Ngành công nghiệp công nghệ châu Á đang cố gắng chống chọi với chiến thương mại toàn diện tồi tệ nhất sau khi Mỹ tuyên bố kế hoạch áp thuế 25% đối với hơn 300 tỷ USD hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, bao gồm cả điện thoại thông minh và máy tính xách tay. 

Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ đã chính thức tuyên bố sẽ trưng cầu ý kiến công khai về danh sách thuế quan mới với hơn 3.800 mặt hàng, bao gồm cả các thiết bị điện tử tiêu dùng - mặt hàng từ trước đến nay vẫn được miễn thuế.

Asustek Computer, một trong những nhà sản xuất PC (personal computer) hàng đầu thế giới, đã thông báo rằng họ sẽ thực hiện kế hoạch dự phòng để chuyển sản xuất ra khỏi Trung Quốc để tránh bị áp dụng bất kỳ mức thuế mới nào. Giám đốc điều hành Samson Hu cho biết: "Chúng tôi không bao giờ có thể chủ quan trước viễn cảnh tồi tệ nhất là phần còn lại của hàng nhập khẩu - các thiết bị điện tử - trị giá 325 tỷ USD của Trung Quốc sẽ phải chịu tăng thuế, bao gồm máy tính xách tay và tất cả các thiết bị điện tử tiêu dùng". 

"Chúng tôi đã thảo luận với các nhà cung cấp vào năm ngoái và chuẩn bị một số kế hoạch dự phòng để đối phó với điều đó. Bây giờ chúng tôi sẽ bắt đầu lại các kế hoạch đó càng sớm càng tốt." Khoảng 15% doanh số của Asustek là từ Hoa Kỳ. Các nhà cung cấp máy tính xách tay cho công ty này bao gồm Pegatron, Compal Electronics và Wistron - cũng là nhà sản xuất iPhone và iPad. Asustek đã yêu cầu các nhà cung cấp chuyển sản xuất bo mạch chủ và card đồ họa cho thị trường Hoa Kỳ sang Đài Loan và Việt Nam vì những sản phẩm này đã phải chịu thuế từ nửa cuối năm 2018.

Foxconn, nhà cung cấp quan trọng nhất của Apple đã đa dạng hóa chuỗi sản xuất của mình đến Đài Loan và các nơi khác. Chủ tịch Terry Gou nói: "Tại thời điểm này, không ai có thể thực sự biết khi nào cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ kết thúc ... Điều mà mọi người (các nhà cung cấp) có thể làm là nắm bắt cơ hội giúp Mỹ xây dựng lại chuỗi cung ứng ở nước này".

Nhiều nhà kinh tế dự báo sẽ tác động đến tăng trưởng toàn cầu, đặc biệt là các nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu như Hàn Quốc và Đài Loan. Những nền kinh tế này là chìa khóa cho chuỗi cung ứng cho các thiết bị điện tử tiêu dùng như iPhone, MacBook, Đồng hồ Apple, Fitbits cũng như máy tính xách tay do HP, Dell, Acer và Microsoft sản xuất, tất cả đều có nguy cơ tăng giá đáng kể. 

"Các thương hiệu điện tử tiêu dùng truyền thống có nguồn gốc sản xuất sâu ở Trung Quốc và xây dựng lại một hệ sinh thái mới ở nơi khác sẽ đòi hỏi nhiều nỗ lực và thời gian", một nguồn tin chuỗi cung ứng nói với Nikkei Asian Review.

Theo Viện Thương mại Quốc tế, Hàn Quốc, quê hương của một số công ty bán dẫn và màn hình lớn nhất như Samsung Electronics, LG Electronics và SK Hynix, có thể thiệt hại gần 2 tỷ USD nếu áp dụng mức thuế 25% đối với tất cả hàng nhập khẩu của Trung Quốc vào Mỹ. 

Cơ quan cố vấn nói rằng tác động tiêu cực đến nền kinh tế của Hàn Quốc thậm chí còn lớn hơn con số 2 tỷ USD trên nếu như xem xét các ảnh hưởng gián tiếp.

Ngành công nghiệp chip hàng đầu của Hàn Quốc đã phải chịu một sự suy giảm lớn kể từ cuối năm 2018 khi nhu cầu toàn cầu suy yếu bắt đầu đè nặng lên thị trường điện tử thế giới. Các nhà phân tích lo ngại rằng thuế quan mới có thể trì hoãn sự phục hồi.  Nhiều công ty công nghệ chỉ ra căng thẳng thương mại là rủi ro chính đối với sự lạc quan về sự phục hồi nhu cầu với các thiết bị điện tử trong nửa cuối năm 2019.

Doris Hsu, chủ tịch kiêm CEO của GlobalWeaker, nhà sản xuất vật liệu wafer silicon số 3 thế giới, cung cấp cho Samsung, Intel và các công ty sản xuất chất bán dẫn Đài Loan, cho biết hầu hết các khách hàng dự kiến ​​sẽ tăng trở lại trong nửa cuối năm nay. 

"Nhưng giờ đây mọi thứ ngày càng bất ổn", Hsu nói. Đài Loan - quê hương của các nhà cung cấp cho hầu như tất cả các thương hiệu công nghệ lớn trên thế giới - có thể thấy tốc độ tăng trưởng GDP 2019 chậm lại xuống còn khoảng 0,8%. 

Mats Harborn, Chủ tịch Phòng Thương mại Liên minh châu Âu tại Trung Quốc đánh giá: "Tác động đến Trung Quốc sẽ còn lớn hơn nữa. Một cuộc chiến thương mại toàn diện có thể quét sạch hơn 1% GDP. Việc đẩy lãi suất lên 25% sẽ gây thiệt hại cực kỳ lớn cho các công ty và tạo ra sự thiệt hại về tài sản thế chấp. 

Căng thẳng đã thúc đẩy các nhà cung cấp công nghệ chuyển một phần hoặc toàn bộ chuỗi sản xuất ra khỏi Trung Quốc - một trong những mục tiêu của Tổng thống Donald Trump. 

Compal Electronics - công ty sản xuất một loạt thiết bị điện tử, từ máy tính xách tay và iPad đến loa thông minh kích hoạt bằng giọng nói đến TV - cho biết họ sẽ mở lại nhà máy ở Việt Nam ngay khi Washington áp dụng thuế quan bổ sung đối với hàng nhập khẩu Trung Quốc trị giá 325 tỷ USD còn lại. 

Nhà lắp ráp iPhone Pegatron đã đầu tư vào đảo Batam của Indonesia cho các sản phẩm không phải iPhone vào tháng 12 và sắp thuê các cơ sở sản xuất tại Việt Nam. 

Bất kể có thỏa thuận thương mại hay không, việc đa dạng hóa chuỗi sản xuất đến các quốc gia sẽ tiếp tục vì cạnh tranh giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới là vấn đề dài hạn. Các vấn đề giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc rất phức tạp và căng thẳng có thể leo thang bất cứ lúc nào.