Trang thiết bị chống buôn lậu quá thiếu và yếu
Ngay sau khi xảy ra vụ việc một cán bộ quản lý thị trường Long An hi sinh khi làm nhiệm vụ bắt giữ thuốc lá nhập lậu, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình – Trưởng ban chỉ đạo 389 Quốc gia đã chỉ đạo Công an tỉnh Long An điều tra làm rõ vụ buôn lậu thuốc lá và xử lý nghiêm các đối tượng gây án, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 9/2016.
Phó Trưởng Ban Thường trực 389 Quốc gia Đinh Tiến Dũng cũng đã gửi thư chia buồn tới gia đình đồng chí Nguyễn Kim Danh và biểu dương tinh thần dũng cảm, hi sinh của đồng chí. Đồng thời động viên gia đình vượt qua đau thương mất mát. Ngoài ra, các cơ quan ban ngành tỉnh Long An, Cục quản lý thị trường (QLTT), Hiệp hội thuốc lá, Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam cũng đã đến chia buồn với gia đình đồng chí Nguyễn Kim Danh.
Làm việc với đại diện Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia tại UBND tỉnh Long An, ông Phạm Văn Cảnh – Phó chủ tịch UBND tỉnh Long An - cho biết: Đây là vụ đặc biệt nghiêm trọng, UBND tỉnh đã chỉ đạo các lực lượng chức năng khẩn trương điều tra, làm rõ vụ việc và bắt giữ các đối tượng gây án.
Ông Cảnh cũng cho biết, thực hiện Chỉ thị 30/CT-TTg của Thủ tướng về tăng cường công tác đấu tranh chống thuốc lá nhập lậu, QLTT Long An phối hợp với các đơn vị chức năng như hải quan, công an, bộ đội biên phòng, tập trung phá các tụ điểm buôn lậu lớn ở các địa điểm trọng yếu trên địa bàn tỉnh.
Những địa điểm thường xảy ra buôn lậu như tuyến giáp ranh giữa 2 huyện Đức Huệ và Đức Hòa thu giữ hàng trăm ngàn bao thuốc lá nhập lậu. Chính vì vậy, các đối tượng buôn lậu đã thay đổi phương thức bằng cách chẻ nhỏ hàng lậu ra và đi theo nhiều tuyến để đối phó.
Vấn đề bất cập, khó khăn nhất hiện nay, theo ông Cảnh là trang thiết bị hỗ trợ cho các lực lượng chức năng. Để đưa thuốc lá nhập lậu mà đi từ biên giới vào, dân buôn lậu trang bị tàu máy dây công suất lớn gấp 2 – 3 lần công suất của lực lượng chức năng. Trong khi đó, QLTT không được trang bị công cụ hỗ trợ, nếu có cũng rất yếu.
Vụ việc của đồng chí Nguyễn Kim Danh hi sinh là một minh chứng, 4 đồng chí QLTT khi đi làm nhiệm vụ chỉ có 5 quả pháo nổ nghiệp vụ, khi sử dụng không ảnh hưởng tới tính mạng các đối tượng, vì vậy chúng vẫn manh động, rượt đuổi theo để cướp hàng và đánh người.
Ông Nguyễn Văn Việt – Chi cục trưởng Chi cục QLTT tỉnh Long An cũng phản ánh: Thực tế các lực lượng QLTT trên địa bàn hiện nay rất mỏng. Long An có đường biên giới giáp Campuchia dài 130km, sông rạch rất nhiêu, đặc biệt là vùng Đức Huệ, Đức Hòa khiến lực lượng rất cực và rất nguy hiểm trong việc kiểm tra, kiểm soát hàng nhập lậu từ biên giới vào.
Song vấn đề nguy hiểm hơn ở chỗ, lực lượng chức năng không được trang bị phương tiên, công cụ hỗ trợ đầy đủ. Toàn Chi cục QLTT Long An chỉ có 2 xuồng máy đã xuống cấp, đội nào có nhu cầu bức xúc về việc kiểm tra, kiểm soát thì điều động. Có thời điểm mùa nước nổi, các đội đều không có phương tiện để kiểm tra, kiếm soát.
Trong khi lực lượng mỏng, phương tiện và trang thiết bị, công cụ hỗ trợ cho lực lượng đấu tranh với buôn lậu thuốc là còn hạn chế, thì luật pháp hiện nay còn chưa đủ sức để răn đe và còn quá nhiều bất cập là một trong những nguyên nhân khiến buôn lậu thuốc lá ngày càng lộng hành. “Chính phủ, Ban chỉ đạo 389 xem xét hỗ trợ thêm phương tiện, công cụ hỗ trợ để lực lượng QLTT đủ mạnh trấn áp tội phạm” – ông Việt kiến nghị.
Làm việc với UBND tỉnh, ông Trần Hùng – Phó Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia cho rằng, đây là vụ việc rất nghiêm trọng, nguy hiểm đến xã hội. Vụ việc thể hiện sự ngang nhiên, công khai, thách thức pháp luật của các đối tượng vận chuyển thuốc lá nhập lậu.
Qua vụ việc này cho thấy, hiện nay trang thiết bị của lực lượng QLTT quá nghèo nàn, quá sơ sài, khó có thể đảm đương được nhiệm vụ nếu như chỉ có tinh thần ý chí tấn công tội phạm mà không được trang bị phương tiện, công cụ hỗ trợ.
Bên cạnh đó, về chế tài xử lý, răn đe các đối tượng buôn lậu thuốc lá còn có nhiều vấn đề bấp cập. Thực tiễn cho thấy với địa bàn hơn 130 cây số với lực lượng biên phòng, công an, QLTT mỏng, trong khi đó cư dân biên biên giới chưa thực sự ý thức về pháp luật, họ coi việc vận chuyển thuốc lá lậu là nghề kiếm sống. Để trấn áp các tội phạm này cần phải có chế tài đủ mạnh để người dân, các đối tượng vận chuyển phải “chờn”.
Trước đó, khoảng 21 giờ ngày 15/9, Đội quản lý thị trường số 1 – thuộc chi cục quản lý thị trường tỉnh Long An triển khai kế hoạch gồm 4 đồng chí tham gia vây bắt một chiếc xuồng vận chuyển khoảng 9.000 bao thuốc lá nhập lậu từ biên giới Capuchia đi qua địa bàn, theo nhận định là Jet và Hero.
Trong lúc đưa tang vật về trụ sở thì các đối tượng buôn lậu thuốc lá tấn công tổ công tác. Do lực lượng buôn lậu quá đông nên tổ công tác tăng tốc chạy về hướng Kinh Cùng và gọi lực lượng hỗ trợ. Tuy nhiên, một vỏ lãi đã vượt kịp, một đối tượng đã dùng cây quật thẳng vào cán bộ. Khi một người kịp né tránh thì đối tượng quật thẳng vào đầu anh Danh làm anh ngã xuống sông và hi sinh khi làm nhiệm vụ.
Được biết, năm 2003, trong vụ chống buôn lậu ở huyện Mộc Hóa, anh Danh cũng đã bị bọn buôn lậu dùng chân vịt xuồng máy tấn công làm anh bị thương nặng ở tay, chân vịt chém anh đến mẻ xương. Vậy mà sau gần một tháng nằm viện, anh vẫn không nao núng trước tội phạm và vẫn quyết liệt chống buôn lậu.