Mở đầu buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc bày tỏ vui mừng chào đón Phó Chủ tịch JICA Yamada Junichi cùng Đoàn công tác JICA đã đến thăm và làm việc tại Bộ Tài chính Việt Nam.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, khoản vay ODA 50 tỷ yên (tương đương 8.750 tỷ đồng) cho Chương trình “Hỗ trợ ngân sách chung để phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam hậu đại dịch COVID-19" được Chính phủ Việt Nam đánh giá cao do đây là khoản vay thuộc Chương trình ODA thế hệ mới được triển khai trên cơ sở cam kết của Thủ tướng Chính phủ hai nước Việt Nam và Nhật Bản với lãi suất ưu đãi nhất từ trước đến nay theo cơ chế giải ngân nhanh, hòa đồng trực tiếp vào ngân sách nhà nước.

Bộ trưởng nhấn mạnh, Chính phủ Nhật Bản là đối tác song phương lớn nhất của Chính phủ Việt Nam trong thời gian qua về quan hệ hợp tác vay nợ và viện trợ. Thông qua JICA, Chính phủ Nhật Bản đã tài trợ cho Việt Nam nhiều khoản vay, trong đó có nhiều khoản vay có giá trị lớn để hỗ trợ Việt Nam phát triển cơ sở hạ tầng, an sinh xã hội, chống biến đổi khí hậu, góp phần thúc đẩy công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.

Do đó, Bộ trưởng cho hay, Việt Nam sẽ thúc đẩy nhanh tiến độ các dự án để sử dụng hiệu quả nguồn vốn vay của JICA, đặc biệt các dự án liên quan đến hạ tầng giao thông và hệ thống thủy lợi. Bộ trưởng cũng đề nghị, những nội dung trao đổi tại buổi làm việc sẽ được triển khai sớm, nhanh nhất và hiệu quả nhất.

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Yamada Junichi - Phó Chủ tịch JICA thay mặt Đoàn công tác cảm ơn sự đón tiếp chu đáo của Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cũng như Bộ Tài chính Việt Nam đối với Đoàn.

Nêu đề xuất liên quan đến các khoản vay ODA thế hệ mới tại buổi làm việc, ông Yamada Junichi cho hay, JICA hiện đang triển khai 4 khoản tín dụng dự phòng, cụ thể: Thứ nhất, khoản vay khẩn cấp dự phòng cho khủng hoảng y tế công cộng nhằm cung cấp cho bên vay nguồn vốn dự phòng để ứng phó với các tình huống y tế công cộng khẩn cấp, điển hình như đợt bùng phát dịch bệnh COVID-19 vừa qua; Thứ hai, khoản vay trung gian tài chính (khoản vay 2 bước) được thực hiện thông qua các ngân hàng như ngân hàng chính sách, chủ yếu để cung cấp vốn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, khuyến khích doanh nghiệp này phát triển; Thứ ba, khoản vay khẩn cấp dự phòng cho phục hồi khẩn cấp, sử dụng để phục hồi, khắc phục hậu quả các thảm họa thiên tai; Thứ tư, khoản vay tài trợ cho vốn chủ sở hữu, khoản vay này sẽ được thực hiện theo mô hình hỗ trợ vốn cho các doanh nghiệp tư nhân thông qua ngân hàng thương mại.

Phó Chủ tịch JICA Yamada Junichi nhấn mạnh, các đề xuất khoản vay ODA thế hệ mới hiện đã triển khai ở một số quốc gia. Đối với Việt Nam, JICA rất mong muốn tiếp tục thiết kế các khoản vay vì trên thực tế các khoản vay JICA cho Việt Nam 5 năm trở lại đây còn khiêm tốn. Phó Chủ tịch JICA cũng khẳng định thời gian tới sẽ tiếp tục nỗ lực triển khai các khoản cho vay của Nhật Bản đối với Việt Nam nhằm thúc đẩy hợp tác giữa hai nước, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam cũng như của khu vực.

Đối với các đề xuất từ phía JICA, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, Bộ Tài chính ghi nhận các cơ chế cho vay mới của JICA. Đặc biệt, Bộ trưởng đánh giá cao đề xuất khoản vay cho khủng hoảng y tế công cộng, đồng thời cho biết sẽ nghiên cứu kỹ về cơ chế vay, thủ tục vay để báo cáo Chính phủ.

Tiếp đó, Bộ trưởng đề nghị cấp kỹ thuật của JICA và đại diện của Bộ Tài chính Việt Nam là Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại có các buổi trao đổi cụ thể để làm rõ về quy trình, thủ tục và các điều kiện cần đáp ứng đối với từng phương thức vay và tính phù hợp với quy định của pháp luật Việt Nam.

Riêng đối với khoản vay trung gian tài chính (khoản vay 2 bước), theo quy định của Luật Quản lý nợ công năm 2017, hình thức cho vay các tổ chức tín dụng để cho vay đến các tiểu dự án không còn được áp dụng. Vì vậy, Bộ Tài chính đề nghị cấp kỹ thuật của JICA trao đổi với đại diện phía Bộ Tài chính Việt Nam để nghiên cứu phương thức phù hợp.