Xây dựng Kho Dự trữ Nhà nước: Ưu tiên tại các địa bàn chiến lược
Chia sẻ điều này với chúng tôi, ông Bùi Tuấn Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dự trữ Nhà nước cho rằng: Trong điều kiện nguồn vốn ngân sách nhà nước còn rất nhiều hạn chế, việc ưu tiên tập trung nguồn lực để bố trí xây dựng kho DTNN tại các địa bàn trọng điểm, chiến lược khác là hết sức cấp thiết. Do vậy, dự án Kho dự trữ muối quốc gia Bạc Liêu thuộc đối tượng phải dãn hoãn tiến độ thi công và chuyển đổi hình thức đầu tư.
Thời gian qua trong dư luận có ý kiến phản ánh rằng: Trong khi muối của diêm dân chất đầy ruộng, không biết chứa ở đâu thì công trình “Kho dự trữ muối quốc gia” tại ấp Doanh Điền, xã Điền Hải, huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu đang trong tình trạng dở dang, hoang phế. Nhằm tìm hiểu rõ sự việc, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Bùi Tuấn Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DTNN xoay quanh vấn đề trên.
Nguồn lực dự trữ quốc gia chỉ đáp ứng yêu cầu đột xuất, cấp bách
Nhấn mạnh điều này, ông Bùi Tuấn Minh cho biết: Dự án Kho dự trữ muối quốc gia Bạc Liêu tại xã Điền Hải, huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu được Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) phê duyệt tại Quyết định số 2896/QĐ-BNN-CB ngày 29/10/2010 và được điều chỉnh tại Quyết định số 2100/QĐ-BNN-CB ngày 31/8/2012.
Ông Bùi Tuấn Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DTNN:
Dự án do Công ty TNHH một thành viên Muối Việt Nam là chủ đầu tư với quy mô xây dựng 09 kho đơn, tích lượng 1.000 tấn/kho, với tổng mức đầu tư là 38.366 triệu đồng, thời gian thực hiện từ năm 2012 đến năm 2014.
Năm 2013, Thủ tướng Chính phủ quyết định chuyển giao nhiệm vụ quản lý muối ăn dự trữ quốc gia từ Bộ NNPTNT về Bộ Tài chính (Tổng cục DTNN) quản lý, nên dự án được Bộ NNPTNT bàn giao nguyên trạng từ Tổng công ty Lương thực miền Bắc về Tổng cục DTNN, Bộ Tài chính tiếp tục thực hiện.
Đến thời điểm bàn giao, dự án đã triển khai một số hạng mục như: Đền bù giải phóng mặt bằng, san lấp mặt bằng, thi công phần móng tường rào, phần móng 06 kho.
Dự án Kho dự trữ muối quốc gia Bạc Liêu được Bộ trưởng Bộ NNPTNT phê duyệt và giao cho Công ty TNHH một thành viên Muối Việt Nam xây dựng tại địa phương, nơi sản xuất, cung ứng mặt hàng muối ăn lớn nhất cả nước, vị trí là nơi có diện tích đồng muối lớn nhất tỉnh Bạc Liêu, khoảng 2.300 ha.
Theo Thông tư liên tịch số 10/2015/TTLT-BNNPTNT-BTC ngày 03/3/2015 của Bộ NNPTNT và Bộ Tài chính, việc thực hiện các biện pháp bình ổn giá và thu mua tạm trữ muối theo chủ trương của Chính phủ được giao cho các doanh nghiệp nhà nước sử dụng nguồn vốn nhà nước để thực hiện mua tạm trữ muối theo cơ chế thị trường, hỗ trợ cho người sản xuất tiêu thụ muối với giá có lợi.
Theo đó, các doanh nghiệp tự chịu trách nhiệm về tiêu thụ, hiệu quả kinh doanh và có trách nhiệm hoàn trả lại nguồn vốn nhà nước dùng, để sử dụng vào mục tiêu dự trữ lưu thông sau khi tiêu thụ xong lượng muối tạm trữ. Còn việc đầu tư kho tạm trữ do doanh nghiệp tự thực hiện đầu tư.
Mục tiêu đặt ra của dự trữ quốc gia là: Sử dụng dự trữ quốc gia nhằm chủ động đáp ứng yêu cầu đột xuất, cấp bách về phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, hỏa hoạn, dịch bệnh; phục vụ quốc phòng, an ninh, không quy định dự trữ quốc gia tham gia bình ổn thị trường.
Tiếp tục đầu tư là không đúng luật định
Ông Bùi Tuấn Minh cho biết, việc quản lý, vận hành và sử dụng kho dự trữ muối tại Bạc Liêu nếu tiếp tục đầu tư sẽ không phù hợp địa bàn quản lý của đơn vị DTNN tại khu vực này. Chỉ tính về địa lý thì khoảng cách giữa đơn vị quản lý gần nhất hiện nay với địa điểm xây dựng dự án kho dự trữ muối cách xa hơn 200 km.
Trong điều kiện nguồn vốn ngân sách nhà nước còn hạn hẹp, việc ưu tiên tập trung nguồn lực để bố trí xây dựng kho DTNN tại các địa bàn trọng điểm, chiến lược khác như: Tây Bắc, Hoàng Liên Sơn, Bắc Trung bộ, Bắc Tây Nguyên… đang đặt ra ngày càng cấp thiết.
Do vậy, tại Quyết định số 2375/QĐ-TTg ngày 28/12/2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc giao kế hoạch vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách nhà nước năm 2015, dự án Kho dự trữ muối quốc gia Bạc Liêu thuộc đối tượng phải dãn, hoãn tiến độ thi công và chuyển đổi hình thức đầu tư.
Từ những vấn đề nêu trên, Tổng cục DTNN nhận thấy, việc tiếp tục đầu tư dự án kho muối Bạc Liêu là không đảm bảo theo mục tiêu của Luật Dự trữ quốc gia, không phù hợp với công tác vận hành, quản lý của hệ thống DTNN, không đảm bảo tính hiệu quả đầu tư của dự án…
Tổng cục DTNN đã báo cáo Bộ Tài chính điều chỉnh quy hoạch, cho phép quyết toán dự án đến thời điểm hiện nay và việc chuyển giao dự án cho địa phương để chuyển đổi hình thức đầu tư, tiếp tục đầu tư, quản lý và khai thác là phù hợp; tránh tình trạng đầu tư dàn trải và đảm bảo tính hiệu quả đầu tư của dự án. Khi địa phương nhận chuyển giao dự án để tiếp tục đầu tư có thể huy động vốn đầu tư từ nhiều nguồn lực, bao gồm cả nguồn vốn xã hội hóa.
Trên cơ sở đó, Tổng cục DTNN đã báo cáo Bộ Tài chính cho phép quyết toán dự án đến thời điểm hiện nay và bàn giao dự án cho địa phương quản lý, tiếp tục đầu tư để khai thác, tránh tình trạng đầu tư dàn trải và đảm bảo tính hiệu quả đầu tư của dự án.
UBND tỉnh Bạc Liêu cũng đã có công văn gửi Bộ Tài chính đề xuất một số nội dung liên quan đến Kho dự trữ muối Bạc Liêu. Công văn nêu rõ: Hiện nay khu vực các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long ít có nhu cầu sử dụng muối dự trữ, nên không có nhu cầu quản lý, sử dụng kho dự trữ muối tại tỉnh Bạc Liêu và đề nghị địa phương tiếp nhận, tiếp tục đầu tư và quản lý, điều hành khai thác Kho dự trữ muối quốc gia Bạc Liêu. UBND tỉnh Bạc Liêu đã thống nhất với ý kiến của Cục DTNN khu vực Tây Nam Bộ nhưng do Bạc Liêu hiện vẫn là tỉnh nghèo, ngân sách còn nhiều khó khăn nên rất cần sự hỗ trợ của Trung ương.
