Đã giảm, gia hạn thuế, phí trên 193 nghìn tỷ đồng trong năm 2023
Trong năm 2023, Bộ Tài chính đã chủ động theo dõi sát diễn biễn thực tế để nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền cũng như ban hành theo thẩm quyền nhiều giải pháp về thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân và nền kinh tế phục hồi và phát triển, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát.
Đã thực hiện giảm, gia hạn khoảng 193,4 nghìn tỷ đồng
Năm 2023, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ trình Quốc hội giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng (GTGT) từ ngày 1/7/2023 đến hết ngày 31/12/2023 đối với hầu hết các mặt hàng đang áp dụng mức thuế suất thuế GTGT 10% (Nghị quyết số 101/2023/QH15 ngày 24/6/2023 Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV). Dự kiến thực hiện giải pháp này số tiền thuế được giảm khoảng 24 nghìn tỷ đồng.
Để giải pháp này nhanh chóng đi vào cuộc sống, đến ngay với các đối tượng gặp khó khăn cần hỗ trợ, Bộ Tài chính cũng đã khẩn trương trình Chính phủ ban hành Nghị định số 44/2023/NĐ-CP ngày 30/6/2023 quy định chính sách giảm thuế GTGT theo Nghị quyết số 101/2023/QH15 và có hiệu lực cùng với thời điểm có hiệu lực của Nghị quyết.
Nhằm ”kìm” giá xăng dầu, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 30/2022/UBTVQH15 ngày 30/12/2022 về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn có hiệu lực từ ngày 01/01/2023 đến hết ngày 31/12/2023. Dự kiến thực hiện Nghị quyết này sẽ giảm thu ngân sách nhà nước khoảng 38 nghìn tỷ đồng.
Cùng với đó, để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, Bộ Tài chính trình Chính phủ ban hành Nghị định số 12/2023/NĐ-CP ngày 14/4/2023 gia hạn thời hạn nộp thuế GTGT, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất trong năm 2023 đối với doanh nghiệp, tổ chức và hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Theo đó, dự kiến số tiền thuế, tiền thuê đất được xem xét gia hạn là hơn 110 nghìn tỷ đồng.
Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 36/2023/NĐ-CP ngày 21/6/2023 về gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt phải nộp phát sinh của kỳ tính thuế tháng 6, tháng 7, tháng 8 và tháng 9/2023 đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước. Dự kiến thực hiện giải pháp này sẽ gia hạn khoảng 10,4 - 11,2 nghìn tỷ đồng.
Cũng trong năm 2023, một số chính sách tài chính hỗ trợ doanh nghiệp được Chính phủ ban hành trên cơ sở đề xuất của Bộ Tài chính như: Nghị định số 41/2023/NĐ-CP ngày 28/6/2023 về giảm lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước (dự kiến sẽ giảm thu ngân sách nhà nước khoảng 8 - 9 nghìn tỷ đồng); Quyết định số 25/2023/QĐ-TTg ngày 3/10/2023 về giảm tiền thuê đất phải nộp của năm 2023 (dự kiến số tiền thuê đất được giảm nghĩa vụ năm 2023 là khoảng 3,5 nghìn tỷ đồng), Thông tư số 44/2023/TT-BTC ngày 29/6/2023 về giảm mức thu 36 khoản phí, lệ phí nhằm hỗ trợ, tiết giảm chi phí của doanh nghiệp, người dân (dự kiến giảm thu ngân sách nhà nước khoảng 700 tỷ đồng).
Bộ Tài chính cho biết, dự kiến thực hiện các giải pháp nêu trên trong năm 2023 sẽ hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân với tổng giá trị hỗ trợ khoảng 196 nghìn tỷ đồng (trong đó: số tiền được gia hạn khoảng 121 nghìn tỷ đồng; số tiền được giảm khoảng 75 nghìn tỷ đồng).
Trên thực tế thực hiện từ ngày 1/1/2023 đến ngày 25/12/2023 đã thực hiện giảm, gia hạn là khoảng 193,4 nghìn tỷ đồng (trong đó: số tiền được gia hạn khoảng 115 nghìn tỷ đồng; số tiền được giảm khoảng 78,4 nghìn tỷ đồng).
Như vậy, trong thời gian qua, nhiều giải pháp về thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất với giá trị hỗ trợ lớn, phạm vi hỗ trợ rộng đã và đang tiếp tục được triển khai trong thực tế để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân và nền kinh tế. Trong đó, các chính sách giảm thuế GTGT áp dụng đối với nhiều hàng hóa, dịch vụ chịu mức thuế suất 10% và giảm thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng xăng, dầu, mỡ nhờn nêu trên đã có “tác dụng kép”, vừa giúp giảm giá thành hàng hóa, dịch vụ, từ đó thúc đẩy sản xuất, kinh doanh và tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động, đồng thời góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và bảo đảm an sinh xã hội trong điều kiện sức ép lạm phát, chi phí tăng cao.
Đánh giá về hiệu quả của những chính sách này, ông Tô Hoài Nam - Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam khẳng định, việc ban hành hàng loạt chính sách giãn, hoãn thuế, tiền thuê đất, miễn giảm hàng loạt loại thuế, phí, lệ phí... cùng với việc miễn giảm thuế GTGT cho một số ngành, lĩnh vực chịu ảnh hưởng nặng; miễn tiền chậm nộp đối với các doanh nghiệp, tổ chức phát sinh lỗ… đã giúp doanh nghiệp giảm bớt được nhiều gánh nặng chi phí tài chính. Những chính sách này không chỉ hỗ trợ về tài chính mà còn tạo niềm tin, giúp cộng đồng doanh nhân cảm nhận được trách nghiệm cũng như sự quan tâm từ phía Chính phủ và cơ quan Nhà nước.
Hoàn thiện đồng bộ hệ thống chính sách thuế
Theo Bộ Tài chính, ở trong nước, bên cạnh nhiều kết quả tích cực đã đạt được của năm 2023 tạo đà cho năm 2024, nền kinh tế Việt Nam vẫn sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro, thách thức từ triển vọng tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại, sự sụt giảm nhu cầu nhập khẩu từ các đối tác thương mại lớn; dư địa hỗ trợ tài khóa cho nền kinh tế ngày càng thu hẹp; thị trường tiền tệ - tín dụng, chứng khoán và bất động sản còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, tỷ lệ doanh nghiệp rời khỏi thị trường vẫn còn cao...
Trong thời gian tới, cùng với việc triển khai quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp hỗ trợ đã được ban hành, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục theo dõi sát tình hình thực tế để nghiên cứu, đề xuất các giải pháp áp dụng cho năm 2024.
Trước mắt, Bộ Tài chính sẽ khẩn trương tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả chính sách giảm (2%) thuế suất thuế GTGT như đã áp dụng năm 2023 đối với một số nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất thuế GTGT 10% vừa được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV. Đặc biệt là khẩn trương trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định chi tiết chính sách giảm 2% thuế suất thuế GTGT nêu trên để nhanh chóng đi vào cuộc sống, đến ngay với các đối tượng gặp khó khăn cần hỗ trợ. Dự kiến thực hiện giải pháp này số tiền thuế được giảm khoảng 25 nghìn tỷ đồng.
Bộ Tài chính sẽ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định tiếp tục giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn như đã áp dụng của năm 2023. Dự kiến thực hiện Nghị quyết này sẽ giảm thu ngân sách nhà nước khoảng 42,5 nghìn tỷ đồng.
Ngoài ra, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 63/2023/TT-BTC ngày 16/10/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của một số Thông tư quy định về phí, lệ phí của Bộ Tài chính nhằm khuyến khích sử dụng dịch vụ công trực tuyến (có hiệu lực từ ngày 01/12/2023 và áp dụng đến hết năm 2025). Với mức giảm phí, lệ phí từ 10% đến 50%, dự kiến thực hiện chính sách này sẽ hỗ trợ người dân, doanh nghiệp khoảng 100 tỷ đồng/năm. Đồng thời, Bộ Tài chính đã và đang chủ động, phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp tục rà soát mức thuế suất thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu để hỗ trợ sản xuất, kinh doanh trong nước...
Trong năm 2024, Bộ Tài chính cũng sẽ tiếp tục cải cách trên mọi mặt công tác: hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy, cải cách thủ tục hành chính theo hướng toàn diện và hiệu quả hơn; tiếp tục đẩy mạnh hiện đại hoá các lĩnh vực của ngành Tài chính, đặc biệt là trong các lĩnh vực thuế, hải quan, vốn được xem là các lĩnh vực có liên quan nhiều và trực tiếp tới doanh nghiệp, người dân nhằm tạo thuận lợi, tiết giảm chi phí cho người dân và doanh nghiệp để cải thiện môi trường kinh doanh, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Về lâu dài, quán triệt các chủ trương, định hướng đã được đề ra tại các Nghị quyết của Đảng, của Quốc hội, Bộ Tài chính đã và đang nghiên cứu, tham mưu với các cấp có thẩm quyền nhằm hoàn thiện đồng bộ hệ thống chính sách thuế phù hợp với các tiêu chuẩn của hệ thống thuế tốt theo thông lệ quốc tế, đáp ứng yêu cầu về nguồn lực để thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030, hướng tới một hệ thống thuế đồng bộ, có cơ cấu bền vững, bảo đảm huy động hợp lý các nguồn lực cho ngân sách nhà nước, đồng thời, góp phần tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, công bằng, đảm bảo tính bền vững của nền kinh tế.
Ông Tô Hoài Nam cũng cho rằng, các chính sách miễn, giảm, giãn thuế phí sẽ là “liều thuốc” hỗ trợ tốt cho doanh nghiệp nếu được thực hiện khoa học, cẩn trọng. Ngoài ra, để hỗ trợ đúng và trúng, nhanh và mạnh, các bộ, ngành cần đẩy mạnh áp dụng công nghệ số, tăng cường đối thoại để tiếp thu ý kiến, phản hồi từ doanh nghiệp một cách công bằng, thấu đáo. Thấu hiểu doanh nghiệp thì các chính sách sẽ càng phù hợp hơn. Cùng với đó, việc giữ ổn định kinh tế vĩ mô, giữ lạm phát ở mức hợp lý, tạo môi trường kinh doanh – đầu tư thuận lợi… sẽ cộng hưởng để cộng đồng doanh nghiệp nhanh chóng phục hồi, sớm lấy lại nhịp độ kinh doanh trong thời gian tới.