Bài viết nghiên cứu tình hình thực hiện tự chủ về tài chính ở các trường đại học công lập Việt Nam hiện nay. Kết quả cho thấy, việc thực hiện cơ chế tự chủ tài chính đã giúp các trường chủ động quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước tiết kiệm và hiệu quả; tăng nguồn thu ngoài ngân sách thông qua đa dạng hóa hoạt động sự nghiệp, liên doanh, liên kết.

Nghị định số 60/2021/NĐ-CP được kỳ vọng sẽ mang lại hiệu ứng tích cực trong đổi mới cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập trong thời gian tới.

Nghị định số 60/2021/NĐ-CP được Chính phủ ban hành ngày 21/6/2021 đã góp phần hoàn thiện đầy đủ cơ sở pháp lý cho hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập theo hướng tăng quyền tự chủ tài chính, góp phần thực hiện thành công mục tiêu Nghị quyết số 19-NQ/TW trong thời gian tới.

Trong phạm vi bài viết, tác giả xem xét khái niệm quản lý tài chính bệnh viện; nhận diện các nhân tố tác động tới quản lý tài chính bệnh viện công lập, trên cơ sở đó đề xuất các giải pháp góp phần hoàn thiện công tác quản lý tài chính của các bệnh viện công lập tự chủ tài chính.

Sau khi xem xét, thẩm tra và có ý kiến bằng văn bản của cơ quan tài chính cùng cấp, cơ quan quản lý cấp trên xác định phân loại đơn vị và ra quyết định giao quyền tự chủ tài chính cho các đơn vị sự nghiệp công trực thuộc.

Ngày 21/6/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 60/2021/NĐ-CP quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập. Trong đó, quy định rõ việc thực hiện phân loại mức tự chủ tài chính đối với các đơn vị sự nghiệp công lập.

Nghiên cứu kinh nghiệm thực tiễn quản lý tài chính theo hướng tự chủ đối với bệnh viện công lập tại quốc gia có tính tương đồng với Việt Nam như Trung Quốc và các quốc gia có hệ thống y tế phát triển như Hoa Kỳ và Cộng hòa Séc, bài viết hàm ý giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện công tác quản lý tài chính theo hướng tự chủ đối với bệnh viện công lập Việt Nam.

Bài viết trình bày về kinh nghiệm thực hiện cơ chế tự chủ tài chính ở một số trường đại học khu vực châu Âu, châu Mỹ, và châu Á; phân tích những mặt mạnh, mặt yếu, các nguồn lực hỗ trợ để tiến hành tự chủ tài chính ở các trường đại học, trong đó nhấn mạnh đến các trường đại học về nghệ thuật, thể thục thể thao công lập, từ đó rút ra bài học và áp dụng mô hình đại học tự chủ ở Việt Nam.

Trong những năm gần đây, quản lý tài chính của các trường đại học công lập đã có nhiều chuyển biến tích cực để phù hợp hơn với quá trình phát triển, cũng như tiến tới tự chủ đại học.

Một trong những phương tiện để hệ thống hóa thông tin kế toán là hệ thống tài khoản kế toán. Đối với các trường đại học công lập thực hiện tự chủ tài chính ở Việt Nam, việc sử dụng hệ thống tài khoản kế toán theo hướng dẫn của Thông tư số 107/2017/TT-BTC ngày 10/10/2017 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ kế toán hành chính, sự nghiệp còn nhiều bất cập.