Ưu tiên chi ngân sách nhà nước cho phòng, chống dịch COVID-19

Ngọc Huyền

Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế - xã hội, cả ngân sách trung ương và ngân sách địa phương đều đã ưu tiên bố trí chi ngân sách cho công tác phòng, chống dịch.

Ảnh minh hoạ. Nguồn: internet
Ảnh minh hoạ. Nguồn: internet

Thu nội địa có xu hướng giảm do tác động của dịch bệnh

Quán triệt Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ, với nỗ lực phấn đấu hoàn thành cao nhất nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước năm 2021, Bộ Tài chính đã chỉ đạo cơ quan thuế, hải quan tăng cường công tác quản lý thu ngân sách nhà nước, chống thất thu, gian lận thương mại, trốn thuế. Đồng thời, tổ chức triển khai thực hiện đầy đủ, kịp thời các giải pháp chính sách hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, ứng phó với đại dịch COVID-19.

Nhờ đó, tổng thu ngân sách nhà nước tháng 7/2021 ước đạt 126,7 nghìn tỷ đồng. Luỹ kế thu 7 tháng đầu năm 2021 đạt 912,1 nghìn tỷ đồng, bằng 67,9% dự toán, tăng 15,6% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, thu nội địa tháng 7/2021 ước đạt 101,3 nghìn tỷ đồng, lũy kế thu 7 tháng đạt 744 nghìn tỷ đồng, bằng 65,6% dự toán, tăng 12,9% so cùng kỳ năm 2020 (cùng kỳ năm 2020 đạt 52,2% dự toán, giảm 9,3%).

Mặc dù chịu ảnh hưởng của dịch bệnh, kết quả thu nội địa 7 tháng đạt khá, chủ yếu nhờ đà phục hồi khả quan của nền kinh tế từ những tháng cuối năm 2020, các chính sách tài khóa, tiền tệ đã thực hiện trong phòng, chống dịch và hỗ trợ doanh nghiệp, người dân ứng phó với đại dịch COVID-19 phát huy hiệu quả tích cực. Một số ngành, lĩnh vực, như: sản xuất bia, sản xuất, lắp ráp ô tô, ngân hàng, kinh doanh chứng khoán, bất động sản... tăng trưởng mạnh, tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước trong những tháng đầu năm.

Tuy nhiên, từ cuối tháng 4, dịch COVID-19 tái bùng phát ở nhiều địa phương và hiện vẫn đang diễn biến rất phức tạp; Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Long An, Tiền Giang, Bà Rịa - Vũng Tàu... phải thực hiện giãn cách xã hội để phòng, chống dịch COVID-19 theo Chỉ thị số 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, đã tác động đến các hoạt động sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp và số thu nộp ngân sách nhà nước.

Bộ Tài chính cho biết, diễn biến thu nội địa các tháng có xu hướng giảm dần: tháng 4 (đầu quý II) thu được 115,6 nghìn tỷ đồng (10,2% dự toán); tháng 5 thu được 85 nghìn tỷ đồng (7,5% dự toán); tháng 6 thu được 80,5 nghìn tỷ đồng (7,1% dự toán) và tháng 7 (đầu quý III) thu được 101,3 nghìn tỷ đồng (8,9% dự toán).

Ưu tiên chi ngân sách cho phòng, chống dịch COVID-19

Tuy công tác thu ngân sách gặp nhiều khó khăn nhưng các nhiệm vụ chi ngân sách trong 7 tháng đầu năm vẫn được thực hiện theo dự toán và tiến độ triển khai nhiệm vụ chuyên môn của các đơn vị sử dụng ngân sách.

Cả ngân sách trung ương và ngân sách địa phương đã ưu tiên bố trí chi cho công tác phòng, chống dịch COVID-19, đảm bảo cơ sở vật chất và các điều kiện cần thiết phục vụ cho công tác bầu cử Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.

Báo cáo của Bộ Tài chính cho thấy, tổng chi cân đối ngân sách nhà nước tháng 7/2021 ước đạt 111,9 nghìn tỷ đồng. Lũy kế chi 7 tháng ước đạt 810,6 nghìn tỷ đồng, bằng 48% dự toán, trong đó: chi đầu tư phát triển đạt 169,3 nghìn tỷ đồng, bằng 35,5% dự toán Quốc hội quyết định; chi trả nợ lãi đạt 65,2 nghìn tỷ đồng, bằng 59,2% dự toán; chi thường xuyên đạt 572,2 nghìn tỷ đồng, bằng 55,2% dự toán.

Đặc biệt, Trung ương đã chi 4,2 nghìn tỷ đồng từ dự toán chi dự phòng ngân sách trung ương năm 2021 để bổ sung kinh phí cho Bộ Y tế mua vắc xin, các vật tư, hóa chất, sinh phẩm và trang thiết bị y tế cần thiết phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19 (1.799 tỷ đồng); kinh phí phòng chống dịch cho Bộ công an (389 tỷ đồng); Bộ Quốc phòng (1.553 tỷ đồng) và hỗ trợ kinh phí phòng, chống dịch COVID-19 cho các địa phương (471 tỷ đồng). Các địa phương đã chi gần 2,4 nghìn tỷ đồng cho công tác phòng chống dịch.

Bên cạnh đó, thực hiện quyết định của Thủ tướng Chính phủ, đã xuất cấp 18,3 nghìn tấn gạo dự trữ quốc gia để khắc phục hậu quả thiên tai, cứu trợ, cứu đói cho nhân dân trong dịp Tết và giáp hạt đầu năm 2021.

Để tiếp tục hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, Bộ Tài chính đã ban hành văn bản xin ý kiến các bộ, ngành có liên quan và Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) về hồ sơ dự án Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành một số giải pháp về thu ngân sách nhẵm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân chịu tác động của dịch COVID-19 lên tới 20.000 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, nhằm hỗ trợ công tác phòng chống dịnh COVID-19, Bộ Tài chính đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1376/QĐ-TTg ngày 01/8/2021 bổ sung dự toán chi ngân sách nhà nước năm 2021 của Bộ Y tế số tiền 5.100 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương năm 2021 để mua vật tư, trang thiết bị, sinh phẩm, hóa chất thuốc phục vụ phòng, chống dịch.