Nhận diện cơ hội và gỡ điểm nghẽn để sớm nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam
Theo ước tính của Ngân hàng Thế giới (WB), trong trường hợp được Tổ chức MSCI và FTSE Russell nâng hạng từ thị trường cận biên lên mới nổi, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam sẽ có khả năng thu hút khoảng 25 tỷ USD vốn đầu tư mới từ các nhà đầu tư quốc tế.
Sáng 16/4, tại TP. Hà Nội, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), Viện Chiến lược và Chính sách tài chính (Bộ Tài chính) phối hợp WB và Đại sứ quán Australia tổ chức Hội thảo khoa học "Giải pháp nâng hạng TTCK Việt Nam".
Tham dự Hội thảo có bà Vũ Thị Chân Phương - Chủ tịch UBCKNN; ông Nguyễn Như Quỳnh - Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách tài chính (Bộ Tài chính); ông Ketut Kusuma - Chuyên gia cấp cao lĩnh vực tài chính, Điều phối viên Chương chình lĩnh vực Tài chính của WB tại Việt Nam và lãnh đạo các đơn vị trực thuộc UBCKNN, đại diện các tổ chức quốc tế FTSE Russell, công ty chứng khoán, tổ chức xếp hạng tín nhiệm, ngân hàng thương mại, quỹ đầu tư chứng khoán, hiệp hội kinh doanh chứng khoán, nhà khoa học, chuyên gia kinh tế - tài chính trong và ngoài nước...
Hội thảo nhằm mục tiêu phân tích những cơ hội và thách thức của nâng hạng thị trường và những tác động đối với nền kinh tế Việt Nam. Trong đó, phân tích, làm rõ những điều kiện và tiêu chuẩn để nâng hạng thị trường từ cận biên lên mới nổi mà TTCK Việt Nam cần đạt được theo đánh giá của các tổ chức quốc tế, đặc biệt là FTSE Russell; đồng thời, nhận diện các điểm nghẽn mà Việt Nam chưa được nâng hạng lên thị trường mới nổi.
Với những nỗ lực đổi mới, hoàn thiện khung khổ chính sách, trải qua hơn hai thập kỷ hoạt động, TTCK Việt Nam đã chứng tỏ được sức hút, tính hiệu quả, chất lượng ngày càng được nâng cao, trở thành một trong những thị trường có tốc độ tăng trưởng cao trên thế giới. Cụ thể, năm 2023, tổng giá trị huy động vốn qua TTCK đạt hơn 418 nghìn tỷ đồng, tăng 33,5% so với năm 2022. Tính đến hết tháng 3/2024, chỉ số VN-Index đạt 1.284 điểm, tăng 13,6% so với cuối năm 2023 (chỉ xếp sau chỉ số Nikkei 225 của TTCK Nhật Bản, tăng 20,6%), vốn hóa của thị trường có phiều đạt 6,8 triệu tỷ đồng, tăng 13,9%, tương đương với 60,2% GDP ước tính của năm 2023.
Hiện tại, Việt Nam được 2 tổ chức quốc tế MSCI và FTSE Russell phân loại là thị trường cận biên và được đưa vào chỉ số thị trường cận biên. Đến nay, TTCK Việt Nam chiếm tỉ trọng lớn nhất trong rổ chỉ số thị trường cận biên (khoảng 30% tổng tài sản quản lý). Theo ước tính của WB, trong trường hợp nếu được MSCI và FTSE Russell nâng hạng, TTCK Việt Nam sẽ có khả năng thu hút khoảng 25 tỷ USD vốn đầu tư mới từ các nhà đầu tư quốc tế.
Nâng hạng TTCK luôn được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm và chỉ đạo sát sao. Theo Quyết định số 1726/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển TTCK đến năm 2030, mục tiêu tổng quát của Chiến lược là phát triển TTCK ổn định, an toàn, lành mạnh, hiệu quả, bền vững, hội nhập, với quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu đạt 100% GDP vào năm 2025 và đạt 120% GDP vào năm 2030. Trong đó, có mục tiêu cụ thể là phấn đấu đến năm 2025 nâng hạng TTCK Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi theo tiêu chuẩn phân hạng TTCK của các tổ chức quốc tế.
Theo Viện trưởng Nguyễn Như Quỳnh, việc nâng hạng TTCK Việt Nam sẽ là bước ngoặt quan trọng cho giai đoạn phát triển mới của thị trường, góp phần tăng quy mô, nâng cao hiệu quả huy động và sử dụng vốn, thúc đẩy phát triển kinh tế đất nước.
Trong khi đó, từ phía quốc tế, ông Ketut Kusuma - đại diện WB cho rằng, TTCK Việt Nam có tiềm năng to lớn, tuy nhiên vẫn còn để ngỏ cơ hội phát triển thành nguồn cung vốn quan trọng. Các tổ chức quốc tế đã đánh giá Việt Nam là thị trường cận biên từ tháng 9/2018, nằm trong danh sách theo dõi để nâng hạng TTCK.
“Việc nâng hạng giúp đẩy mạnh vị thế thị trường của Việt Nam, đảm bảo tiếp cận vốn đầy đủ cho nhà đầu tư nước ngoài, với quy mô chứng khoán đầy đủ”, ông Ketut Kusuma nhận định.
Tại Hội thảo, các chuyên gia trong nước và quốc tế tiếp tục gợi mở thêm nhiều vấn đề mới cần quan tâm cho các nhà quản lý, nhà hoạch định chính sách và các nhà nghiên cứu nhằm góp phần hoàn thiện cơ chế, chính sách liên quan đến việc nâng hạng của TTCK Việt Nam.
Phát biểu tại Hội thảo, thay mặt UBCKNN, Chủ tịch Vũ Thị Chân Phương cảm ơn và ghi nhận tất cả đóng góp ý kiến cũng như những chia sẻ kinh nghiệm của các tổ chức, chuyên gia quốc tế. Kỳ vọng TTCK Việt Nam sẽ đi đúng lộ trình, sớm được nâng hạng trước năm 2025, Chủ tịch UBCKNN cũng khẳng định, ngoài nhiệm vụ nâng hạng thị trường, UBCKNN sau đó sẽ nỗ lực giữ vững xếp hạng thị trường để đảm bảo uy tín quốc gia, phát huy tối ưu vai trò của thị trường vốn trong nền kinh tế.
“Qua Hội thảo này, chúng tôi sẽ củng cố hơn những giải pháp hướng tới hoàn thiện các tiêu chí nâng hạng thị trường, tiếp tục đặt nền móng cho kế hoạch phát triển bền vững TTCK an toàn và lành mạnh, thu hút thêm nhà đầu tư nước ngoài, đồng thời, nâng cao hình ảnh quốc gia trong thị trường tài chính toàn cầu”, Chủ tịch UBCKNN chia sẻ.