Nhận định trên được các chuyên gia thuộc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế, Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB) đưa ra trong Bản tin Tổng hợp kinh tế - tài chính vừa công bố.

Dẫn chứng số liệu từ Tổng cục Hải quan, Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế MSB cho biết, trong kỳ 1 tháng 8/2021, cán cân thương mại hàng hóa thâm hụt 1,36 tỷ USD. Tính từ đầu năm đến hết ngày 15/08/2021, cán cân thương mại hàng hóa thâm hụt 3,88 tỷ USD.

Cụ thể, về xuất khẩu, trong kỳ 1 tháng 8/2021, tổng trị giá hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam đạt 11,37 tỷ USD, giảm 24,2% so với kỳ 2 tháng 7/2021. Trị giá xuất khẩu kỳ 1 tháng 8/2021 giảm so với kỳ 2 tháng 7/2021 ở một số nhóm hàng chủ lực như: điện thoại các loại và linh kiện giảm 25,1%; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện giảm 24,5%; hàng dệt may giảm 21,9%; gỗ và sản phẩm gỗ giảm 41,6%...

Tính chung từ đầu năm đến hết ngày 15/08/2021, tổng trị giá xuất khẩu của Việt Nam đạt gần 197,7 tỷ USD, tăng 23,3% so với cùng kỳ năm 2020.

Một số nhóm hàng tăng mạnh như: máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng khác tăng 54,6%; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tăng 14,8%; sắt thép các loại tăng 121,5%; điện thoại các loại và linh kiện tăng 11,4%... so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, tính đến hết ngày 15/8/2021, tổng trị giá xuất khẩu hàng hóa của nhóm các doanh nghiệp FDI đạt hơn 145 tỷ USD, tăng 27,9% so với cùng kỳ năm trước, chiếm 73,3% tổng trị giá xuất khẩu của cả nước.

Ở chiều ngược lại, trong kỳ 1 tháng 8/2021, tổng trị giá hàng hoá nhập khẩu của Việt Nam đạt 12,73 tỷ USD, giảm 11,7% so với kết quả thực hiện trong nửa cuối tháng 7/2021. Trị giá nhập khẩu hàng hóa trong kỳ 1 tháng 8/2021 giảm so với kỳ 2 tháng 7/2021 chủ yếu ở một số nhóm hàng như: máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng khác giảm 10,2%; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện giảm 6,3%...

Lũy kế từ đầu năm đến hết ngày 15/8/2021, tổng trị giá nhập khẩu của cả nước đạt 201,58 tỷ USD, tăng 34,3% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó một số nhóm hàng tăng mạnh như: máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng khác tăng 35,9%; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tăng 20,6%; điện thoại các loại và linh kiện tăng 45,9%... so với cùng kỳ năm 2020.

Tính đến hết ngày 15/8/2021, tổng trị giá nhập khẩu của nhóm các doanh nghiệp FDI đạt 130,82 tỷ USD, tăng 37,5% so với cùng kỳ năm 2020, chiếm 64,9% tổng trị giá nhập khẩu của cả nước.

Trong bản tin vừa công bố, Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế, Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam đánh giá, nhìn chung hoạt động xuất khẩu của hầu hết mặt hàng, nhóm hàng trong những tháng đầu năm 2021 vẫn đạt mức tăng trưởng tích cực. Tuy nhiên, đà tăng trưởng này có phần chậm lại do dịch COVID-19 đang ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất và kinh doanh của các doanh nghiệp.

Các chuyên gia cho rằng, thời gian tới, tăng trưởng xuất nhập khẩu sẽ phụ thuộc rất lớn vào tình hình kiểm soát dịch bệnh cũng như việc đẩy nhanh quá trình tiêm chủng vắc-xin trong nước.

Dự báo, nhu cầu hàng hóa xuất khẩu vẫn đang khá cao, việc các nước đang triển khai mạnh mẽ tiêm vắc xin và mở cửa trở lại, tiếp tục triển khai các gói kích cầu làm tăng nhu cầu đối với các sản phẩm dệt may, da giày, đồ gỗ, điện tử của Việt Nam.

Ngoài ra, giá hàng hóa xuất khẩu cũng đang có xu hướng tăng, nhất là các mặt hàng thế mạnh của Việt Nam, sẽ là động lực quan trọng để gia tăng giá trị xuất khẩu.

Một yếu tố nữa là, theo chu kỳ, nhập khẩu hàng hóa nguyên liệu sản xuất thường tăng vào đầu năm và giảm giai đoạn nửa cuối năm trong khi xuất khẩu đạt đỉnh điểm vào nửa cuối năm. Vì vậy cán cân thương mại được dự báo sẽ cải thiện trong thời gian tới.

Tuy nhiên, hoạt động xuất nhập khẩu có thể bị ảnh hưởng tiêu cực do trên thế giới khu vực Đông Nam Á tiếp tục là tâm điểm với số ca nhiễm COVID-19 mới gia tăng nhanh chóng tại các quốc gia như Indonesia hay Thái Lan… Trong nước, dịch COVID-19 bùng phát ở nhiều địa phương là khu vực sản xuất hàng hóa lớn, có quy mô kim ngạch xuất nhập khẩu đứng đầu của cả nước.

Một số tỉnh, thành phố thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị số 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ khiến cho gián đoạn quá trình lưu thông, vận chuyển hàng hóa; việc thiếu container rỗng và giá cước vận chuyển tăng cao cũng là trở ngại cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa trong những tháng cuối năm nay.

Dù vậy, Bộ Công Thương nhận định: "Cán cân thương mại được dự báo sẽ cải thiện trong thời gian tới, tổng kim ngạch xuất khẩu cả năm có thể đạt 308 tỷ USD, nhập khẩu đạt 306 tỷ USD. Như vậy, cán cân thương mại sẽ có thể thặng dư ở mức khoảng 2 tỷ USD".