Tăng tính tuân thủ của doanh nghiệp
Thời gian qua, Cục Hải quan Hà Nội đã đẩy mạnh áp dụng quản lý rủi ro với mục tiêu cải cách hiện đại hóa hải quan đồng thời đánh giá mức độ tuân thủ của doanh nghiệp trong việc khai hải quan, dựa trên hệ thống các chỉ tiêu, thông tin về tần suất, tính chất, mức độ vi phạm pháp luật hải quan và thuế.
Chú trọng công tác quản lý rủi ro
Phó Cục trưởng Cục Hải quan Hà Nội Trần Quốc Định cho biết, một hệ thống quản lý hải quan hiệu quả là hệ thống tạo thuận lợi đầy đủ cho các hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, trong khi vẫn bảo đảm kiểm soát tốt các nguy cơ vi phạm pháp luật.
Cơ quan hải quan phải vận hành tốt dựa trên phương pháp quản lý hiện đại, bảo đảm thông quan hàng hóa một cách nhanh chóng, minh bạch, ít tốn kém và có thể dự đoán được cho doanh nghiệp.
“Điều đó đòi hỏi cơ quan hải quan phải áp dụng tốt nguyên tắc quản lý rủi ro trong hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa. Đồng thời, xây dựng môi trường tuân thủ pháp luật đầy đủ và minh bạch” - Phó Cục trưởng Cục Hải quan Hà Nội Trần Quốc Định nhận định.
Theo đó, cơ quan hải quan sẽ đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật của người khai hải quan để áp dụng các biện pháp quản lý hải quan phù hợp.
Doanh nghiệp tuân thủ có cơ hội hợp tác với cơ quan hải quan, được hỗ trợ về thông tin, kiểm soát hệ thống nội bộ doanh nghiệp nhằm nâng cao năng lực tuân thủ pháp luật hải quan, pháp luật thuế áp dụng đối với hàng hóa, phương tiện vận tải của doanh nghiệp.
Thời gian qua, Cục Hải quan Hà Nội đã áp dụng các biện pháp tạo thuận lợi cho nhóm doanh nghiệp tuân thủ, song song với đó là chế độ quản lý chặt chẽ, nghiêm ngặt đối với các doanh nghiệp không tuân thủ, nhằm chủ động phòng ngừa, ngăn chặn, tiến tới giảm hẳn các hành vi vi phạm pháp luật của nhóm doanh nghiệp này.
Cục Hải quan Hà Nội cũng nâng cấp và đồng bộ hóa hệ thống công nghệ thông tin phục vụ công tác quản lý, tạo sự minh bạch, thuận lợi; thường xuyên tiếp xúc và trao đổi với doanh nghiệp về tình trạng tuân thủ pháp luật, từ đó xác định những vấn đề mà doanh nghiệp cần cải tiến, điều chỉnh để duy trì hoặc chuyển sang trạng thái tuân thủ.
Bên cạnh đó, tổ chức tập huấn, triển khai thực hiện các quy định của pháp luật trong lĩnh vực hải quan, giúp doanh nghiệp nắm vững các quy định, quy trình thủ tục, giảm rủi ro vi phạm pháp luật.
Tự nguyện tuân thủ ngày càng tăng
Phó Cục trưởng Cục Quản lý rủi ro, Tổng cục Hải quan Bùi Thái Quang cho biết, những năm qua, tỷ lệ kiểm tra thực tế hàng hóa từng bước giảm đáng kể.
Theo đánh giá của các doanh nghiệp, công tác quản lý, đánh giá tuân thủ doanh nghiệp của Cục Hải quan Hà Nội từng bước chuyên nghiệp và chuyên sâu hơn, giúp việc đánh giá, phân loại doanh nghiệp được chính xác, tạo cơ sở cho việc áp dụng chính sách tuân thủ công bằng và khách quan.
Cơ quan hải quan cũng thường xuyên theo dõi phân tích, đánh giá về tình hình hoạt động và chấp hành pháp luật của doanh nghiệp. Đồng thời tổng hợp, kiến nghị điều chỉnh các chế độ, chính sách, quy trình thủ tục, chế độ ưu tiên cũng như cơ chế đánh giá tuân thủ, phân loại rủi ro đối với doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu.
Tuy nhiên, vẫn còn khúc mắc khi áp dụng tiêu chí phân luồng xanh, luồng vàng, luồng đỏ đối với lô hàng thực hiện thủ tục thông quan của doanh nghiệp.
Tỷ lệ doanh nghiệp bị áp vào luồng vàng hiện nay còn cao, làm chậm thời gian thông quan hàng hóa, hạn chế sức cạnh tranh của doanh nghiệp. Hay như những vướng mắc xung quanh quá trình làm thủ tục hải quan mặt hàng thiết bị y tế, doanh nghiệp không được áp dụng chính sách thuế VAT 5% của hàng thiết bị y tế theo quy định.
Trong khi, cơ quan hải quan yêu cầu phải có xác nhận của Bộ Y tế mặt hàng ấy là thiết bị y tế thì mới đồng ý cho áp dụng VAT 5%.
Phó Cục trưởng Cục Hải quan Hà Nội Trần Quốc Định cho rằng, quản lý rủi ro trong thông quan hàng hóa là phương pháp hiện đại nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực tế cho thấy, bên cạnh cái lợi vẫn còn tồn tại những bất cập cần sớm tháo gỡ.
Để xây dựng môi trường tuân thủ pháp luật, cơ quan hải quan sẽ thực hiện phát triển quan hệ đối tác để kịp thời tiếp nhận, xử lý vướng mắc của doanh nghiệp. Đồng thời hướng dẫn, hỗ trợ cung cấp thông tin liên quan đến đánh giá tuân thủ nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực tuân thủ pháp luật trong hoạt động xuất nhập khẩu.