Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) vừa công bố số liệu doanh số của 5 nhà sản xuất xe máy bán ra tại thị trường Việt Nam. Theo đó, trong quý III, các hãng sản xuất xe máy thành viên VAMM bán ra tổng số 831.440 chiếc xe máy các loại. Lượng xe máy bán ra trong quý III tăng so với quý II (749.516 chiếc), giảm 33.518 xe so với cùng kỳ năm 2018.

Trong 9 tháng đầu năm đã bán được hơn 2,33 triệu xe máy các loại, tương đương mỗi ngày có khoảng 8.600 xe máy được bán ra thị trường.

Tăng giá vẫn hút khách

Thống kê của VAMM cho thấy sức tiêu thụ xe máy trên thị trường Việt Nam đang có xu hướng giảm đi. Tuy nhiên, số liệu của VAMM chỉ là tính riêng lượng xe tiêu thụ trong nước của 5 nhà sản xuất thuộc Hiệp hội mà không tính xe xuất khẩu, đồng thời cũng không có số liệu của các nhà nhập khẩu xe hay thương hiệu xe mới ra đời là VinFast.

Thực tế, kể từ đầu tháng 10 tới nay, với lý do thị trường xe máy đang vào đợt cao điểm, vượt cung, nhiều đại lý xe máy Honda ở Hà Nội đồng loạt tăng giá xe, đặc biệt là các mẫu xe “hot”. Có thể kể đến như mẫu xe Honda SH ABS màu đen mờ đang có mức giá chênh lên tới 20 triệu đồng so với giá niêm yết 91 triệu đồng

Các mẫu SH khác có mức chênh dao động từ 400.000 – 13 triệu đồng tùy phiên bản. Mặc dù đội giá cao nhưng Honda SH vẫn thiếu hàng tại các đại lý.

Một trong những mẫu xe tay ga chênh giá cao khiến người tiêu dùng bất ngờ là Honda Vision 2020 vừa ra mắt. Theo đó, ngay khi vừa về đại lý, mẫu xe này đã bị các đại lý nâng giá gần 4 triệu đồng cho bản thời trang cao cấp màu xanh.

Trong khi đó, giá đề xuất của hãng là 29,9 triệu đồng cho bản tiêu chuẩn và 30,79 triệu đồng cho bản cao cấp, bản đặc biệt là 31,9 triệu đồng (đã bao gồm thuế GTGT).

Tương tự, mẫu xe tay ga Honda Airblade cũng tăng chênh từ 500.000 – 2,7 triệu đồng so với giá niêm yết; Honda LEAD ở mức thấp hơn với mức tăng tối đa là 800.000 đồng tùy phiên bản. Không chỉ xe tay ga, dòng xe số của Honda cũng tăng giá nhẹ.

Có giá bán thấp hơn giá công bố tại các đại lý, nhưng các sản phẩm của Piaggio Việt Nam cũng được khách hàng ưa chuộng. Các mẫu xe của Piaggio có giá khá cao, từ 70-150 triệu đồng, nhưng vẫn hút khách. Đại diện Piaggio Việt Nam cho biết dòng xe Vespa có mức tăng trưởng 9% từ đầu năm đến nay.

Sức mua giảm do chu kỳ

Ở chiều ngược lại, nhằm nâng cao tính cạnh tranh, Yamaha và SYM lại có chiến lược giảm giá các mẫu, đồng thời liên tiếp cho ra mắt thị trường nhiều mẫu xe mới, thêm nhiều lựa chọn cho người tiêu dùng.

Theo dự đoán của các doanh nghiệp, doanh số bán hàng tại thị trường Việt Nam năm 2019 sẽ chỉ đạt từ 3,1 – 3,38 triệu chiếc xe máy, không tăng trưởng so với cùng kỳ hoặc tăng trưởng âm.

Tuy nhiên, thống kê số liệu thị trường xe máy trong những năm vừa qua có thể thấy thị trường này có tính chất chu kỳ. Sau 3 năm (2012-2014) sụt giảm liên tiếp, đến năm 2015 đà tăng trưởng mới bắt đầu trở lại ở mức 4% với 2,8 triệu xe được bán ra; năm 2016 là 3,1 triệu xe ghi nhận mức tăng trưởng 9,5%; năm 2017 là 3,27 triệu xe, tăng 4,8%.

Đỉnh cao về doanh số bán phải kể đến năm 2018 với 3,38 triệu xe, tương đương với năm 2011 đạt 3,37 triệu xe, sau đó là đi ngang hoặc đi xuống.

Các doanh nghiệp cho rằng thị trường tăng trưởng trở lại giai đoạn 2015-2018 là do chu kỳ đổi xe mới của người tiêu dùng đồng loạt diễn ra. Bởi cứ sau khoảng 5 năm sử dụng (bắt đầu từ năm 2011), người tiêu dùng lại có xu hướng đổi xe. Chu kỳ này đang có xu hướng lặp lại.

Nếu theo đúng chu kỳ này thì có khả năng đến năm 2020, thị trường xe máy sẽ bắt đầu sôi động trở lại. Tuy nhiên, thị trường hiện nay đã khác do với giai đoạn các năm trước, bởi sự ra đời của xe máy điện với nhiều mẫu mã mới, pin lưu trữ lâu hơn, đi xa hơn với chi phí rẻ, cộng với xu hướng mua ô tô đang diễn ra khá mạnh mẽ khiến nhu cầu về xe máy đang giảm đi.

Tuy nhiên, dù sức mua đang có dấu hiệu chững lại, Việt Nam vẫn đang xếp thứ 4 thế giới về tiêu thụ xe, sau Ấn Độ, Trung Quốc và Indonesia. Nhiều ý kiến cho rằng thị trường xe máy có quy mô 3 triệu chiếc/ năm sẽ còn giữ trong thời gian dài. Trong đó, phân khúc xe tay ga cao cấp sẽ tăng trưởng cao hơn so với mức tăng trưởng chung của toàn thị trường xe máy.

Nguyên nhân là do sự tiện dụng của xe máy xăng vẫn vượt trội so với xe điện và có một sự thật rằng kể cả khi “lên đời ô tô” thì mỗi gia đình người Việt vẫn cần có ít nhất một chiếc xe máy nhằm phục vụ nhu cầu đi lại ở khoảng cách gần.