Bộ Xây dựng cho biết, nhu cầu về căn hộ có diện tích nhỏ (dưới 45m2) phục vụ đối tượng có thu nhập thấp, độc thân, hộ gia đình trẻ 2 - 3 người tại các khu đô thị lớn, các khu công nghiệp là tương đối nhiều.

Trên cơ sở đó, Luật Nhà ở 2014 (thay thế Luật Nhà ở 2005) đã bỏ quy định giới hạn diện tích tối thiểu là 45m2 đối với căn hộ chung cư thương mại (CCTM). Trong đó, quy định về tiêu chuẩn đối với nhà ở CCTM được quy định tại khoản 2 Điều 24, như sau: “Đối với căn hộ chung cư thì phải thiết kế, xây dựng theo kiểu căn hộ khép kín, có diện tích sàn căn hộ theo tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng”.

Bộ Xây dựng hiện chuẩn bị ban hành Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia về nhà chung cư. Trong thời gian chờ ban hành Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia về nhà chung cư, đối với căn hộ chung cư thương mại thì có thể áp dụng tạm thời tiêu chuẩn diện tích tối thiểu không nhỏ hơn 25m2 (tương đương quy định hiện hành về diện tích tối thiểu đối với căn hộ chung cư nhà ở xã hội) và đảm bảo thiết kế, xây dựng theo kiểu căn hộ khép kín.

Trước văn bản phúc đáp này của Bộ Xây dựng, nhiều ý kiến bày tỏ lo ngại nếu cho phép xây dựng căn hộ 25m2 thì sẽ hình thành những khu nhà “ổ chuột”, “hộp diêm” trong tương lai, bởi loại nhà này chỉ thích hợp cho thuê. Còn với các hộ gia đình thì diện tích này là quá nhỏ.

Bày tỏ quan điểm đồng thuận về văn bản của Bộ Xây dựng, ông Nguyễn Mạnh Hà - Phó chủ tịch Hiệp hội bất động sản Việt Nam, nguyên Cục trưởng Cục Nhà và thị trường bất động sản cho rằng:

Theo Luật Nhà ở 2005, quy định căn hộ chung cư có diện tích tối thiểu là 40m2. Nhưng quy định này có nhiều bất cập, bởi diện tích bình quân đầu người của Việt Nam rất thấp; nhiều người dân chưa có nhà ở, khó khăn mua nhà như công nhân viên chức, lực lượng vũ trang hưởng lương từ ngân sách, công nhân lao động tại các khu công nghiệp…

Nhu cầu nhà ở với những đối tượng này là rất lớn, nhưng thu nhập của họ thì còn thấp. Nếu diện tích nhà ở càng lớn, giá tiền bỏ ra mua một căn hộ càng cao. Thêm nữa, hiện nay, quy mô các hộ gia đình Việt Nam ngày càng nhỏ, xu thế sống độc thân có nhiều, nếu không có diện tích nhà ở đa dạng, thì sẽ rất khó khăn cho những đối tượng không có khả năng mua nhà diện tích lớn.

Do vậy, Luật Nhà ở 2014 đã bỏ quy định diện tích tối thiểu nhà ở thương mại mà chỉ quy định, căn hộ chung cư thương mại phải là căn hộ có diện tích sàn căn hộ theo tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng”. Chỉ có riêng nhà ở xã hội hiện có quy định diện tích căn hộ tối thiểu là 25m2.

“Tôi được biết Bộ Xây dựng đang xây dựng Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia về nhà chung cư trong đó quy định diện tích tối thiểu căn hộ thương mại tối thiểu 25m2. Do đó, văn bản hướng dẫn trả lời của Bộ Xây dựng không sai so với Luật Nhà ở. Tuy nhiên, công văn của Bộ Xây dựng không nói là một tòa nhà sẽ phải xây hết các căn hộ 25m2, mà phải có quy định tỷ lệ cơ cấu diện tích sao cho hợp lý” – ông Hà phân tích.

Theo kinh nghiệm nước ngoài, căn hộ chung cư đang chia làm 4 loại: căn hộ Studio, căn hộ 1 phòng ngủ, căn hộ 2 phòng ngủ, căn hộ 3 phòng ngủ và quy định diện tích tối thiểu từng căn hộ phù hợp với điều kiện từng nước. Bên cạnh đó, phải quan tâm vấn đề dân số cho mỗi căn hộ là bao nhiêu.

Quản lý đô thị hiện nay phải căn cứ vào luật pháp, quy hoạch, Tiêu chuẩn - Quy chuẩn và quản lý theo thị trường. Thị trường rất quan trọng, sẽ quyết định mua bán căn hộ ở vị trí nào, hạ tầng nào… chứ không phải doanh nghiệp muốn xây nhà là bán được chỗ đó.

Ông Hà cũng khẳng định, căn hộ 25m2 cũng phù hợp với nhu cầu của người dân trong đô thị lớn nên đừng nghĩ rằng căn hộ diện tích nhỏ thì phải xây ở ngoại thành. Và diện tích nhỏ không phải sẽ hình thành “ổ chuột”. Bởi điều kiện sống không phụ thuộc vào thiết kế căn hộ mà thuộc vào thiết kế đô thị, hạ tầng nơi đó như thế nào. Không phải người mua diện tích nhỏ là người nghèo mà đôi khi diện tích nhỏ chỉ là phù hợp với mong muốn nhu cầu của người dân.