Nhiều bộ, ngành, địa phương chưa phân bổ hết vốn

Theo Bộ Tài chính, hiện nay có 20/44 bộ, cơ quan trung ương và 35/63 địa phương chưa phân bổ hoặc phân bổ chưa hết kế hoạch vốn đầu tư công năm 2024 đã được Thủ tướng Chính phủ giao. Tổng số vốn chưa phân bổ chi tiết là 25.654,7 tỷ đồng, chiếm, 3,9% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, trong đó, vốn ngân sách trung ương là 9.599,3 tỷ đồng, vốn cân đối ngân sách địa phương là 16.055,4 tỷ đồng.

Riêng đối với nguồn vốn ngân sách trung ương, có 20/44 bộ, cơ quan trung ương và 24/63 địa phương chưa phân bổ với số vốn là 9.599,3 tỷ đồng/225.000 tỷ đồng (chiếm 4,3% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). Trong số vốn này, có 2.274 tỷ đồng vốn theo ngành lĩnh vực của 9 bộ và 9 địa phương dự kiến bố trí cho các dự án khởi công mới nhưng chưa hoàn thiện thủ tục đầu tư trong đó, hiện nay một số địa phương đã dự kiến bố trí 242 tỷ đồng để hoàn trả vốn các dự án thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Bên cạnh đó, còn có vốn của các bộ, ngành, địa phương dự kiến bố trí cho các dự án, nhiệm vụ đang trình Thủ tướng Chính phủ cho phép kéo dài thời gian bố trí vốn để thực hiện và hoàn thành; bố trí cho các dự án, nhiệm vụ đang tổng hợp để trình cấp có thẩm quyền điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn làm căn cứ bố trí trong kế hoạch năm 2024... nên chưa phân bổ.

Ngoài ra, có 1.774,4 tỷ đồng vốn nước ngoài chưa phân bổ chi tiết do đang hoàn thiện thủ tục điều chỉnh, gia hạn Hiệp định vay; điều chỉnh chủ trương đầu tư; đàm phán, ký kết Hiệp định sử dụng vốn ODA...

Cũng theo Bộ Tài chính, vốn chương trình mục tiêu quốc gia chưa phân bổ là 2.464,4 tỷ đồng do nhiều dự án khởi công mới đang thực hiện lập, phê duyệt dự án nên chưa đủ điều kiện để phân bổ vốn. Đối với nguồn vốn ngân sách địa phương, vốn cân đối 16.055.430 triệu đồng của 19/63 địa phương do địa phương để lại phân bổ sau, chưa phân bổ hết vốn đầu tư từ nguồn thu sử dụng đất, xổ số, bội chi ngân sách địa phương.

Giải quyết các vướng mắc liên quan đến phân bổ vốn

Theo ông Dương Bá Đức - Vụ trưởng Vụ Đầu tư (Bộ Tài chính), việc chưa phân bổ một lượng vốn tương đối lớn đã ảnh hưởng đến tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2024. Trong đó, đối với nguồn vốn ngân sách trung ương là 9.599,3 tỷ đồng chưa phân bổ chủ yếu dự kiến bố trí cho các dự án đang hoàn thiện thủ đầu tư.

Vụ trưởng Dương Bá Đức cho hay, qua kiểm tra cho thấy, một số bộ, cơ quan trung ương, địa phương đã phân bổ chi tiết cho các dự án nhưng không đủ điều kiện như: Chưa có quyết định phê duyệt dự án, lũy kế vốn vượt kế hoạch đầu tư công trung hạn… chưa tuân thủ nguyên tắc phân bổ theo quy định; Các dự án ODA chưa bố trí kế hoạch theo đúng tỷ lệ vay lại, bố trí khi chưa kí hợp đồng vay lại với Bộ Tài chính, chưa phân bổ kế hoạch vay lại được giao, dự án được phân bổ chưa phù hợp với cơ chế tài chính.

Bên cạnh đó, tỷ lệ bố trí vốn đối ứng từ ngân sách địa phương đối với các dự án có hỗ trợ từ ngân sách trung ương (dự án quan trọng quốc gia, dự án trọng điểm, dự án liên vùng) của nhiều địa phương không đáp ứng tiến độ, nhiều địa phương chưa bố trí hoặc bố trí với tỷ lệ không đáp ứng tiến độ theo quy định. Hay có việc bố trí vượt kế hoạch đầu tư công trung hạn, vượt phần vốn ngân sách trung ương hỗ trợ và vượt tổng mức đầu tư.

Trước thực trạng trên, Bộ Tài chính đã có văn bản kiểm tra phân bổ, nhận xét chi tiết đến từng bộ, cơ quan trung ương và địa phương để điều chỉnh, hoàn thiện.

Vụ trưởng Dương Bá Đức cho biết thêm, liên quan đến công tác này, Bộ Tài chính đã đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẩn trương phối hợp với Bộ Tài chính hoàn thiện, báo cáo Thủ tướng Chính phủ về tình hình phân bổ kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2024 theo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái. Đồng thời, khẩn trương tổng hợp các đề xuất của các bộ, cơ quan trung ương, địa phương về rà soát, đề xuất kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân kế hoạch đầu tư ngân sách trung ương năm 2023 sang năm 2024, báo cáo cấp thẩm quyền xem xét, quyết định.