Chất lượng tín dụng được cải thiện, tỷ lệ nợ xấu giảm mạnh

Ngày 21/6/2017, Quốc hội thông qua Nghị quyết số 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng (TCTD), với mục tiêu pháp điển hoá những quy định cụ thể về xử lý nợ xấu, xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu của toàn hệ thống ngân hàng, nâng cao vai trò, năng lực của Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC).

Triển khai Nghị quyết số 42/2017/QH14, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 1058/QĐ-TTg phê duyệt Đề án cơ cấu lại các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020 hướng tới việc xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020 từ hoạt động cơ cấu lại các TCTD.

Nghị quyết số 42/2017/QH14 và Quyết định số 1058/QĐ-TTg ra đời trong bối cảnh, yêu cầu cấp bách là phải cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với trọng tâm là xử lý căn bản, triệt để nợ xấu và các TCTD yếu kém bằng các hình thức phù hợp với cơ chế thị trường trên nguyên tắc thận trọng, bảo đảm quyền lợi người gửi tiền và giữ vững ổn định, an toàn hệ thống, bảo đảm các TCTD tiếp tục phát huy tốt vai trò là kênh dẫn vốn chủ đạo và đáp ứng nhu cầu vốn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của nền kinh tế.

Triển khai các chủ trương trên, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tham mưu Chính phủ trình và được Quốc hội thông qua Luật số 17/2017/QH14 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật các TCTD năm 2010. Đặc biệt, để triển khai Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật các TCTD 2010, Thống đốc NHNN đã ban hành 8 thông tư; tham mưu, trình Chính phủ ban hành 1 quyết định và hoàn thiện khung pháp lý cho hoạt động của VAMC cho phù hợp với quy định và thực tiễn.

Công tác giám sát ngân hàng của được NHNN quan tâm, tiếp tục được đổi mới và tăng cường trên cơ sở hoàn thiện, triển khai các công cụ, phương pháp giám sát mới gắn liền với đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, phát triển cơ sở dữ liệu và hệ thống tiêu chí giám sát. Theo Báo cáo sau 1 năm triển khai Nghị quyết số 42/2017/QH14 và Quyết định số 1058/QĐ-TTg của NHNN cho thấy, các định hướng chính sách vĩ mô, giải pháp tháo gỡ đã tạo ra những dấu ấn rõ nét và chuyển biến tích cực trong công tác xử lý nợ xấu và công tác cơ cấu lại TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020.

Cụ thể, năng lực tài chính của các TCTD được củng cố, vốn điều lệ tăng nhanh dần qua các năm: Tính đến 30/6/2018, vốn điều lệ của toàn hệ thống ước đạt 519.000 tỷ đồng, tăng 1,3% so với cuối năm 2017, tăng 6,3% so với cuối năm 2016. Vốn chủ sở hữu của toàn hệ thống ước đạt 720.430 tỷ đồng, tăng 9,1% so với cuối năm 2017, tăng 21,1% so với cuối năm 2016.

Chất lượng tín dụng được cải thiện, tỷ lệ nợ xấu so với tổng nợ giảm còn 2,09% tính tới cuối tháng 6/2018 (thời điểm 31/12/2016 tỷ lệ này là 2,46%).

Như vậy, sau 1 năm thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 và Quyết định số 1058/QĐ-TTg, hệ thống TCTD đã xử lý được 138.290 tỷ đồng nợ xấu (không bao gồm 61.040 tỷ đồng dự phòng rủi ro để xử lý nợ xấu nội bảng). Trong đó, xử lý nợ xấu nội bảng là 70.230 tỷ đồng (chiếm 50,78%), xử lý các khoản nợ đang hạch toán ngoài bảng cân đối kế toán là 21.590 tỷ đồng (chiếm 15,61%) và xử lý các khoản nợ xấu đã bán cho VAMC được thanh toán bằng trái phiếu đặc biệt là 46.460 tỷ đồng (chiếm 33,59%).

Các tổ chức quốc tế có uy tín đã có những đánh giá rất tích cực đối với nỗ lực trong xử lý nợ xấu của hệ thống ngân hàng Việt Nam trong thời gian qua, góp phần quan trọng củng cố và nâng cao niềm tin của các nhà đầu tư trong và ngoài nước đối với môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam. Mới đây, Tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’snâng mức xếp hạng tín nhiệm của 12 ngân hàng Việt Nam.

Xử lý nợ xấu gắn với phục hồi sản xuất kinh doanh

Ngay sau khi Quốc hội thông qua Nghị quyết 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các TCTD, Thống đốc NHNN đã ban hành Chỉ thị số 06/CT-NHNN ngày 20/7/2017 và Kế hoạch hành động của toàn ngành về xử lý nợ xấu để triển khai Nghị quyết này. Triển khai chủ trương của Nhà nước, chỉ đạo của NHNN, cùng với các giải pháp chung của toàn ngành, Agribank đã đề ra Chương trình hành động với những giải pháp cụ thể, quyết liệt, đồng thời tổ chức Hội nghị toàn hệ thống để quán triệt tinh thần, nội dung chỉ đạo, cũng như triển khai những cơ chế để xử lý nợ xấu theo Nghị quyết 42/2017/QH14.

Những giải pháp cụ thể mà toàn hệ thống Agribank đã tập trung triển khai trong thời gian qua gồm: (i) Thành lập 02 Trung tâm xử lý nợ xấu tại khu vực phía Bắc và khu vực phía Nam; (ii) Củng cố tăng cường năng lực hoạt động của Công ty quản lý nợ và khai thác tài sản Agribank; (iii) Tổ chức rà soát, xây dựng, tập huấn quy chế thu giữ tài sản đảm bảo, giải quyết tranh chấp liên quan đến tài sản đảm bảo, bán nợ xấu cho VAMC  theo giá thị trường; (iv) Agribank đã mạnh dạn, chủ động thực hiện tổng điều chỉnh giảm lãi suất cho vay của các khoản nợ xấu đến thời điểm 15/8/2017; Miễn, giảm lãi tồn đọng theo thời hạn trả nợ gốc để khuyến khích khách hàng tìm mọi nguồn thu trả nợ ngân hàng, đồng thời hỗ trợ khách hàng phục hồi sản xuất kinh doanh.

Với sự hỗ trợ của NHNN và các bộ, ban ngành cùng sự quyết tâm của toàn hệ thống Agribank, việc triển khai Nghị quyết 42/2017/QH14 tại Agribank đã mang lại nhiều kết quả ngoài mong đợi: Cụ thể, từ ngày 15/8/2017 đến 31/7/2018, Agribank xử lý và thu hồi nợ xấu theo Nghị quyết 42/2017/QH14 là 57.922 tỷ đồng; Điều chỉnh giảm lãi suất cho 254.308 khách hàng có nợ đã xử lý rủi ro, nợ bán cho VAMC tại 153 Chi nhánh; Phối hợp với VAMC đấu giá, bán nợ theo giá trị thị trường các khoản nợ; Tập trung mọi nguồn lực về tài chính, quyết liệt áp dụng các biện pháp thu hồi nợ sau xử lý rủi ro để tái tạo nguồn tài chính cho xử lý nợ…  

Với mục tiêu được quán triệt ngay từ đầu gắn xử lý nợ xấu với việc hỗ trợ, tạo điều kiện cho khách hàng phục hồi sản xuất kinh doanh, vì vậy, trong các phương án xử lý nợ của Agribank có cả phương án chấp nhận giảm lãi suất để góp phần hỗ trợ khách hàng trả nợ. Bên cạnh đó, Agribank phối hợp với VAMC và các đơn vị có liên quan triển khai một số chính sách động viên, khuyến khích khách hàng trả nợ ngân hàng.