Hướng tới bao phủ BHYT toàn dân

Để đưa chính sách BHYT vào thực tiễn cuộc sống, những năm qua, hệ thống pháp luật về BHYT thường xuyên sửa đổi, bổ sung hoàn thiện, thống nhất phù hợp với từng giai đoạn phát triển kinh tế - xã hội của Đất nước.

Với sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị, đến nay, các địa phương từ cấp tỉnh đến cấp xã đã thành lập Ban chỉ đạo thực hiện chính sách BHYT.

Hầu hết người dân, các doanh nghiệp đều thực hiện đầy đủ, kịp thời chính sách BHYT, góp phần tăng trưởng bền vững độ bao phủ BHYT. Tỷ lệ người dân tham gia BHYT tăng dần qua các năm, tiệm cận mục tiêu BHYT toàn dân.

Theo thống kê của BHXH Việt Nam, năm 2008, toàn quốc có 39,7 triệu người tham gia BHYT, tỷ lệ bao phủ đạt 46,1% dân số, đến năm 2015 đạt tỷ lệ 74,87% thì đến hết năm 2023 đạt tỷ lệ bao phủ 93,35% dân số (tương ứng với 93,6 triệu người tham gia BHYT).

Đặc biệt, từ năm 2022 đến nay, mặc dù có nhiều khó khăn trong phát triển đối tượng do tác động của dịch bệnh COVID-19, nhưng diện bao phủ BHYT vẫn tăng hằng năm.

Hầu hết các nhóm người có thu nhập thấp, người nghèo, người yếu thế trong xã hội đều đã được tham gia BHYT; được ngân sách nhà nước, ngân sách địa phương hoặc huy động từ các nguồn lực khác để đóng, hỗ trợ đóng BHYT.

Chất lượng dịch vụ y tế không ngừng được nâng cao

Bên cạnh kết quả tích cực trong phát triển đối tượng tham gia BHYT, thời gian qua, hệ thống cơ sở y tế ngày càng được mở rộng và chất lượng dịch vụ y tế không ngừng được nâng cao.

Hiện nay, cả nước có gần 13 nghìn cơ sở khám chữa bệnh BHYT. Hệ thống khám chữa bệnh BHYT được tổ chức từ Trung ương đến địa phương, gồm cả các cơ sở công lập và ngoài công lập đã giúp người dân thuận lợi trong tiếp cận, sử dụng các dịch vụ khám chữa bệnh BHYT.

Số lượt người có thẻ BHYT đi khám chữa bệnh tăng qua từng năm. Thống kê cho thấy, 15 năm qua đã có trên 2.120 triệu lượt người khám chữa bệnh BHYT. Năm 2023 có trên 174 triệu lượt khám chữa bệnh BHYT (tăng gần 2 lần so với năm 2009) của trên 39 triệu người sử dụng thẻ BHYT.

Giai đoạn 2018 - 2023, số lượt khám chữa bệnh tại tuyến y tế cơ sở chiếm khoảng gần 75% trong tổng số lượt khám chữa bệnh BHYT; số chi khám chữa bệnh BHYT tại tuyến này chiếm khoảng 34% tổng số chi khám chữa bệnh BHYT. Qua đó cho thấy, vai trò quan trọng của y tế cơ sở trong việc khám chữa bệnh cho người tham gia BHYT ở tuyến đầu, góp phần nâng cao hiệu quả cung ứng dịch vụ y tế.

Quỹ BHYT được bảo toàn, tăng trưởng bền vững qua các năm

Ngoài chú trọng tăng tỷ lệ bao phủ BHYT và nâng cao chất lượng dịch vụ BHYT, cấp có thẩm quyền cũng quan tâm phát triển Quỹ BHYT.

Nhờ đó, Quỹ BHYT được bảo toàn, tăng trưởng bền vững qua các năm trong điều kiện các nguồn lực có hạn. Kiểm soát chi, chống trục lợi, gian lận Quỹ được tăng cường; tối ưu hoá trong sử dụng nguồn Quỹ BHYT, cân đối được thu chi và đảm bảo quyền lợi của người tham gia BHYT.

Theo BHXH Việt Nam, 15 năm qua, Quỹ BHYT đã chi trả gần 1 triệu tỷ đồng cho khám chữa bệnh BHYT. Năm 2023, số chi khám chữa bệnh BHYT từ Quỹ BHYT khoảng 123 nghìn tỷ đồng, gấp 8 lần so với năm 2009. Quỹ BHYT đã thực sự trở thành nguồn tài chính quan trọng, góp phần chăm lo sức khỏe Nhân dân.

Cùng với đó, mức chi trả BHYT và Danh mục thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật được quỹ BHYT chi trả ngày càng được mở rộng, đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của người bệnh BHYT. Nhiều loại thuốc đắt tiền, thuốc điều trị đích để chữa trị bệnh ung thư cũng được được đưa vào danh mục chi trả của BHYT.

Các loại vật tư thay thế đắt tiền như khớp háng nhân tạo, stent động mạch… đã được quỹ BHYT chi trả hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm. Về mức chi trả, Luật BHYT sửa đổi năm 2014 đã tăng mức chi BHYT cho người thuộc hộ gia đình nghèo từ 95% lên 100%; người cận nghèo từ 80% lên 95%; nhóm bảo trợ xã hội cũng được quỹ BHYT chi trả 100% chi phí khám chữa bệnh.

Năm 2023, mức chi khám chữa bệnh BHYT bình quân cho nhóm hưu trí là 6,3 triệu đồng/người; nhóm bảo trợ xã hội là 5 triệu đồng/người, trong đó, mức đóng BHYT bình quân của các nhóm đối tượng là 1.3 triệu đồng/năm.

Thực tế những năm qua cho thấy, ngoài việc chi trả chi phí khám chữa bệnh thông thường, nhiều trường hợp người bệnh hiểm nghèo, bệnh hiếm… đã được Quỹ BHYT chi trả lên tới hàng tỷ đồng/năm.

Đơn cử như: Gần đây nhất như trường hợp của bệnh nhân Nguyễn Quốc Trình (19 tuổi, ở Thanh Hóa) mắc căn bệnh đặc biệt hiếm Pemphigus, sau hành trình 7 tháng điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai được Quỹ BHYT chi trả gần 800 triệu đồng, đã trở về với cuộc sống bình thường…

Có thể khẳng định, những kết quả tích cực đạt được trong thực hiện chính sách BHYT thời gian qua đã góp phần khẳng định vai trò đảm bảo an sinh xã hội cho người dân.

Để thực hiện thắng lợi mục tiêu BHYT toàn dân, thời gian tới cần tiếp tục triển khai các giải pháp đồng bộ. Đây không chỉ là nhiệm vụ riêng của ngành BHXH Việt Nam mà còn là trách nhiệm của cộng đồng, để BHYT thực sự là tấm thẻ vàng bảo vệ sức khỏe của mỗi người dân.