Thuế tài sản nên đánh thuế lũy tiến để đảm bảo công bằng

BD

Theo Ngân hàng Thế giới (World Bank), hiện 174/193 nước áp dụng thuế tài sản/thuế bất động sản/thuế nhà, đất, trong đó có 65 nước áp dụng thuế tài sản, 51 nước áp dụng thuế bất động sản, 30 nước áp dụng thuế đất và 28 nước áp dụng thuế sử dụng đất, thuế nhà đất…

Hội thảo về Thuế tài sản được tổ chức đã đưa ra một số gợi ý chính sách cho Việt Nam.
Hội thảo về Thuế tài sản được tổ chức đã đưa ra một số gợi ý chính sách cho Việt Nam.

Những thông tin này được chia sẻ tại Hội thảo “Thuế tài sản và một số gợi ý chính sách cho Việt Nam” diễn ra chiều ngày 26/6 tại Hà Nội. Hội thảo do Viện Nghiên cứu Truyền thông Phát triển (RED) phối hợp với các cơ quan chức năng của Bộ Tài chính tổ chức.

Đây là một hoạt động thuộc dự án “Chất lượng xây dựng và thực thi chính sách kinh tế tại Việt Nam được cải thiện với sự tham gia hiệu quả của báo chí truyền thông và tổ chức xã hội”, do Bộ Các vấn đề toàn cầu Canada tài trợ.

Tại Hội thảo, các đại biểu cùng thảo luận và chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, và đưa ra kiến nghị việc cần thiết phải xây dựng chính sách thuế tài sản phù hợp với thực tiễn. Đồng thời, Hội thảo cũng cung cấp thông tin tới giới truyền thông, tăng cường hợp tác xây dựng giữa giới truyền thông với các đơn vị liên quan mà trực tiếp là Bộ Tài chính trong truyền thông có trách nhiệm về chính sách thuế tài sản dự kiến trình Chính phủ.

Bà Lê Thị Mai Liên, Ban Chính sách tài chính công, Viện Chiến lược và Chính sách tài chính (Bộ Tài chính) kiến nghị, thuế tài sản cần áp dụng đối với nhà, đất (thay thế thuế sử dụng đất nông nghiệp và thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, bổ sung thêm thuế đối với nhà), có miễn, giảm đối với nhà, đất là tài sản công; nhà, đất sử dụng cho mục đích tôn giáo, phúc lợi công cộng… Các khoản thu khác đối với tài sản (lệ phí trước bạ, thuế chuyển quyền sử dụng đất…) giữ nguyên theo quy định hiện hành. Luật cũng nên quy định ngưỡng diện tích chịu thuế đối với nhà, đất (vượt một ngưỡng nhất định mới phải nộp thuế).

Việc tính thuế cần căn cứ vào hai khung: ngắn hạn thì dựa vào khung giá nhà, đất do UBND cấp tỉnh quy định; trung và dài hạn thì xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về nhà, đất, trong đó bao gồm cả giá nhà, đất trên thị trường. Hơn nữa, Luật thuế tài sản nên quy định khung thuế suất, trên cơ sở đó phân cấp cho các địa phương tự quy định mức thuế suất phù hợp với trình độ phát triển của địa phương. Có các mức thuế suất phân biệt theo mục đích sử dụng đất nhằm đảm bảo sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả, đồng thời đảm bảo tính ưu tiên đối với từng lĩnh vực trong từng thời kỳ. Đồng thời, nên đánh thuế lũy tiến nhằm mục đích phân phối lại và đảm bảo công bằng theo chiều dọc.

Các diễn giả phát biểu tại Hội thảo.
Các diễn giả phát biểu tại Hội thảo.

Cũng tại Hội thảo, ông Nicolas Drouin, Bí thư thứ nhất, Ban Hợp tác Phát triển, Đại sứ quán Canada chia sẻ: Ở Canada, thuế tài sản dựa trên 2 nguyên tắc nền tảng: nguyên tắc lợi ích (mà chủ tài sản) nhận được và nguyên tắc khả năng đóng thuế (của chủ tài sản). Vì các dịch vụ do chính quyền đô thị cung cấp mang lại lợi ích trực tiếp cho chủ sở hữu tài sản nên chủ sở hữu tài sản có trách nhiệm đóng thuế.

Hàng năm, chính quyền đô thị sẽ xem xét lại nhu cầu ngân sách và bỏ phiếu xác định mức tăng thuế tài sản dựa vào tỷ lệ lạm phát và các nhu cầu về cơ sở hạ tầng mới, nếu cần thiết. Chính quyền đô thị phải tổ chức tham vấn công chúng về nhu cầu ngân sách và mức tăng thuế tài sản liên quan. Việc đánh giá lại giá trị hiện tại của tài sản được thực hiện 4 năm 1 lần để đảm bảo giá trị định giá phản ánh sát sao thị trường bất động sản. Việc áp dụng chương trình bình ổn định giá giúp hạn chế tác động của việc tăng giá trị tài sản bị định giá. 

Phát biểu tại hội thảo, luật sư Trương Thanh Đức, Chủ tịch HĐTV Công ty luật BASICO cho rằng, nếu đánh thuế tài sản thì phải tiếp cận từ góc độ toàn bộ tài sản, sau đó mới loại trừ tài sản nào. Đồng thời, Luật sư Trương Thanh Đức kiến nghị thuế tài sản chỉ đánh vào người có khả năng nộp thuế, miễn thuế cho hộ nghèo. Bên cạnh đó, chỉ đánh vào một số loại tài sản, có giá trị lớn, đánh thuế luỹ tiến với khởi điểm rất thấp và phải cộng dồn nhà + đất khi đánh thuế.