Tại cuộc họp của Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam với một số ủy ban của Quốc hội, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, Tòa án Nhân dân tối cao, Bộ Lao động Thương binh & Xã hội, Bộ Tư pháp... Tòa án Nhân dân Tối cao đã nhấn mạnh: Việc chậm đóng, nợ, trốn đóng BHXH là hành vi nghiêm cấm trong Luật BHXH và phải bị xử lý.

Trước đó, ngay sau khi Luật BHXH 2014 được Quốc hội thông qua (Luật số 58/2014/QH13 ngày 20/11/2014), Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và BHXH Việt Nam đã ký Quy chế phối hợp giữa hai cơ quan trong việc thực hiện chính sách pháp luật về BHXH, BHYT giai đoạn 2015-2020;

Theo đó BHXH Việt Nam các cấp sẽ cung cấp thông tin, tài liệu, chứng cứ cho tổ chức Công đoàn trong việc khởi kiện ra Tòa án đối với các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH; đồng thời tranh thủ kinh nghiệm của BHXH các cấp trong khởi kiện các vụ, việc về BHXH.

Bên cạnh đó, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã phối hợp với Tòa án nhân dân tối cao ký Chương trình phối hợp công tác giữa hai cơ quan giai đoạn 2016-2020. Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ của các bên theo quy định của pháp luật, Tòa án nhân dân tối cao sẽ hỗ trợ các cấp công đoàn trong công tác bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực và kỹ năng tham gia tố tụng về pháp luật lao động, BHXH… cho đội ngũ cán bộ công đoàn làm công tác pháp luật.

Theo Tòa án nhân dân tối cao, hiện nay có 2 hướng đề xuất giải quyết vấn đề khởi kiện nợ đọng BHXH.

Thứ nhất, BHXH sẽ vừa thanh tra thu BHXH vừa có quyền khởi kiện doanh nghiệp. Để thực hiện theo hướng này thì phải sửa một trong hai Luật là Luật BHXH hoặc Luật Tố tụng dân sự.

Thứ hai, giao cho Công đoàn khởi kiện thì phải là Công đoàn cấp trên cơ sở khởi kiện. Bởi nếu giao cho Công đoàn cơ sở khởi kiện thì không thể thực hiện được vì Chủ tịch công đoàn cơ sở là người hưởng lương của doanh nghiệp.

Vì thế, nếu có khởi kiện doanh nghiệp vi phạm pháp luật về BHXH có khi chưa nộp đơn thì Chủ tịch công đoàn đã bị chủ doanh nghiệp cho nghỉ việc.

Hiện nay, Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học (Tòa án Nhân dân Tối cao) đang xin ý kiến đóng góp của các cơ quan hữu quan và báo cáo Hội đồng Thẩm phán của Tòa án Nhân dân Tối cao, sau đó sẽ báo cáo Thường trực Ban Bí thư về những khó khăn, vướng mắc và đề xuất hướng xử lý kịp thời để đảm bảo quyền lợi cho người lao động.