Tiếp tục hoàn thiện hệ thống chính sách thuế gắn với cơ cấu lại thu ngân sách nhà nước

Phát biểu tại Diễn đàn Tài chính Việt Nam 2021 do Bộ Tài chính tổ chức ngày 16/11, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Vũ Xuân Bách khẳng định, hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế toàn cầu đòi hỏi cơ quan thuế phải đổi mới tư duy phát triển, đẩy mạnh cải cách thể chế, ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Đồng thời, nâng cao hơn nữa năng lực quản lý thuế trong nước và kiểm soát các vấn đề về xói mòn cơ sở tính thuế và dịch chuyển lợi nhuận xuyên biên giới.

Dự báo kinh tế thế giới giai đoạn 2021-2030 sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, khả năng hồi phục chưa rõ ràng. Trong bối cảnh đó, để hướng tới một cơ cấu thu ngân sách nhà nước bền vững, ngành Thuế đã đưa ra định hướng cần phải cải cách đồng bộ hệ thống thuế cả về chính sách thuế và quản lý thuế.

Theo đó, đại diện lãnh đạo Tổng cục Thuế cho rằng, ngành Thuế cần hoàn thiện hệ thống chính sách thuế gắn với cơ cấu lại thu ngân sách nhà nước theo hướng bao quát toàn bộ các nguồn thu, mở rộng cơ sở thu, nhất là các nguồn thu mới, phù hợp với thông lệ quốc tế; bảo đảm tỷ trọng thu nội địa, tỷ trọng giữa thuế gián thu và thuế trực thu ở mức hợp lý, khai thác tốt thuế, phí và lệ phí thu từ tài sản, tài nguyên, bảo vệ môi trường.

Đồng thời, trọng tâm của công tác quản lý thuế cần dựa trên nền tảng thuế điện tử và ba trụ cột cơ bản: thể chế quản lý thuế đầy đủ, đồng bộ, hiện đại, hội nhập; Nguồn nhân lực chuyên nghiệp, liêm chính, đổi mới; công nghệ thông tin hiện đại, tích hợp, đáp ứng yêu cầu quản lý thuế trong bối cảnh nền kinh tế số.

Xây dựng hệ thống thuế đồng bộ, bền vững, bảo đảm huy động hợp lý các nguồn lực cho ngân sách nhà nước

Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Vũ Xuân Bách, trong Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2021-2030, ngành Thuế sẽ hạn chế tối đa việc lồng ghép chính sách xã hội trong pháp luật thuế và chính sách miễn, giảm, bảo đảm tính trung lập của thuế, hướng tới một hệ thống thuế đồng bộ, có cơ cấu bền vững, bảo đảm huy động hợp lý các nguồn lực cho ngân sách nhà nước, đồng thời, góp phần tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, công bằng, khuyến khích đầu tư, thúc đẩy cạnh tranh, điều tiết thu nhập hợp lý, phù hợp với quá trình hội nhập, phát triển của nền kinh tế.

Cụ thể, đối với thuế giá trị gia tăng (GTGT), sẽ mở rộng cơ sở thuế thông qua giảm nhóm hàng hóa dịch vụ không chịu thuế GTGT và nhóm hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng áp dụng thuế suất 5%; tiến tới cơ bản áp dụng một mức thuế suất; nghiên cứu tăng thuế suất thuế GTGT theo lộ trình; rà soát điều chỉnh ngưỡng doanh thu áp dụng phương pháp khấu trừ cho phù hợp với thực tế.

Cùng với đó, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung đối tượng chịu thuế tiêu thu đặc biệt để điều tiết tiêu dùng phù hợp với sự dịch chuyển về xu hướng tiêu dùng trong xã hội và định hướng của Đảng và Nhà nước về bảo vệ sức khỏe nhân dân và bảo vệ môi trường; xây dựng lộ trình điều chỉnh tăng thuế đối với các mặt hàng thuốc lá, bia, rượu để hạn chế sản xuất, tiêu dùng và thực hiện các cam kết quốc tế...

Ngoài ra, tiếp tục thu gọn số lượng mức thuế suất để đơn giản biểu thuế nhập khẩu, phấn đấu đến năm 2025 số lượng mức thuế suất thuế nhập khẩu giảm từ 32 mức hiện nay xuống còn khoảng 25 mức vào năm 2025 và 20 mức vào năm 2030.

Đối với thuế thu nhập doanh nghiệp, thực hiện rà soát để sửa đổi hoặc bãi bỏ ưu đãi miễn, giảm thuế không còn phù hợp với yêu cầu phát triển, yêu cầu hội nhập quốc tế; thực hiện ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, đồng thời, chuyển trọng điểm chính sách thu hút đầu tư nước ngoài từ số lượng sang chất lượng, khuyến khích sự tham gia của các thành phần kinh tế trong đầu tư vào những ngành, nghề mũi nhọn và những địa bàn cần khuyến khích đầu tư...

Bên cạnh đó, các chính sách đối với thuế thu nhập cá nhân, thuế tài nguyên, thuế sử dụng đất nông nghiệp và thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, thuế bảo vệ môi trường cũng như đối với phí và lệ phí và thu khác thuộc ngân sách nhà nước cũng tiếp tục rà soát để hoàn thiện.

Tuy nhiên, đại diện lãnh đạo Tổng cục Thuế cũng thừa nhận, phát triển hệ thống công nghệ thông tin ngành Thuế là áp lực cải cách lớn đáp ứng yêu cầu chính phủ điện tử, quản lý thuế điện tử. Theo đó, hệ thống công nghệ thông tin được tích hợp, tập trung, đáp ứng yêu cầu xử lý, cung cấp thông tin cho quản lý thuế, công tác chỉ đạo điều hành của cơ quan thuế và cung cấp dịch vụ điện tử, dịch vụ số cho người nộp thuế. Xây dựng cơ sở dữ liệu ngành thuế chính xác, đầy đủ, kịp thời, hỗ trợ hiệu quả cho quản lý rủi ro, tiến tới cơ chế tự động kiểm tra chéo một cách có hệ thống các thông tin từ bên thứ ba; đồng thời, hoàn thành kết nối cơ sở dữ liệu ngành thuế với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và các cơ quan quản lý Nhà nước, các bên có liên quan.

Thời gian tới, ngành Thuế cũng sẽ chú trọng tới công tác tổ chức bộ máy và phát triển nguồn nhân lực. Ngành Thuế sẽ xây dựng bộ máy cơ quan Thuế có đủ quyền hạn và năng lực chủ động thực thi pháp luật thuế theo mô hình kết hợp quản lý thuế theo chức năng với quản lý thuế theo đối tượng, phù hợp với việc áp dụng thuế điện tử và phương pháp quản lý rủi ro theo hướng tự động hóa...