Sự quan tâm đặc biệt của Chính phủ đối với mỗi bước đi trong kế hoạch phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam đã được thể hiện rõ trong những năm qua. Mới đây, ngày 27/11/2015,Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã có buổi làm việc với chính quyền tỉnh Ninh Thuận, cùng các chuyên gia bàn về phát triển điện hạt nhân tại Ninh Thuận. Theo đó, nhiều nội dung xung quanh phát triển dự án điện hạt nhân đã được thẳn thắn trao đổi, làm rõ.

Theo đó, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết, Nga luôn bày tỏ mong muốn thực hiện trọn gói việc xây nhà máy điện hạt nhân cho Việt Nam, nhưng “nếu làm theo Nga thì trái luật Việt Nam… Phía Nga khẳng định sẽ đảm nhận cả việc thiết kế, thi công nhà máy điện hạt nhân nếu Việt Nam tin tưởng và Việt Nam chỉ việc nhận “chìa khóa trao tay”.

Tuy nhiên theo luật Việt Nam quy định, phải lập thiết kế, thẩm định dự án và tính tổng mức đầu tư, sau đó báo cáo Quốc hội mới làm được. Điều này khiến dự án điện hạt nhân Ninh Thuận chậm lại.

Thời gian qua, Việt Nam đã nhận được sự hợp tác, giúp đỡ triển khai dự án điện hạt nhân, trong đó điển hình là Nga (dự án Ninh Thuận 1) và Nhật Bản (dự án Ninh Thuận 2). Đến nay, sau nhiều năm chuẩn bị, dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 đã khởi công xây dựng hệ thống điện phục vụ xây dựng Nhà máy. Hiện nay, dự án đang ở công đoạn xây dựng và trình 2 báo cáo là Hồ sơ xin phê duyệt địa điểm an toàn và Báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án.

Theo báo cáo của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, hồ sơ phê duyệt địa điểm và Dự án đầu tư Nhà máy điện Ninh Thuận 1 và 2 đã cơ bản hoàn thành và trình các cơ quan có thẩm quyền xem xét, thẩm định trước khi trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Công tác đào tạo nguồn nhân lực, cũng đã đươc Thủ tướng Chính phủ phê duyệt một số văn bản quan trọng, tạo hành lang cơ chế chính sách tương đối đầy đủ cho việc triển khai đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển điện hạt nhân và bước đầu tổ chức chương trình đào tạo tại Liên Bang Nga, Nhật Bản…

Trong công tác di dân, hiện nay, Ninh Thuận đang tiến hành việc di dân, tái định cư, với quy mô khoảng 900 hộ ở cả 2 dự án điện hạt nhân. Tuy nhiên, công tác di rời hiện vẫn chỉ đang ở giai đoạn kiểm kê, áp giá và tuyên truyền cho dân.

Vướng mắc hiện nay là chưa hoàn tất việc xác định vị trí, vành đai dự án. Theo quy định hiện nay thì việc di dân phải cách nhà máy 500 mét tính từ tâm và theo thông tư nghị định mới phải cách thêm 500 mét nữa. Tỉnh Ninh Thuận đang kiến nghị chỉ cách thêm 100 mét (tức 600 mét) để làm “vành đai trắng” thôi, còn lại 400 mét thì cho dân tiến hành tiếp tục sản xuất, nhưng không xây dựng ở đây. Trong khi đó, Ninh Thuận vẫn đang chờ các bộ, ngành trình Thủ tướng thì tỉnh sẽ hoàn tất phương án di dân, tái định cư.

Ngoài ra, tỉnh Ninh Thuận cũng đề nghị bổ sung vốn trái phiếu chính phủ giai đoạn 2012-2015 cho dự án tuyến đường ven biển, phục vụ cho việc xây dựng 2 nhà máy điện hạt nhân tại tỉnh, đồng thời tạo điều kiện để sắp xếp lại dân cư vùng ven biển. Dự án có tổng vốn đầu tư 4.551 tỉ đồng, được đầu tư từ nguồn vốn trái phiếu chính phủ, đã bố trí và dự kiến bố trí đến năm 2015 là 2.335 tỷ đồng - mới bằng 50% nhu cầu.

Trước thực tiễn trên, Thủ tướng yêu cầu Ninh Thuận không đưa 2 huyện Ninh Hải và Thuận Nam - địa điểm được chọn lựa xây 2 nhà máy điện nguyên tử - vào danh sách thụ hưởng chính sách hỗ trợ huyện nghèo, mà cần đề xuất “cơ chế chính sách hỗ trợ đặc biệt” và Bộ Kế hoạch-Đầu tư sẽ thẩm định để trình.

Đồng thời, Thủ tướng cũng nhất trí việc tỉnh Ninh Thuận tiếp tục phối hợp cùng Bộ Kế hoạch-Đầu tư vận động các dự án ODA đầu tư cho cơ sở hạ tầng kỹ thuật, trong đó ưu tiên tập trung cho thành phố Phan Rang-Tháp Chàm để phục vụ chuyên gia nhà máy điện hạt nhân.