Trong thời kỳ ổn định ngân sách, không thay đổi tỷ lệ phân cấp các khoản thu

Trần Huyền

Theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước, trong thời kỳ ổn định ngân sách, không thay đổi tỷ lệ phân chia các khoản thu giữa các cấp ngân sách. Sau mỗi thời kỳ ổn định ngân sách, các địa phương phải tăng khả năng tự cân đối, phát triển ngân sách địa phương, thực hiện giảm dần tỷ lệ bổ sung cân đối từ ngân sách cấp trên so với tổng chi ngân sách địa phương hoặc tăng tỷ lệ nộp về ngân sách cấp trên đối với các khoản thu phân chia giữa các cấp ngân sách.

Ảnh minh họa. Nguồn: internet
Ảnh minh họa. Nguồn: internet

Theo cử tri tỉnh Đồng Nai, năm 2021, do dịch bệnh COVID-19, một số tỉnh, thành đã bị ảnh hưởng và thiệt hại nặng nề về nhân lực con người và kinh tế. Trong bối cảnh đó, cử tri kiến nghị cần nghiên cứu phương án để lại tỷ lệ nguồn thu ngân sách thỏa đáng cho các địa phương bị ảnh hưởng dịch bệnh nặng, nhằm tạo điều kiện để các địa phương phục hồi và phát triển kinh tế.

Trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh Đồng Nai, Bộ Tài chính cho biết, theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước, ngân sách trung ương, ngân sách mỗi cấp chính quyền địa phương được phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi cụ thể; thực hiện phân chia theo tỷ lệ % đối với các khoản thu phân chia giữa các cấp ngân sách và số bổ sung từ ngân sách cấp trên cho ngân sách cấp dưới trên cơ sở bảo đảm công bằng, phát triển cân đối giữa các vùng, các địa phương; đồng thời, trong thời kỳ ổn định ngân sách, không thay đổi tỷ lệ % phân chia các khoản thu giữa các cấp ngân sách.

Đối với năm 2021 là năm kéo dài của thời kỳ ổn định ngân sách nhà nước giai đoạn 2017-2020, tỷ lệ điều tiết các khoản thu phân chia của tỉnh Đồng Nai là 47% (phần ngân sách địa phương được hưởng theo phân cấp). Vì vậy, Bộ Tài chính đề nghị Tỉnh thực hiện theo đúng quy định của Luật Ngân sách nhà nước.

Đối với năm 2022, theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước và Nghị quyết số 122/2020/QH14 ngày 19/6/2020 của Quốc hội, là năm đầu thời kỳ ổn định ngân sách mới, việc xác định tỷ lệ % phân chia các khoản thu phân chia giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương đối với từng địa phương (trong đó có tỉnh Đồng Nai) được căn cứ vào dự toán thu ngân sách nhà nước và dự toán chi ngân sách địa phương tính theo nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ (chi đầu tư, chi thường xuyên) do Uỷ ban Thường vụ Quốc hội ban hành; trên cơ sở đó, Chính phủ trình Quốc hội quyết định.

Đồng thời, Luật Ngân sách nhà nước (khoản 8 Điều 9) quy định, sau mỗi thời kỳ ổn định ngân sách, các địa phương phải tăng khả năng tự cân đối, phát triển ngân sách địa phương, thực hiện giảm dần tỷ lệ bổ sung cân đối từ ngân sách cấp trên so với tổng chi ngân sách địa phương hoặc tăng tỷ lệ % nộp về ngân sách cấp trên đối với các khoản thu phân chia giữa các cấp ngân sách để tăng nguồn lực cho ngân sách cấp trên thực hiện các nhiệm vụ chi quốc gia và phát triển đồng đều giữa các địa phương.

Bộ Tài chính cho biết, trên cơ sở Chỉ thị số 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2022, kết quả thu ngân sách thực tế, Bộ Tài chính đã làm việc với địa phương và thống nhất trình Chính phủ trình Quốc hội mức đánh giá thu nội địa năm 2021 của tỉnh Đồng Nai.

Theo đó, Đồng Nai là một trong số ít địa phương có số thu nội địa (không kể số thu tiền sử dụng đất, xổ số kiến thiết, cổ tức và lợi nhuận sau thuế) vượt lớn so với dự toán giao (24,7%). Vì vậy, mặc dù có khó khăn trong công tác phòng, chống dịch COVID-19, nhưng cân đối ngân sách năm 2021 của Tỉnh cơ bản đáp ứng được các nhiệm vụ chi theo dự toán.

Đồng thời, Bộ Tài chính cũng đã thống nhất với UBND tỉnh Đồng Nai xác định dự toán thu nội địa năm 2022 (không kể số thu tiền sử dụng đất, xổ số kiến thiết, cổ tức và lợi nhuận sau thuế, loại trừ đột biến) tăng 6,6% so với ước thực hiện năm 2021, phù hợp với Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ. Cùng với chi ngân sách địa phương được tính theo các nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ dự toán ngân sách nhà nước (chi đầu tư và chi thường xuyên) đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định và dự toán thu ngân sách như trên, tỷ lệ điều tiết ngân sách của tỉnh Đồng Nai năm 2022 là 45%, giảm 2% so với giai đoạn trước, phù hợp với khoản 8 Điều 9 Luật Ngân sách nhà nước.

Ngày 13/11/2021, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 40/2021/QH15 về phân bổ ngân sách trung ương năm 2022, theo đó tỷ lệ % phân chia các khoản thu giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương (phần ngân sách địa phương được hưởng) của tỉnh Đồng Nai là 45%. Với tỷ lệ điều tiết ngân sách là 45%, dự toán chi cân đối ngân sách địa phương năm 2022 (chi đầu tư từ nguồn vốn trong nước, không kể chi đầu tư từ nguồn thu tiền sử dụng đất và xổ số kiến thiết; chi thường xuyên) của Tỉnh tăng so với dự toán năm 2021 là 484 tỷ đồng.

Theo Nghị quyết của Quốc hội, tỷ lệ % phân chia các khoản thu giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương như nêu trên chỉ áp dụng riêng cho năm 2022. Căn cứ tình hình thực tế, năm 2023, Quốc hội sẽ quy định lại cho phù hợp.