Những gì đang chờ đợi kinh tế thế giới trong năm 2016?
2016 hứa hẹn sẽ là năm đầy sự kiện với kinh tế toàn cầu. TPP kỳ vọng được 12 quốc gia thành viên thông qua.
Mỹ bầu cử Tổng thống cho nhiệm kỳ mới, Olympics mùa hè tổ chức tại Brazil, Trung Quốc đưa ra kế hoạch 5 năm tới, và cuộc trưng cầu dân ý ở Anh diễn ra về việc có ở lại EU hay không.
Kinh tế thế giới trong năm tới được kỳ vọng sẽ mạnh lên so với năm 2015 và tiến dần tới mục tiêu tăng trưởng dài hạn, theo Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và các nhà kinh tế do Bloomberg khảo sát cho biết. IMF đã đưa ra dự báo tăng trưởng toàn cầu đạt 3,6% năm 2016, tăng từ mức 3,1% được kỳ vọng sẽ đạt được vào năm nay.
Cựu chủ tịch của Cơ quan Dịch vụ tài chính của Anh, Adair Turner cho rằng, năm 2016 sẽ khá ổn tuy nhiên ông vẫn lo ngại về một cuộc chiến tranh tiền tệ ngầm khi châu Âu và Nhật Bản sẽ phá giá đồng tiền để thúc đẩy xuất khẩu và việc làm.
Các diễn biến quan trọng nhất trong năm 2016 chính là: Trung Quốc sẽ tiếp tục giảm tốc, Mỹ sẽ tiếp tục có mức tăng trưởng vượt qua các nền kinh tế giàu có khác. Với nhu cầu toàn cầu bắt đầu dịu dần, lãi suất và giá dầu cùng với các hàng hóa cơ bản khác sẽ tiếp tục duy trì ở mức thấp.
Các lãnh đạo của ngân hàng trung ương bao gồm Janet Yellen, Mario Draghi và Haruhiko Kuroda sẽ là tâm điểm của sự chú ý khi mà Cục Dự trữ Liên bang Mỹ rậm rịch tăng lãi suất còn Ngân hàng Trung ương Châu Âu và Nhật Bản đang nỗ lựctìm giải pháp thúc đẩy tăng trưởng.
Những ảnh hưởng của nền kinh tế Trung Quốc sẽ là điều đáng chú ý nhất trong năm 2016. Kinh tế Trung Quốc đã sụt giảm dưới mức 7% trong quý 3 năm 2015, lần đầu tiên kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Nhiều quốc gia đang phát triển có xuất khẩu phụ thuộc nặng nề vào Trung Quốc như Brazil, Chile, Indonesia, Malaysia, Philippines, Nam Phi, Thái Lan và Việt Nam. Nhưng nhu cầu của thế giới đối với hàng hóa Trung Quốc sẽ không còn tăng trưởng ở tốc độ nhanh chóng và Trung Quốc cũng không còn nhu cầu cấp bách về cơ sở hạ tầng như trước đây.
Do đó, Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ gặp khá nhiều khó khăn trong việc hướng tăng trưởng kinh tế dựa vào tiêu dùng trong nước. Louise Keely, chủ tịch của viện nghiên cứu Demand Institute, trong một vài viết vào tháng 8 cho rằng Trung Quốc sẽ nhận thấy mình đang ở trong một tình thế khá gian nan.
IMF dự báo tăng trưởng Trung Quốc sẽ sụt giảm xuống 6,3% vào năm 2016, từ 6,8% năm nay.
Willem Buiter, kinh tế trưởng của Citigroup cho rằng suy thoái của Nga và Brazil cùng với sự giảm tốc của nền kinh tế Trung Quốc sẽ kéo các thị trường mới nổi đi xuống.
Giá dầu thấp là một yếu tốc quan trọng giúp các nhà kinh tế lạc quan hơn. Mặc dù giá dầu thấp ảnh hưởng nặng nề các quốc gia xuất khẩu bao gồm Nga và các thành viên của OPEC, các quốc gia nhập khẩu, đặc biệt là các quốc gia đang phát triển ở Châu Mỹ Latin, Châu Phi và Châu Á sẽ được hưởng lợi.
Tuy nhiên, giá dầu không dễ dự báo vì còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố tác động bao gồm các chính sách của OPEC đến xung đột ở Trung Đông. Các dự báo về giá dầu được đưa ra rất khác nhau. Một dự báo được đưa ra là giá dầu sẽ sụt giảm xuống dưới mức 40 USD/thùng trong năm tới vì cung vượt cầu và thế giới không còn chỗ để tích trữ lượng dầu dư thừa.
Một lượng lớn dầu thô đang lênh đênh trên các còn tàu trên biển mà không có người mua. Trong khi đó, chuyên gia Emad Mostaque của Eclectic Strategy ở London cho biết một thùng dầu sẽ có giá từ 100 USD đến 130 USD vào năm 2017.
Thời tiết khắc nghiệt quanh khu vực vành đai Thái Bình Dương cũng sẽ đè nặng lên nền kinh tế. Một đợt El Nino có thể là một trong những đợt El Nino mạnh nhất kể từ năm 1950 sẽ gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng với hạn hán và lũ lụt trên diện rộng, Kevin Trenberth, nhà khoa học của trung tâm quốc gia về nghiên cứu khí quyển ở Boulder, Côc cho biết.
Đối với nền kinh tế lớn nhất thế giới, 2015 được kỳ vọng sẽ là một năm mà nền kinh tế Mỹ cuối cùng sẽ đủ “sức mạnh” để không cần đến sự “ủng hộ” của mức lãi suất thấp kỷ lục gần 0%. Có khả năng cao Fed sẽ hoãn tăng lãi suất đến tháng 3/2016 và thậm chí có dự báo là đến tận cuối năm 2016.
Châu Âu và Nhật Bản, ngược lại, sẽ tiếp tục suy thoái. ECB thậm chí có thể sẽ tiếp tục cắt giảm mức lãi suất âm trước khi năm 2016 bắt đầu và Nhật Bản đang chuẩn bị sẵn sàng cho việc mua trái phiếu để hạ mức lãi suất dài hạn.
Khủng hoảng tài chính ở Hy Lạp có thể sẽ quay trở lại thành tâm điểm của thế giới vào cuối năm 2016 nếu như Thủ tướng Alexis Tsipras không nhận được sự phê duyệt về cắt giảm chi tiêu, tăng thuế, tái cấu trúc thị trường lao động và tư nhân hóa mà các chủ nợ yêu cầu.
Khủng hoảng nhập cư là một vấn đề căng thẳng mới đối với Châu Âu. Điều kỳ lạ chính là có chuyên gia cho rằng điều này sẽ giúp thúc đẩy kinh tế trong ngắn hạn, ít nhất là ở Đức. Malte Rieth, phụ trách dự báo kinh tế toàn cầu của viện nghiên cứu kinh tế ở Berlin cho biết, đây là một cơ hội để thúc đẩy GDP do chính phủ sẽ trợ cấp cho người di cư và làm tăng tiêu dùng hàng hóa và sản phẩm trong nước.
Năm tới cũngsẽ là một năm vô cùng khó khăn đối với Brazil do bất ổn chính trị và giá dầu sụt giảm,cònNga là do các lệnh trừng phạt và giá dầu. IFM dự báo 2 nền kinh tế này sẽ tiếp tục sụt giảm trong năm 2016.
IMF kỳ vọng tốc độ tăng trưởng của Ấn Độ sẽ vượt qua Trung Quốc, đạt 7,5%.
Stephen King, chuyên gia kinh tế của HSBC ở London cho rằng tăng trưởng nhanh chóng trong giai đoạn 1950-2000 là “không bình thường” và nền kinh tế toàn cầu sẽ quay trở lại với tốc độ chậm hơn của 150 năm trước đây./.