Hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư Việt Nam - Hàn Quốc: Sẽ phát triển vượt bậc
(Taichinh) - Hiệp định Thương mại tự do (FTA) Việt Nam - Hàn Quốc đã chính thức được ký kết sau hơn 2 năm đàm phán với 8 vòng đàm phán chính thức và 8 vòng đàm phán cấp Trưởng đoàn, đàm phán giữa kỳ. Hai bên đã thống nhất toàn bộ nội dung Hiệp định mang tính toàn diện, mức độ cam kết cao và bảo đảm cân bằng lợi ích. Với nội dung đã được thỏa thuận, Hiệp định sẽ mang lại những tác động tích cực về nhiều mặt đối với Việt Nam.
Các nội dung chính của Hiệp định gồm Thương mại hàng hóa, Thương mại Dịch vụ, Đầu tư, Sở hữu trí tuệ, Các biện pháp vệ sinh an toàn thực phẩm và kiểm dịch động vật, Quy tắc xuất xứ, Thuận lợi hóa hải quan, Phòng vệ thương mại, Hàng rào kỹ thuật trong thương mại, Thương mại điện tử, Cạnh tranh, Hợp tác kinh tế, Thể chế và pháp lý. FTA Việt Nam - Hàn Quốc là Hiệp định Thương mại tự do đầu tiên trong số các FTA song phương giữa Việt Nam với các đối tác kinh tế đã cơ bản hoàn tất đàm phán trong năm 2014 và được ký kết chính thức trong năm nay. Với cơ cấu công nghiệp - thương mại bổ sung lẫn nhau, Việt Nam và Hàn Quốc kỳ vọng, hợp tác kinh tế -thương mại và đầu tư giữa hai nước sẽ phát triển vượt bậc trong thời gian tới.
Hàng xuất khẩu của Việt Nam sẽ được hưởng nhiều cơ hội mới nhờ các cam kết mở cửa thị trường mạnh mẽ từ phía Hàn Quốc. Cụ thể, Hàn Quốc tự do hóa hơn 97% giá trị nhập khẩu(tính theo số liệu năm 2012), chiếm 95% số dòng thuế, trong đó có nhiều nhóm hàng nông, thủy sản xuất khẩu chủ lực như tôm, cua, cá, hoa quả nhiệt đới và hàng công nghiệp như dệt may, da giày, đồ gỗ, sản phẩm cơ khí…
Ngược lại, Việt Nam cắt giảm thuế quan với gần 93% giá trị nhập khẩu, chiếm 89% số dòng thuế, chủ yếu với các nhóm hàng công nghiệp chế biến như nguyên phụ liệu dệt, may, nguyên liệu nhựa, linh kiện điện tử, xe tải và xe con, dây cáp điện… Phần lớn trong số này là các nguyên phụ liệu cần nhập khẩu phục vụ sản xuất trong nước, giúp giảm nguồn nhập khẩu từ một vài nước khác.
Hợp tác thương mại song phương Việt Nam - Hàn Quốc đã có sự tăng trưởng đáng kể trong hơn 2 thập kỷ qua. Thương mại hai chiều đã tăng gần 55 lần, từ 0,5 tỷ USD năm 1992 lên hơn 27 tỷ USD năm 2013 và đã vượt 30 tỷ USD vào cuối năm 2014.
Riêng năm 2014, Việt Nam có khoảng 40 nhóm mặt hàng xuất khẩu sang Hàn Quốc, với kim ngạch đạt hơn 7 tỷ USD, tăng 7,7% so với 2013. Trong đó, dệt may là nhóm hàng đạt kim ngạch cao nhất với 2,4 tỷ USD, chiếm gần 30% tổng kim ngạch xuất khẩu sang Hàn Quốc.
Đối với ngành hàng thủy sản, Tổng thư ký Hiệp hội chế biến xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) Trương Đình Hòe cho biết, những năm gần đây, Hàn Quốc đang trở thành thị trường xuất khẩu có tốc độ tăng trưởng nhanh, Hàn Quốc là thị trường quan trọng, đặc biệt là mặt hàng tôm tăng trưởng nhanh, xuất khẩu đạt 500 triệu USD/năm.
Đây sẽ là thị trường của tương lai vì nhu cầu thủy sản của họ rất lớn, khả năng chế biến và các sản phẩm của Việt Nam phù hợp thị hiếu người tiêu dùng Hàn Quốc. Vì vậy, việc ký kết FTA Việt Nam – Hàn Quốc chắc chắn sẽ là cơ hội tốt để các doanh nghiệp thủy sản phát triển xuất khẩu trong thời gian sắp tới…
Theo số liệu của Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư,lũy kế hết năm 2014, Hàn Quốc là nhà đầu tư lớn nhất ở Việt Nam với tổng vốn đăng ký đạt 36,7 tỷ USD và hơn 4 nghìn dự án đầu tư còn hiệu lực, tập trung chủ yếu vào lĩnh vực công nghiệp chế biến chế tạo, kinh doanh bất động sản, dịch vụ lưu trú và ăn uống…
Các doanh nghiệp FDI Hàn Quốc là thành phần quan trọng của nền kinh tế Việt Nam, sử dụng trên 50 vạn lao động và đóng góp trên 25% tổng giá trị xuất khẩu Việt Nam năm 2013. Môi trường pháp lý minh bạch, thông thoáng sẽ góp phần khuyến khích đầu tư từ Hàn Quốc vào Việt Nam, kèm theo công nghệ cao, trình độ quản lý tiên tiến và cơ hội tiếp cận các thị trường thứ ba. FTA Việt Nam - Hàn Quốc dự báo cũng sẽ đem lại những lợi ích xã hội tích cực nhờ tạo thêm nhiều cơ hội việc làm cho người lao động Việt Nam, nâng cao thu nhập, hỗ trợ quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và chủ động hội nhập quốc tế.
Tuy nhiên, bên cạnh những tác động tích cực, Hiệp định cũng sẽ đặt ra một số thách thức đối với Việt Nam, đáng kể nhất là việc cắt giảm thuế quan sẽ tạo thêm sức ép cạnh tranh đối với các doanh nghiệp trong nước. Phó viện trưởng Viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương Võ Trí Thành nhận định, FTA nào cũng là cuộc chơi cùng thắng, nhưng không có nghĩa là tất cả các ngành mà có cạnh tranh lĩnh vực này, lĩnh vực kia.
Nhưng Hàn Quốc là nền kinh tế có tính bổ sung cao với Việt Nam. Vấn đề mấu chốt là làm sao doanh nghiệp Việt Nam học được công nghệ, kỹ năng tham gia vào chuỗi giá trị sản xuất hoặc tự mình vươn lên, có giá trị gia tăng cao hơn…