Việc chạy thử nghiệm có thể coi là bước chuẩn bị quan trọng trước khi thị trường phái sinh được vận hành chính thức. Trước đó, việc chạy thử hệ thống ba bên giữa Trung tâm Lưu ký chứng khoán (VSD), Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) và ngân hàng thanh toán đã được thực hiện từ tháng 8/2016.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, thị trường chứng khoán phái sinh dự kiến chính thức được vận hành vào đầu năm 2017, với những sản phẩm ban đầu là hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu và hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ.

Việc thị trường phái sinh ra đời được các nhà đầu tư kỳ vọng có thể tác động tích cực lên cổ phiếu của các công ty chứng khoán, bởi đây được coi là những đối tượng được hưởng lợi trực tiếp khi có thêm nhiều việc làm hơn từ sản phẩm mới này. Ngoài ra, ngân hàng thanh toán duy nhất cho giao dịch chứng khoán phái sinh cũng đã được xác định là Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam (VietinBank, mã CTG, sàn HOSE). Đương nhiên, điều này cũng phần nào có những tác động tích cực đối với cổ phiếu CTG.

Về phần mình, nhiều công ty chứng khoán cũng đã có những bước chuẩn bị đón đầu thị trường phái sinh. Trong tháng 10/2016, Công ty cổ phần Chứng khoán VNDIRECT và VietinBank Chi nhánh Đống Đa (Hà Nội) đã ký kết hợp tác trong cung ứng và sử dụng dịch vụ thanh toán. Đây được coi là một trong những động thái đầu tiên giữa một công ty chứng khoán và ngân hàng thanh toán là VietinBank, nhằm phát triển và kết nối dịch vụ thanh toán điện tử cho thị trường chứng khoán phái sinh.

Ông Nguyễn Hoàng Giang, Tổng giám đốc VNDIRECT cho biết, việc sớm bắt tay với ngân hàng thanh toán sẽ hỗ trợ rất lớn cho việc tham gia thị trường phái sinh của VNDIRECT.

Về phía ngân hàng thanh toán, trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư mới đây, đại diện VietinBank cho biết, hệ thống đang trong giai đoạn kiểm thử tích hợp và chuẩn bị chuyển sang giai đoạn kiểm thử chấp nhận người dùng, kiểm thử ba bên giữa VSD, VietinBank và các thành viên.

Về xây dựng cơ sở pháp lý cho thị trường, VietinBank đã nghiên cứu và tham gia góp ý Dự thảo các quy chế của Trung tâm Lưu ký chứng khoán về điều tiết hoạt động của thị trường, bao gồm Quy chế thành viên, Quy chế ký quỹ và Quy chế quỹ bù trừ để trình Ủy ban Chứng khoán Nhà nước ban hành trong quý IV/2016.

Tuy nhiên, theo ngân hàng này, từ nay đến khi thị trường bắt đầu đi vào vận hành, vẫn còn một khối lượng công việc rất lớn.

Nhìn vào động thái thị giá cổ phiếu của các doanh nghiệp có liên quan tham gia thị trường phái sinh, đến thời điểm này, nhà đầu tư vẫn chưa có những động thái rõ ràng đối cổ phiếu CTG của VietinBank và các công ty chứng khoán.

Cụ thể, cổ phiếu CTG trong mấy tháng qua gần như diễn biến đi ngang. Trong khi đó, cổ phiếu của một số công ty chứng khoán lớn có thời điểm nhích tăng, nhưng diễn biến không ổn định. Chẳng hạn, cổ phiếu SSI của Công ty Chứng khoán Sài Gòn tăng trong giai đoạn từ giữa tháng 9 đến đầu tháng 10, nhưng lại có dấu hiệu đi xuống trong 10 ngày cuối tháng 10; cổ phiếu BVS (Chứng khoán Bảo Việt) tăng khá mạnh trong giai đoạn từ tháng 8 đến giữa tháng 10, nhưng từ giữa tháng 10 đến nay lại điều chỉnh giảm…

Theo một số nhà quan sát, giới đầu tư vẫn còn có tâm lý quan sát những động thái tiếp theo trong quá trình chuẩn bị để có thể đo đếm được chính xác hơn những tác động cụ thể về mặt kinh doanh của các ngân hàng và công ty chứng khoán.