Bộ trưởng NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường vừa kí công văn hoả tốc về việc tăng cường kiểm soát loài tôm càng đỏ tại Việt Nam.

Công văn nêu rõ qua các phương tiện thông tin đại chúng, trong thời gian gần đây có tình trạng tôm càng đỏ, cherax quadricarinatus (còn gọi là tôm hùm đất…) được đưa vào Việt Nam để tiêu thụ làm thực phẩm tại một số địa phương.

Theo Bộ NN&PTNT, đây là loài thuỷ sinh có nguồn gốc ngoại lai, ăn tạp, sống bò dưới đáy, ưa đào hang, hoạt động về đêm, có sức chống chịu và thích nghi cao.

Loài tôm càng đỏ này không có tên trong Danh mục loài thuỷ sản được phép kinh doanh tại Việt Nam và được xác định là sinh vật ngoại lai xâm hại. Theo đó, việc kinh doanh, tiêu thụ loài tôm này là vi phạm quy định của pháp luật về đa dạng sinh học và thuỷ sản.

Nhằm bảo vệ môi trường và tránh tác động xấu đến sản xuất nông nghiệp, Bộ NN&PTNT đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Tổng cục Hải quan, Tổng cục Quản lý thị trường tăng cường tổ chức kiểm tra và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với trường hợp vi phạm.

Khi phát hiện có phát tán ra môi trường, cơ quan chức nang phải có biện pháp khoanh vùng, cô lập và tiêu diệt loài tôm hùm đất theo quy định của pháp luật về đa dạng sinh học.

Bộ NN&PTNT cũng yêu cầu cần tuyên truyền, phổ biến về tác hại của loài tôm hùm đất với môi trường và sản xuất nông nghiệp, ngăn chặn sự phát tán của loài sinh vật này ra môi trường tự nhiên.

Những con tôm hùm đỏ (tôm càng đỏ) này khá hung dữ, chúng có thể đi tới và đi lùi. Người dân Đồng Tháp gọi đó là loại "tôm 10 càng", đặc biệt 2 càng trước của loài tôm này khá lớn và rất sắc nhọn, chỉ cần kẹp cái "tách" là cây lúa đứt làm đôi.

Thời gian gần đây, loại tôm hùm đất này bất ngờ gây sốt trên thị trường, được nhiều người đặt mua về ăn vì lạ.

Một đầu mối buôn bán hải sản chuyên đổ sỉ tôm hùm đất ở Lào Cai cho biết, họ nhận bán và giao hàng loại tôm này trên cả nước. Giá tôm dao động từ 200.000-230.000 đồng tùy vào size tôm lớn hay nhỏ.

Loại tôm hùm này nhập từ Trung Quốc, là hàng tươi sống. Ở Việt Nam thì không có. Tôm nhập từ Trung Quốc về được đóng vào thùng xốp trọng lượng 20kg/thùng. 1kg tôm được khoảng 30-32 con. 

Theo các tài liệu nghiên cứu khoa học, tôm hùm đỏ lớn rất nhanh ngay cả trong điều kiện ít nước. Mùa khô chúng có thể chịu đựng khô hạn đến 4 tháng và vòng đời có thể kéo dài đến 6 năm.

Tác hại của tôm hùm đỏ rất lớn, chúng đào hang rất giỏi nên sẽ phá hại hệ thống kênh mương, có thể làm tan hoang các hệ sinh thái bản địa do ăn tạp. Đặc biệt, chúng mang theo nhiều virút gây bệnh trên tôm, kể cả loài giun ký sinh trên động vật có vú và người.