Trong tháng qua, bộ ba ngân hàng, chứng khoán và bất động sản nổi bật khi đồng loạt bứt phá, trở thành lực đẩy chính giúp chỉ số đi lên. Ngân hàng tăng bình quân gần 19%, chứng khoán tăng tới 21%, bất động sản cộng thêm 14%. Những con số này phản ánh sức hấp dẫn của dòng vốn trong bối cảnh kinh tế phục hồi và kỳ vọng chính sách tích cực, đồng thời gợi mở thách thức: để duy trì vai trò dẫn sóng, ba trụ cột này cần nhiều hơn là những cú hích ngắn hạn.

Bộ ba trụ cột: Sức mạnh hiện tại và giới hạn phía trước

Ngân hàng vẫn là nền móng của chỉ số vì gắn trực tiếp với sức khỏe kinh tế thực. Bảy tháng đầu năm 2025, tín dụng tăng 9,6%, cao hơn cùng kỳ nhiều năm; lợi nhuận quý II toàn ngành tăng 17%, nhiều ngân hàng lớn duy trì ROE (chỉ số phản ánh về lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp) 18–20%. Động lực không chỉ đến từ tín dụng mà còn từ dịch vụ số, thanh toán và phân phối bảo hiểm qua ngân hàng (bancassurance). Diễn biến giá cổ phiếu tháng 8 vì vậy phản ánh sát với nền tảng cơ bản. Tuy nhiên, định giá P/E của nhiều mã đã tiến sát vùng trung bình 10 năm, cho thấy phần nào kỳ vọng tích cực đã được phản ánh vào giá. Công ty Cổ phần Chứng Khoán Sài Gòn Hà Nội (SHS) đánh giá triển vọng ngành này vẫn khả quan nhờ nền tảng lợi nhuận ổn định và cầu tín dụng cao, song nhịp tăng có thể chậm lại và phân hóa rõ hơn về chất lượng tài sản, khả năng kiểm soát nợ xấu và dư địa tăng trưởng dịch vụ.

Nhóm chứng khoán thể hiện trực tiếp “sức nóng” của thị trường: thanh khoản trên sàn HoSE nhiều phiên vượt 40.000 tỷ đồng, kéo doanh thu môi giới, cho vay ký quỹ và tự doanh đi lên; một số công ty báo lãi quý II tăng 40–50%. Kỳ vọng được FTSE Russell xem xét nâng hạng trong kỳ đánh giá tháng 9/2025 là một chất xúc tác đáng kể, bởi Việt Nam hiện vẫn nằm trong danh mục theo dõi (Watch List) để chuyển từ thị trường cận biên lên nhóm mới nổi hạng 2. Với bối cảnh này, cổ phiếu chứng khoán tăng bình quân 21% trong tháng 8. Tuy nhiên, do đặc tính chu kỳ cao, lợi nhuận và giá cổ phiếu phụ thuộc mạnh vào độ sôi động của thị trường; để trở thành “sóng dài”, nhóm này cần thêm động lực bền vững như nâng hạng và đa dạng sản phẩm tài chính.

Bất động sản cũng ghi dấu ấn với mức tăng 14% trong tháng 8. Nhiều doanh nghiệp từ lỗ trở lại có lãi khi pháp lý dự án được tháo gỡ và tín dụng ưu đãi phát huy tác dụng; sáu tháng đầu năm, số dự án và căn hộ được cấp phép tăng rõ rệt. Bất động sản khu công nghiệp nổi bật khi lợi nhuận quý II tăng tới 63% nhờ FDI ổn định và nhu cầu thuê đất sản xuất. Dù vậy, ở phân khúc nhà ở thương mại, áp lực trái phiếu đáo hạn và sức cầu trung hạn vẫn cần theo dõi. Theo SHS, nhóm này còn dư địa tăng nếu tiến trình pháp lý tiếp tục thông suốt, nhưng khó duy trì vị thế dẫn sóng tuyệt đối khi dòng tiền đã bắt đầu tìm kiếm cơ hội ít bị định giá trước hơn.

Có thể nói, bộ ba ngân hàng - chứng khoán - bất động sản vẫn là xương sống của nhịp tăng hiện tại. Song sau một tháng bứt phá, khả năng xuất hiện pha “giãn nhịp” là có; đó cũng là lúc dòng vốn mở rộng sang những chủ đề được hậu thuẫn bởi chính sách và chu kỳ sản xuất mới.

Hạ tầng và thép: Tâm điểm mới của chu kỳ tăng trưởng

Hạ tầng - xây dựng là cái tên được nhắc đến đầu tiên khi nói về sóng kế thừa. Bảy tháng đầu năm nay, giải ngân đầu tư công đạt hơn 39% kế hoạch, cao hơn cùng kỳ, phản ánh quyết tâm thúc đẩy của Chính phủ. Cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, sân bay Long Thành, các tuyến vành đai ở hai đô thị lớn cùng nhiều dự án cầu cảng đang tăng tốc, tạo lực cầu trực tiếp cho doanh nghiệp xây lắp, đồng thời kéo theo nhu cầu vật liệu, máy móc và logistics. Trên thị trường, cổ phiếu HHV, C4G, FCN tăng 20-30% ngay trong tháng 8 như một tín hiệu rõ ràng về dòng tiền. VNDirect dự báo giải ngân 2025 tăng trưởng hai chữ số và tiếp tục là chất xúc tác chính cho doanh thu - lợi nhuận của các doanh nghiệp hạ tầng, BOT; khi khối lượng hợp đồng đã ký (backlog) được “kích hoạt” và lãi suất duy trì thấp, biên lợi nhuận có cơ hội cải thiện. Tổ hợp câu chuyện chính sách, kết quả kinh doanh và dòng tiền hiện hữu giúp hạ tầng có cơ sở trở thành nhóm dẫn dắt mới.

Cộng hưởng với đó là thép và vật liệu cơ bản, nhóm ở “giao điểm” giữa đầu tư công và thương mại quốc tế. Khi hạ tầng tăng tốc, nhu cầu thép xây dựng bật lên; song song, xuất khẩu cải thiện giúp doanh nghiệp lớn tối ưu công suất. Bảy tháng đầu năm 2025, xuất khẩu thép đạt gần 10 triệu tấn, trị giá hơn 8,2 tỷ USD, tăng lần lượt 22% và 18% so với cùng kỳ 2024. Hòa Phát báo lãi quý II khoảng 6.800 tỷ đồng, tăng 48%; Hoa Sen hơn 1.000 tỷ đồng, tăng 35% - những con số cho thấy chu kỳ lợi nhuận đã đổi chiều so với giai đoạn 2023 - 2024. Dòng tiền trên sàn xác nhận điều này khi HPG, HSG, NKG đều có nhịp tăng đáng kể trong tháng 8. VNDirect nhấn mạnh thép đang hưởng lợi kép: cầu nội địa từ đầu tư công và cầu quốc tế từ phục hồi sản xuất - thương mại; vì thế nhóm này xứng đáng được cân nhắc như “máy kéo” tiếp theo.

Bệ đỡ cân bằng: Vai trò của bảo hiểm và bán lẻ

Nếu hạ tầng và thép có thể đóng vai trò “đầu kéo”, bảo hiểm và bán lẻ lại giúp thị trường giữ nhịp. Trong nửa đầu năm, lợi nhuận ngành bảo hiểm tăng trung bình khoảng 15% nhờ lợi nhuận tài chính ổn định và biên phí cải thiện; lãi suất thấp cũng hỗ trợ định giá danh mục trái phiếu. Đây là nhóm ít biến động, nhưng trong bối cảnh nhu cầu bảo vệ tài chính gia tăng, dòng tiền dài hạn có xu hướng tích lũy. Ở mảng bán lẻ, doanh thu 8 tháng đạt gần 4,7 triệu tỷ đồng, tăng hơn 11% so với cùng kỳ; sức mua phục hồi giúp các doanh nghiệp niêm yết như MWG, FRT cải thiện lợi nhuận. Dù khó kéo chỉ số như ngân hàng hay thép, nhưng hai nhóm này đóng vai trò cân bằng nhịp tăng, giúp thị trường tránh trạng thái quá nóng hoặc quá lạnh, qua đó tạo nền cho sóng nối tiếp vận hành bền hơn.

Khi ghép những mảnh ghép lại với nhau, bức tranh nửa cuối năm 2025 hiện ra khá mạch lạc. Bộ ba ngân hàng - chứng khoán - bất động sản tiếp tục là nền tảng, nhưng sau nhịp tăng mạnh, dòng tiền có xu hướng phân bổ sang các chủ đề hưởng lợi trực tiếp từ chính sách và chu kỳ sản xuất. Lúc này, hạ tầng và thép nổi lên như hai tâm điểm mới nhờ sự cộng hưởng của giải ngân đầu tư công, nhu cầu vật liệu và cải thiện kết quả kinh doanh; trong khi bảo hiểm và bán lẻ bổ sung vai trò cân bằng, ổn định tâm lý và thanh khoản. Theo đánh giá của nhiều chuyên gia phân tích, xu hướng tăng của thị trường vẫn duy trì, song những nhịp điều chỉnh là cần thiết để giảm nhiệt và củng cố mặt bằng giá. Đồng thời, các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng, đầu tư công sẽ là động lực then chốt, mở đường cho sóng hạ tầng - thép trở thành câu chuyện chủ đạo trong giai đoạn tới.

Với nhà đầu tư, cách tiếp cận phù hợp giai đoạn này không phải dồn toàn bộ tỷ trọng vào một nhóm duy nhất, mà là giữ nền tảng ở trụ cột, đồng thời xoay tỷ trọng sang những ngành có bằng chứng rõ ràng về đơn hàng, lợi nhuận và dòng tiền. Kỷ luật danh mục, tránh tâm lý FOMO (tâm lý lo sợ bỏ lỡ cơ hội đầu tư) và hạn chế đòn bẩy quá mức vẫn là bộ lọc quan trọng để tối ưu hóa hiệu quả trong một thị trường đầy cơ hội nhưng cũng không ít thách thức.