Tại Hội thảo "Hiệp định EVFTA - Những điều doanh nghiệp cần biết" do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức sáng ngày 24/9, bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập, nhìn nhận cơ hội cùng thắng khi thực thi Hiệp định EVFTA lớn hơn bất kỳ FTA nào mà Việt Nam đã có từ trước.

EVFTA là FTA thứ 13 có hiệu lực của Việt Nam và là FTA thế hệ mới thứ 2 của Việt Nam. Tuy nhiên, EVFTA là một hiệp định đặc biệt.

Vì vậy, EVFTA thu hút sự quan tâm rất lớn của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam thời gian qua. EU là đối tác nhập khẩu hàng đầu với sức mua đứng thứ hai thế giới và là thị trường trọng điểm của xuất khẩu Việt Nam trong nhiều năm.

Trong khu vực châu Á, Việt Nam là một trong số ít các nước có FTA với EU (sau Hàn Quốc, Nhật Bản và Singapore) vì thế EVFTA mở ra cơ hội và lợi thế xuất nhập khẩu đặc biệt cho hàng hóa Việt Nam.

Đồng thời, EVFTA cũng tạo ra sức hấp dẫn cho Việt Nam trong thu hút đầu tư từ một đối tác đầu tư FDI hàng đầu thế giới, với nguồn vốn, công nghệ và quản lý tiên tiến bậc nhất hiện nay.

Đặc biệt, trong bối cảnh dịch Covid-19 khiến kinh tế thế giới đình trệ, nhu cầu các thị trường thu hẹp và thay đổi, các biện pháp kiểm soát luồng hàng hóa bị thắt chặt, hoạt động dịch chuyển đình đốn, chuỗi cung ứng toàn cầu đứt quãng...  EVFTA đã mở ra con đường cực kỳ thông thoáng cho sự phát triển của kinh tế Việt Nam. 

Thực tế, thực thi EVFTA trong 2 tháng vừa qua cho thấy các cơ hội EVFTA đã bắt đầu được hiện thực hóa, mang lại những lợi ích đầu tiên cho DN Việt Nam. Theo số liệu của Bộ Công Thương, chỉ trong tháng đầu thực hiện EVFTA, đã có trên 7.200 bộ giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) mẫu EUR.1 với kim ngạch 277 triệu USD hàng hóa xuất khẩu sang EU.

Thông tin từ Bộ NN&PTNT cũng cho thấy xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam cũng bắt đầu khởi sắc nhờ EVFTA. Các đơn hàng thủy sản sang EU trong tháng 8/2020 tăng 10% về kim ngạch so với tháng 7/2020. Giá các sản phẩm gạo của Việt Nam cũng được cải thiện sau khi EVFTA có hiệu lực, với mức tăng từ 80-200 USD/tấn so với cuối tháng 7/2020 và 126 tấn gạo thơm đầu tiên đã được xuất khẩu sang EU với thuế suất 0% vào ngày 22/9/2020.

Bà Trang đánh giá: "Đây là dấu hiệu cực kỳ tích cực. Trong cả năm đầu tiên Việt Nam mở cửa thị trường với ASEAN, tỷ lệ tận dụng ưu đãi chỉ 5-6%. Những kết quả ban đầu này là tương đối khả quan, nhất là trong bối cảnh thị trường vẫn rất khó khăn do dịch COVID-19 và hiệp định vẫn còn rất mới mẻ với đa số các doanh nghiệp".

Tuy nhiên, trong lâu dài, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập của VCCI cho rằng, để có thể hiện thực hóa những cơ hội lớn mà EVFTA hứa hẹn mang lại, các doanh nghiệp cần hiểu biết chính xác, đầy đủ về cam kết EVFTA cụ thể liên quan tới hoạt động kinh doanh, từ đó mới có thể có hành động chuẩn bị, tận dụng các cam kết một cách phù hợp.