong các lĩnh vực thuế, hải quan, vốn được xem là các lĩnh vực có liên quan nhiều và trực tiếp tới doanh nghiệp, người dân nhằm tạo thuận lợi, tiết giảm chi phí cho người dân và doanh nghiệp để cải thiện môi trường kinh doanh, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Về lâu dài, quán triệt các chủ trương, định hướng đã được đề ra tại các Nghị quyết của Đảng, của Quốc hội, Bộ Tài chính đã và đang nghiên cứu, tham mưu với các cấp có thẩm quyền nhằm hoàn thiện đồng bộ hệ thống chính sách thuế phù hợp với các tiêu chuẩn của hệ thống thuế tốt theo thông lệ quốc tế, đáp ứng yêu cầu về nguồn lực để thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030, hướng tới một hệ thống thuế đồng bộ, có cơ cấu bền vững, bảo đảm huy động hợp lý các nguồn lực cho NSNN, đồng thời, góp phần tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, công bằng, đảm bảo tính bền vững của nền kinh tế.