Một trong những điểm nhấn trong quá trình hoàn thiện cơ chế, chính sách về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới là ngày 15/01/2021, Chính phủ ban hành Nghị định số 03/2021/NĐ-CP thay thế Nghị định số 103/2008/NĐ-CP.

Nhiều nội dung đã được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 03/2021/NĐ-CP nhằm hỗ trợ các bên tham gia bảo hiểm. Điển hình, Nghị định này đã đơn giản hóa thủ tục hồ sơ bồi thường, tạo điều kiện thuận lợi cho việc chi trả bồi thường cho người được bảo hiểm. Theo đó, đã cắt giảm 2/5 chứng từ, tài liệu chứng minh thiệt hại về sức khỏe, tính mạng; chỉ phải thu thập các tài liệu của cơ quan có thẩm quyền trong trường hợp các vụ tai nạn gây hậu quả tử vong đối với hành khách và bên thứ ba.

Đồng thời, Nghị định cũng quy định rõ thời hạn cơ quan có thẩm quyền phải cung cấp tài liệu cho doanh nghiệp bảo hiểm; bổ sung biên bản giám định xác định nguyên nhân, mức độ tổn thất được thống nhất giữa doanh nghiệp bảo hiểm và chủ xe, người lái xe quy định nhằm tăng cường tính chủ động, tự chịu trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm, đảm bảo nguyên tắc bình đẳng, tự do, tự nguyện cam kết, thỏa thuận trong quan hệ dân sự.

Để phù hợp với thực tiễn, Nghị định số 03/2021/NĐ-CP đã nâng mức trách nhiệm bảo hiểm. Cụ thể, đối với thiệt hại về sức khỏe, tính mạng do xe cơ giới gây ra tăng lên 150 triệu đồng cho 1 người trong một vụ tai nạn (tăng thêm 50 triệu đồng so với trước đây).

Đối với thiệt hại về tài sản, 50 triệu đồng trong một vụ tai nạn do xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh, xe gắn máy (kể cả xe máy điện) và các loại xe có kết cấu tương tự gây ra; 100 triệu đồng/1 vụ do xe ô tô, máy kéo, rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo bởi xe ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng gây ra.

Trong khi đó, phí bảo hiểm được giữ nguyên. Tuy nhiên, căn cứ vào lịch sử tai nạn giao thông và năng lực chấp nhận rủi ro, doanh nghiệp bảo hiểm được chủ động xem xét, điều chỉnh tăng phí bảo hiểm, mức tăng phí bảo hiểm tối đa là 15% tính trên phí bảo hiểm quy định nhằm phát huy vai trò công cụ điều tiết về mặt kinh tế đối với hành vi tham gia giao thông, góp phần bảo đảm trật tự an toàn giao thông.

Công tác giám sát hậu kiểm, phòng, chống gian lận bảo hiểm cũng được tăng cường. Theo đó, Nghị định quy định trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm, bên mua bảo hiểm, các cơ quan liên quan trong công tác phòng, chống, gian lận bảo hiểm. Doanh nghiệp bảo hiểm phải xây dựng, triển khai và bố trí nhân sự kiểm soát thực hiện các quy chế, quy trình về hoạt động nghiệp vụ, kiểm soát rủi ro, kiểm soát nội bộ và phòng, chống gian lận bảo hiểm liên quan đến bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.

Các quy định của Nghị định cũng tăng cường ý thức, trách nhiệm của chủ xe, lái xe trong chấp hành pháp luật giao thông đường bộ, góp phần bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, thực hiện chế độ bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới thông qua việc bổ sung loại trừ trách nhiệm bảo hiểm đối với thiệt hại về tài sản trường hợp lái xe điều khiển xe mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn, sử dụng ma túy và chất kích thích bị cấm.

Doanh nghiệp bảo hiểm được quyền giảm trừ bồi thường (tối đa 5%) trong trường hợp bên mua bảo hiểm, người được bảo hiểm không thực hiện nghĩa vụ thông báo tai nạn hoặc nghĩa vụ thông báo khi có sự thay đổi những yếu tố làm cơ sở tính phí bảo hiểm dẫn đến tăng các rủi ro được bảo hiểm.

Bên cạnh các nội dung trên, Nghị định cũng đã mở rộng đối tượng và nâng mức chi hỗ trợ nhân đạo. Theo đó, trong các trường hợp không xác định được xe gây tai nạn, xe không tham gia bảo hiểm và các trường hợp loại trừ trách nhiệm bảo hiểm theo quy định (trừ hành động cố ý gây thiệt hại của chủ xe cơ giới, lái xe hoặc của người bị thiệt hại), Quỹ Bảo hiểm xe cơ giới chi hỗ trợ nhân đạo cho nạn nhân 30% mức trách nhiệm bảo hiểm theo quy định/1 người/1 vụ đối với trường hợp tử vong; 10% mức trách nhiệm bảo hiểm theo quy định/1 người/1 vụ đối với các trường hợp tổn thương bộ phận được điều trị cấp cứu.

Công tác quản lý, vận hành và khai thác cơ sở dữ liệu về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới cũng được tăng cường thông qua các quy định rõ về nguyên tắc và trách nhiệm của các doanh nghiệp bảo hiểm, các tổ chức có liên quan trong việc quản lý, vận hành và khai thác cơ sở dữ liệu.

Trong tổ chức thực hiện, Nghị định đã quy định rõ trách nhiệm của Bộ Tài chính, Bộ Công an cùng với các bộ, cơ quan, địa phương, Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam trong công tác tuyên truyền. Nghị định cũng bổ sung một số cơ quan, tổ chức có liên quan khác có trách nhiệm trong tổ chức thực hiện như Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Ủy ban An toàn quốc gia, Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam nhằm tăng cường hiệu quả thực hiện.