Tỉnh Quảng Trị có đường biên giới tiếp giáp với nước bạn Lào dài 206 km. Ngoài Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, Cửa khẩu quốc gia La Lay, trên tuyến biên giới Quảng Trị còn có 4 cửa khẩu phụ (Cóc, Thanh, Cheng, Tà Rùng) đã được UBND tỉnh Quảng Trị thống nhất với chính quyền hai tỉnh Savanakhet và Salavan mở ra năm 2003 và 2007. Tuyến biển có chiều dài 75 km, có Cửa khẩu cảng Cửa Việt. Quốc lộ 9 chạy từ Đông sang Tây, qua Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo nối cảng Cửa Việt với nước bạn Lào, vùng Đông Bắc Thái Lan và Myanma. Song đi kèm với nó, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại trên địa bàn diễn biến phức tạp.

Phát hiện nhiều vụ buôn lậu

Năm 2012, hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa trên địa bàn diễn biến phức tạp, có chiều hướng gia tăng. Đến 15/10/2012, toàn Cục đã phát hiện và xử lý 821 vụ vi phạm hành chính, trị giá trên 11,3 tỷ đồng; tăng 21,4% về số vụ và 12,81% về trị giá so với cùng kỳ năm 2011.

Điển hình, ngày 12-4, Chi cục Hải quan cửa khẩu Lao Bảo phát hiện trường hợp Công ty TNHH xuất nhập khẩu Vĩnh Phúc Cường có hành vi lợi dụng quy định hàng hóa thuộc loại hình kinh doanh tạm nhập- tái xuất để buôn lậu, thu giữ tang vật 210 tấn đường do Thái Lan sản xuất, trị giá khai báo trên 3 tỉ đồng.

Tiếp đó, ngày 4-5, Chi cục Hải quan Khu thương mại Lao Bảo phát hiện bắt giữ 5,5 tấn đường kính trắng (do Thái Lan sản xuất); 4.200 lon nước giải khát Redbull không có chứng từ hợp lệ trên địa bàn hải quan, tổng trị giá lô hàng ước tính trên 132 triệu đồng.

Các ngày 24 và 26-9, tại huyện Hướng Hoá, Quảng Trị, Đội Kiểm soát Hải quan phối hợp với Đồn Biên phòng 605 phát hiện xe mang biển kiểm soát 74K-5809 chạy hướng Khe Sanh-Quảng Bình do Lê Bảo Tiến (trú tại xã Tân Hợp, huyện Hướng Hoá, Quảng Trị) điều khiển, vận chuyển số lượng lớn hàng hoá do Việt Nam sản xuất không có chứng từ hợp lệ, trị giá ước tính trên 70 triệu đồng. Đội Kiểm soát Hải quan kiểm tra 2 xe ô tô lần lượt mang biển kiểm soát 74C-0004.08 và 74C-004.31, vận chuyển gần 1m3 gỗ trắc không có chứng từ hợp lệ.

Ngày 27-9, tại khu vực làm thủ tục hải quan, Chi cục Hải quan KTM Lao Bảo chủ trì phối hợp Đội Kỉêm soát Hải quan, Đội Kiểm soát phòng, chống ma tuý (thuộc Cục Hải quan Quảng Trị) tiến hành kiểm tra xe khách mang biển kiểm soát xe 74K 1469, chạy hướng Lao Bảo-Đông Hà vận chuyển hàng hoá gồm bia, nước giải khát do Thái Lan sản xuất không có chứng từ hợp lệ , trị giá trên 83 triệu; xe ô tô 74B-000.56 vận chuyển các mặt hàng gồm bia, nước giải khát… do Thái Lan sản xuất không có chứng từ hợp lệ, trị giá trên 79 triệu.

Sáng ngày 28-9, Đội Kiểm soát Hải quan Quảng Trị đã phối hợp với các lực lượng chức năng đóng trên cùng địa bàn phát hiện bắt giữ 4 xe ô tô chở hàng lậu, trị giá tang vật ước tính 232 triệu đồng và
1m3 gỗ trắc.

Những cách làm hay

Cục Hải quan và Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị đã tiến hành ký kết quy chế phối hợp hoạt động. Nhờ sự phối hợp tốt giữa hai lực lượng, từ năm 2002 đến nay, Hải quan và Biên phòng tỉnh Quảng Trị đã kiểm soát và làm thủ tục xuất nhập cảnh cho gần 2,5 triệu lượt người và 220 nghìn lượt phương tiện, 880 nghìn lượt người cùng 140 nghìn lượt phương tiện xuất nhập cảnh vùng biên giới. Ở cửa khẩu cảng Cửa Việt đã làm thủ tục xuất nhập cảnh cho 416 lượt tàu và 3.687 lượt thuyền viên, kiểm soát xuất nhập cảng cho 3.980 tàu và gần 30 nghìn lượt thuyền viên.

Nắm bắt được phương thức và thủ đoạn chính của các đối tượng chủ yếu vẫn là lợi dụng các giờ cao điểm: nửa đêm gần sáng, chập tối, thay ca… các đối tượng buôn lậu xé lẻ hàng nhập lậu thuê người mang vác qua các đường mòn lối tắt, hoặc găm, trộn, vùi trên các xe hàng xuất, nhập khẩu qua cửa khẩu nên Chi cục hải quan cửa khẩu đã tăng cường kiểm tra kiểm soát chặt chẽ hàng hóa xuất nhập khẩu, người, phương tiện xuất nhập cảnh. Đặc biệt chú ý kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm những đối tượng buôn bán các mặt hàng lậu như: thuốc lá ngoại, rượu bia ngoại, nồi cơm điện, đường kính, nước giải khát Redbull và một số mặt hàng Việt Nam sản xuất từ Khu kinh tế-thương mại Lao Bảo quay vòng về nội địa như sữa hộp, dầu ăn, cà phê bột các loại.

Các đơn vị được trang bị chó nghiệp vụ phải thường xuyên tăng cường công tác huấn luyện nhằm nâng cao thể lực và khả năng phát hiện các chất ma túy, chất nổ qua cửa khẩu, qua địa bàn kiểm soát. Có kế hoạch phối hợp chặt chẽ với các lực lượng làm nhiện vụ ở cửa khẩu, trong công tác chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua các lối mòn xung quanh hai bên cánh gà cửa khẩu. Tổ chức chốt chặn 24/24 giờ tại các điểm xung yếu, các lối mòn mà hoạt động buôn lậu hay diễn ra.

Trước tình hình doanh nghiệp lợi dụng chính sách quản lý hàng tạm nhập tái xuất để thực hiện các hành vi buôn lậu, Cục đã kịp thời ban tiến hành xác minh thông tin về hàng tạm nhập tái xuất, kinh doanh chuyển cửa khẩu.

Cục Hải quan Quảng Trị cũng phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chức năng và chính quyền địa phương trong công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, chống hàng giả, hàng không đảm bảo chất lượng và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực hải quan. Tuyên truyền vận động quần chúng nhân dân tố giác buôn lậu, không tham gia và tiếp tay cho buôn lậu.