Bộ Tài chính nhận được kiến nghị của cử tri TP. Cần Thơ gửi Ban Dân nguyện - Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIV, đề nghị có giải pháp xử lý tình trạng lợi dụng chính sách miễn, giảm tiền chuyển đổi mục đích sử dụng đất để trục lợi, gây thất thu cho ngân sách nhà nước xảy ra ở một số địa phương.

Theo Bộ Tài chính, nội dung kiến nghị không cụ thể tình trạng lợi dụng chính sách miễn, giảm tiền chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Tuy nhiên, Bộ Tài chính cho biết, nhằm tránh tình trạng lợi dụng chính sách ưu đãi của Nhà nước về miễn, giảm tiền chuyển đổi mục đích sử dụng đất, Bộ Tài chính đã quy định cụ thể về nguyên tắc khi miễn, giảm tiền sử dụng đất tại các Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 và Thông tư số 76/2014/TT-BTC ngày 15/5/2014, cụ thể như sau:

Thứ nhất, hộ gia đình, cá nhân thuộc đối tượng được miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất thì chỉ được miễn hoặc giảm một lần trong trường hợp: được Nhà nước giao đất để làm nhà ở hoặc được phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất khác sang làm đất ở hoặc được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở.

Thứ hai, trong hộ gia đình có nhiều thành viên thuộc diện được giảm tiền sử dụng đất thì được cộng các mức giảm của từng thành viên thành mức giảm chung của cả hộ, nhưng mức giảm tối đa không vượt quá số tiền sử dụng đất phải nộp trong hạn mức giao đất ở.

Thứ ba, việc miễn, giảm tiền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất chỉ được thực hiện trực tiếp với đối tượng được miễn, giảm và tính trên số tiền sử dụng đất phải nộp theo quy định.

Thứ tư, không áp dụng miễn, giảm tiền sử dụng đất theo pháp luật về ưu đãi đầu tư đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại.

Thứ năm, người sử dụng đất chỉ được hưởng ưu đãi miễn, giảm tiền sử dụng đất sau khi thực hiện các thủ tục để được miễn, giảm theo quy định.

Thứ sáu, miễn, giảm tiền sử dụng đất đối với người có công với cách mạng được thực hiện theo quy định của pháp luật về người có công và chỉ được thực hiện khi có quyết định của cơ quan có thẩm quyền về việc cho phép miễn, giảm tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về người có công..

Thứ bảy, cáchộ nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số được xét miễn, giảm tiền sử dụng đất phải có hộ khẩu thường trứ tại địa phương thuộc vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng biên giới, hải đảo. Việc xác định hộ nghèo theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ; việc xác định hộ gia đình, cá nhân là đồng bào dân tộc thiểu số theo quy định của Chính phủ.

Tại Kiến nghị, cử tri TP. Cần Thơ còn đề nghị Bộ Tài chính tham mưu Chính phủ có giải pháp tháo gỡ vướng mắc trong việc thực hiện khoản 1 Điều 1 Nghị định số 79/2019/NĐ-CP ngày 26 tháng 10 năm 2019 của Chính phủ về việc sửa đổi Điều 16 Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 của Chính phủ quy định về thu tiền sử dụng đất đã phát sinh bất cập, một số đối tượng như hộ cận nghèo, hộ có thu nhập thấp không được ghi nợ tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng đất từ các loại đất khác sang đất ở, dẫn đến tình trạng xây dựng nhà ở tự phát, gây khó khăn cho công tác quản lý Nhà nước ở một số địa phương.

Về vấn đề này, Bộ Tài chính cho biết, giải quyết vướng mắc trong quá trình thực hiện Điều 16 về ghi nợ tiền sử dụng đất tại Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ về thu tiền sử dụng đất mà các địa phương, tổ chức, đơn vị, hộ gia đình, cá nhân phản ánh về tình trạng cho ghi nợ tràn lan tại các địa phương, không xác định được cụ thể thế nào là có khó khăn về tài chính, lạm dụng chính sách để được hỗ trợ trước hạn… Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 79/2019/NĐ-CP ngày 26/10/2019 sửa đổi Điều 16 Nghị định số 45/2014/NĐ-CP.

Theo đó, Bộ Tài chính đã quy định đối tượng được ghi nợ tiền sử dụng đất là những hộ gia đình, cá nhân thực sự có khó khăn về tài chính bao gồm: người có công với cách mạng; hộ nghèo; hộ gia đình, cá nhân là đồng bào dân tộc thiểu số; hộ gia đình, cá nhân có hộ khẩu thường trú tại địa bàn cấp xã được công nhận là địa bàn kinh tế - xã hội khó khăn, địa bàn kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

Trong đo, việc xác định người có công với cách mạng được thực hiện theo quy định của pháp luật về người có công; việc xác định hộ nghèo; hộ gia đình, cá nhân là đồng bào dân tộc thiểu số hoặc hộ gia đình, cá nhân có hộ khẩu thường trú tại địa bàn cấp xã được công nhận là địa bàn kinh tế - xã hội khó khăn, địa bàn kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền.