Khó giải quyết dứt điểm

"Nhìn vào tổng thu ngân sách nhà nước (NSNN) trên địa bàn sáu tháng đầu năm đã đạt gần 50% dự toán pháp lệnh, tăng 9,5% so với cùng kỳ năm 2015, rõ ràng tiến độ thu ngân sách năm nay khá thuận lợi” - Phó Cục trưởng Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh Lê Xuân Dương chia sẻ.

Điều đáng chú ý, từ đầu năm 2016 đến nay, tại TP. Hồ Chí Minh, nguồn thu từ lĩnh vực kinh tế đã vượt cả thu từ dầu thô, sử dụng đất,… chiếm vị trí chủ đạo (gần 70%) tăng 15,5% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, thuế thu nhập doanh nghiệp (DN) tăng 15,9%; thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập cá nhân cùng tăng 14,8%; thuế tiêu thụ đặc biệt tăng 28,2%.

Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh khẳng định, với đà này, nếu không có biến động lớn, chắc chắn từ nay đến cuối năm, thu ngân sách sẽ hoàn thành pháp lệnh được giao. Tuy nhiên, tình hình nợ thuế và thu hồi nợ thuế trên địa bàn TP Hồ Chí Minh vẫn diễn biến khá phức tạp.

Tổng số nợ có khả năng thu đến thời điểm cuối tháng 6 vừa qua là 11.785 tỷ đồng, dù giảm 5,6% so với điểm cuối năm 2015, nhưng các khoản nợ dự kiến chưa thu được lên đến hơn 4.500 tỷ đồng, chưa kể các DN mất tích, giải thể, phá sản... Nếu không giải quyết được số nợ thuế này thì tình hình nợ đọng thuế có chiều hướng tăng, sẽ kìm hãm tốc độ tăng trưởng của TP. Hồ Chí Minh trong cả năm.

Tương tự, tại Hà Nội, tổng thu nội địa sáu tháng qua đạt 78.763 tỷ đồng, đạt 51% dự toán pháp lệnh và tăng 20,8% so với cùng kỳ. Mặc dù kết quả thu ngân sách khá khả quan, nhưng theo lãnh đạo Cục Thuế TP. Hà Nội, nền kinh tế đang trên đà hồi phục, song chưa thật sự bền vững, cho nên hoạt động sản xuất kinh doanh của DN còn gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng công tác thu NSNN.

Bên cạnh đó, vẫn còn một bộ phận người nộp thuế (NNT) không chấp hành nghiêm các quy định pháp luật về thuế, trốn tránh nghĩa vụ thuế hoặc chây ỳ nợ thuế với NSNN. Nợ NSNN trong lĩnh vực xây dựng cơ bản vẫn ở mức cao, tình hình sản xuất, kinh doanh của DN chưa cải thiện rõ nét, … gây khó khăn cho việc thu hồi nợ đọng của cơ quan thuế. Đơn vị đã thu được 7.433 tỷ đồng tiền nợ thuế (trong đó, thu nợ thuế, phí: 3.287 tỷ đồng; thu nợ liên quan đất: 4.146 tỷ đồng).

Tại Đà Nẵng, trong sáu tháng đầu năm, tổng thu nội địa đạt hơn 7.862 tỷ đồng, bằng 66,1% kế hoạch thu cả năm, vượt 46,9% so với cùng kỳ năm 2015. Tất cả lĩnh vực thu đều đạt hơn 50% dự toán, trong đó có một số lĩnh vực thu đạt cao, như thu cấp quyền khai thác khoáng sản 215,7%; thu tiền bán, thuê nhà thuộc sở hữu nhà nước 123,9%,... Một số lĩnh vực thu chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu nguồn thu, như DNNN trung ương đạt 65,8%, DN FDI 58,1%,...

Điểm nổi bật nhất là sau nhiều năm khó khăn trong thu ngân sách, sáu tháng qua, tất cả đơn vị trực thuộc Cục Thuế Đà Nẵng đều thu đạt hơn 55% kế hoạch thành phố giao. Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng Huỳnh Đức Thơ cho biết, trong sáu tháng đầu năm, kinh tế tăng trưởng khá và phát triển ổn định, một số ngành sản xuất công nghiệp, dịch vụ - thương mại, du lịch tăng trưởng cao so với cùng kỳ.

Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) ước tăng 7,92% so với cùng kỳ năm trước. Hoạt động kinh doanh bất động sản được cải thiện với nhiều tín hiệu tốt trong hỗ trợ thị trường. Nhu cầu tiêu dùng của người dân, doanh nghiệp cũng cải thiện đáng kể.

Không để phát sinh nợ thuế mới

Khi dư địa thu ngân sách không còn nhiều thì giải pháp tăng cường thanh tra, kiểm tra, thuế nhằm chống thất thu thuế, thu hồi nợ đọng thuế được các cục thuế địa phương tập trung triển khai. Cục Thuế TP. Hà Nội tăng cường phối hợp các ngành, các cấp trong việc đôn đốc thu nợ và cưỡng chế nợ thuế; công khai danh sách những tổ chức, cá nhân cố tình dây dưa nợ thuế, thời gian nợ thuế kéo dài; kiên quyết xử lý DN, tổ chức, cá nhân chây ỳ nợ thuế theo quy định.

Đơn vị đã ban hành 807.663 lượt thông báo tiền nợ thuế và tiền chậm nộp; 6.967 quyết định cưỡng chế trích tiền từ tài khoản đối với 4.121 DN với số tiền thuế nợ 4.572 tỷ đồng; cưỡng chế bằng thông báo hóa đơn không có giá trị sử dụng đối với 1.034 DN, số tiền nợ 2.326 tỷ đồng; công khai sáu đợt danh sách của 807 đơn vị nợ tiền thuế phí, tiền thuê đất với tổng số nợ là 1.713 tỷ đồng.

Với Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh, để duy trì nguồn thu ổn định và bảo đảm công bằng giữa các DN, từ đầu năm đến nay, đơn vị đã thanh tra, kiểm tra tại 8.566 DN, tăng 7,5% so với cùng kỳ, truy thu thuế và phạt 1.296 tỷ đồng, bằng 67,3% so cùng kỳ năm 2015; giảm lỗ 6.625 tỷ đồng; giảm khấu trừ thuế GTGT 179 tỷ đồng; đã nộp vào NSNN 522 tỷ đồng.

Từ nay đến cuối năm, Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh giao chỉ tiêu đến các đội, cán bộ công chức tăng cường thu hồi nợ đọng thuế, không để tình trạng nợ thuế có khả năng thu vượt quá 5% tổng thu ngân sách; rà soát, phân tích từng khoản nợ thuế để có biện pháp thu hồi, thậm chí cưỡng chế; phối hợp các đơn vị liên quan xử lý DN cố tình chây ỳ nộp tiền thuế và hạn chế thấp nhất phát sinh tiền nợ thuế mới.

Đối với khoản nợ khó thu thời gian hơn 10 năm và không thể thu được, đơn vị kiến nghị lập hồ sơ xin xóa nợ theo quy định của Luật Quản lý thuế; kiến nghị cấp trên sớm ban hành các văn bản pháp quy liên quan việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho DN, kiên quyết không cấp cho cá nhân là đại diện pháp luật của các DN nợ thuế lớn, thay đổi địa chỉ kinh doanh và thành lập DN mới để trốn thuế.

Để bảo đảm nguồn thu, chống thất thu thuế đối với hoạt động kinh doanh nhà hàng, khách sạn, ngay trong tháng 1-2016, Cục Thuế Đà Nẵng đã phối hợp các sở, ngành thành lập các đoàn liên ngành, tổ công tác để kiểm tra, khảo sát các khách sạn, nhà hàng theo kế hoạch.

Cụ thể, đã thành lập năm đoàn kiểm tra liên ngành, tiến hành kiểm tra 24 DN kinh doanh khách sạn; xử lý truy thu thuế và phạt 733 triệu đồng, giảm số thuế GTGT được khấu trừ trong kỳ 136 triệu đồng, kiến nghị khai bổ sung tăng thuế phải nộp 166 triệu đồng, khai tăng doanh thu tính thuế thu nhập DN hơn 3,3 tỷ đồng và khai giảm chi phí tính thuế thu nhập DN 629 triệu đồng.

Kiểm tra hồ sơ khai thuế của 494 khách sạn trong quý I-2016, so với hồ sơ khai thuế quý I-2015 thì doanh thu tăng 75%, thuế tăng 101%; riêng đối với 24 khách sạn kiểm tra thì doanh thu tăng 20%, thuế tăng 75%,...

Mặc dù thu thuế sáu tháng qua đạt cao so với cùng kỳ nhiều năm, tuy nhiên, việc nợ thuế vẫn có xu hướng tăng (11,13% so với thời điểm cuối năm 2015). Ngoài nguyên nhân do DN, cá nhân người nộp thuế cố tình chậm nộp; việc lập tờ khai thuế còn sai sót; lỗi từ chương trình quản lý,... tình hình nợ thuế tăng cao do một số đơn vị chưa thực hiện nghiêm ý kiến chỉ đạo của ngành trong việc đôn đốc, cưỡng chế thu nợ thuế.

Để bảo đảm thu nợ thuế, hằng tháng các đơn vị đã thực hiện công khai thông tin người nợ thuế lớn, dây dưa chây ỳ trên trang Thông tin điện tử của ngành theo đúng quy định; bình quân công khai, hơn 250 DN/kỳ công khai với số tiền thuế nợ hơn 330 tỷ đồng.

Đồng thời, đôn đốc thu nợ theo quy trình quản lý nợ và triển khai quyết liệt các biện pháp thu nợ thuế. Thường xuyên đối chiếu, phân loại nợ để phản ánh đúng bản chất các khoản nợ thuế phát sinh, nắm chắc diễn biến nợ, tình trạng nợ thuế của các đối tượng để thực hiện đôn đốc thu nợ thuế kịp thời.