Nông nghiệp - Sân chơi không dễ chơi
Trong mấy năm trước, nhìn thấy những cơ hội tăng trưởng, có nhiều đại gia trên thị trường chứng khoán thi nhau tiến vào nông nghiệp theo hai con đường chính: Đầu tư cơ bản từ đầu và đi tắt đón đầu thông qua M&A.
Hoàng Anh Gia Lai của bầu Đức đi tiên phong đầu tư lên tới 18.000 tỷ đồng, đầu tiên là cao su, sau đó đến mía đường, dầu cọ, nuôi bò. Vingroup của tỷ phú Phạm Nhật Vượng đầu tư 2.000 tỷ đồng xây dựng chuỗi khép kín trồng và tiêu thụ rau sạch với tham vọng định vị lại thị trường rau sạch Việt Nam.
Tập đoàn Hòa Phát của bầu Long dành 300 tỷ đồng thành lập công ty sản xuất thức ăn chăn nuôi...Khi việc thâu tóm các công ty thủy sản chưa đem lại hiệu quả, Hùng Vương chi 2.000 tỷ đồng xây dựng 2 nhà máy thức ăn gia súc, gia cầm và hệ thống trang trại quy mô 2.380 con heo giống.
Masan thực thi nhiều cuộc M&A, hoàn thiện chuỗi kinh doanh theo mô hình 3F (Feed: thức ăn chăn nuôi, Farm: nông trại, Food: thực phẩm). Nguyễn Kim lần lượt hiện hữu trong hội đồng quản trị của Docimexco, Angimex, Thực phẩm Vĩnh Long...
Nhiều người kỳ vọng làn sóng đầu tư của các tỷ phú sẽ làm thay đổi bộ mặt nông nghiệp Việt Nam lâu nay vốn manh mún, lạc hậu. Tuy nhiên từ tham vọng đến thực tế là con đường đầy cam go. Nông nghiệp không phải là sân chơi dễ chơi.
Lợi nhuận của Hùng Vương trong quý II/2016 chỉ còn 12,3 tỷ đồng, giảm 75% so với quý II/2015, trong khi chi phí bán hàng tăng 20%, chi phí quản lý doanh nghiệp tăng 58%. Đặc biệt, chi phí tài chính bị phình to gấp 3 lần, lên 172 tỷ đồng trong vòng 3 tháng, khó chồng lên khó.
Tham vọng của ông chủ Nguyễn Kim đã bị thực tế... dội cho mấy gáo nước lạnh, bởi cả Angimex, Thực phẩm Vĩnh Long và Docimexco lỗ triền miên kéo dài. Docimexco lỗ 2 năm liên tiếp, bị buộc hủy niêm yết từ giữa năm 2014.
Dự án quy mô lên đến 80.000 con bò sữa, 45.000 con bò thịt với tổng vốn đầu tư 11.000 tỷ đồng của Đức Long Gia Lai sau 2 năm vẫn chưa thấy con bò nào.
Khoản nợ khổng lồ của Hoàng Anh Gia Lai đã cho thấy, dù đầu tư bài bản thì nông nghiệp vẫn là một “canh bạc lớn”. Vì thế, gần đây, không ít doanh nghiệp thừa nhận rằng, đi với nông nghiệp là một hành trình đầy mạo hiểm, rất có thể phải âm thầm lặng lẽ rút lui.
Song, dù mạo hiểm, dù phải “đánh cược” với số tiền đầu tư lớn, chắc chắn số doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp sẽ không giảm. Trong bất kỳ sân chơi nào, người ở, kẻ đi là chuyện thường tình.
Nông nghiệp vẫn là sân chơi lớn hấp dẫn những ai có “tầm” và có “tâm”.