Tại buổi Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 4/2020 diễn ra chiều tối 5/5, trả lời câu hỏi của các phóng viên về nguyên nhân các doanh nghiệp (DN) gặp khó nhưng vẫn không tiếp cận được vốn vay; NHNN cũng chưa hạ các chuẩn cho vay… Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, dịch Covid-19 đã tác động đến hầu hết các DN và người dân. Có DN chịu tác động trực tiếp, có DN chịu tác động gián tiếp, từ đó ảnh hưởng đến hoạt động của các tổ chức tín dụng (TCTD) trên hai góc độ.

Thứ nhất, các TCTD cũng là DN cung ứng dịch vụ thanh toán cho các DN nên khi DN và người dân bị ngưng trệ hoạt động sản xuất kinh doanh thì đồng nghĩa với nguồn thu dịch vụ của các TCTD cũng bị giảm xuống, ảnh hưởng đến tình hình tài chính của các TCTD. 

Thứ hai, TCTD là trung gian tài chính, là tổ chức nhận tiền gửi của DN, người dân và cho DN, người dân vay vốn. Khi DN và người dân bị ảnh hưởng không có nguồn thu, thì đồng nghĩa với khó khăn trong việc trả nợ, từ đó ảnh hưởng đến chất lượng tài sản của các TCTD. Khi nợ xấu phát sinh thì các TCTD phải trích lập dự phòng rủi ro làm ảnh hưởng đến tình hình tài chính của DN.

Từ phân tích trên, Phó Thống đốc NHNN cho rằng, nếu hạ chuẩn cho vay hoặc phá vỡ các tiêu chí về đảm bảo an toàn thì hệ thống các TCTD sẽ đối mặt với nguy cơ bất ổn trở lại như đã từng xảy ra trong giai đoạn trước đây.

Về phương án hạ chuẩn cho vay bằng việc thúc đẩy bảo lãnh Chính phủ của Hiệp hội DN nhỏ và vừa, Phó Thống đốc cho biết những đề xuất này sẽ được Chính phủ xem xét.

Thông tin thêm về các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho DN trong hoạt động sản xuất kinh doanh trong thời gian dịch bệnh, Phó Thống đốc NHNN chia sẻ, khi các DN, người dân bị ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, NHNN đã chỉ đạo các TCTD cơ cấu lại thời gian trả nợ, miễn giảm các khoản lãi vay.

Đối với những khoản vay cũ, NHNN đã kêu gọi các TCTD thực hiện giảm lãi suất đối với các khoản dư nợ cũ và nhận được sự đồng tình của các tổ chức này. Cùng với đó, các ngân hàng cũng thực hiện giảm phí thanh toán, sẵn sàng nguồn vốn cho các DN có nhu cầu vay mới nhằm thúc đẩy hoạt động kinh tế trở lại.

Theo báo cáo của hệ thống các TCTD, thời gian qua, về cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ, toàn hệ thống đã cơ cấu được cho gần 170.746 khách hàng với dư nợ 128.210 tỷ đồng; miễn giảm lãi, giữ nguyên nhóm nợ cho 14.372 khách hàng với dư nợ 28.441 tỷ đồng; hạ lãi suất dư nợ hiện hữu cho 318.528 khách hàng với dư nợ là 980.163 tỷ đồng. Trong thời gian qua, phần lớn các ngân hàng đã hạ lãi suất cho vay với mức giảm phổ biến từ 0,5-2%, thậm chí có một số ngân hàng như VietinBank, ACB, Vietcombank, Techcombank… đã hạ lãi suất vay vốn cho khách hàng từ 2,5% - 4%/năm.

Bên cạnh việc cơ cấu lại thời gian trả nợ cũng như miễn giảm vốn vay, NHNN cũng đã điều chỉnh giảm phí thanh toán điện tử liên ngân hàng và chỉ đạo Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam giảm hai lần phí với người dân. Ước tính số phí giảm năm 2020 lên đến trên 1.000 tỷ đồng.