Hướng tới thực thi Chương trình hành động BEPS trong APEC
Tại Hội thảo “Triển khai Chương trình hành động về Chống xói mòn cơ sở thuế và Chuyển dịch lợi nhuận (BEPS) trong APEC” diễn ra ngày 22/2/2017 tại TP. Nha Trang (Khánh Hòa), các đại biểu đã tập trung trao đổi chuyên sâu về bối cảnh triển khai BEPS và giải pháp cho thực thi BEPS cho các nền kinh tế thành viên APEC. Hội thảo đưa ra các kiến nghị đến các Bộ trưởng Tài chính APEC thông qua hướng tới thực thi Chương trình hành động BEPS trong APEC vào tháng 10/2017.
Hội thảo có sự tham gia của gần 100 đại biểu là quan chức tài chính, chuyên gia thuế của các nền kinh tế APEC, chuyên gia Ngân hàng Thế giới (WB), Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) và đại biểu trong nước đến từ 10 Cục thuế, đại diện Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế), Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tư pháp và Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội...
Chương trình hành động BEPS được lựa chọn là một trong những chủ đề ưu tiên của Hội nghị Thứ trưởng Tài chính và Phó Thống đốc Ngân hàng Trung ương APEC 2017.
BEPS là hành vi trốn thuế của người nộp thuế, nhiều doanh nghiệp đã lợi dụng khoảng trống và những hạn chế trong chính sách thuế tại những nước nơi doanh nghiệp tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh để chuyển lợi nhuận sang những nước/vùng lãnh thổ có mức thuế suất thấp hơn hoặc bằng không.
Tại Hội nghị thượng đỉnh Antalya (Thổ Nhĩ Kỳ) tháng 11/2015 nguyên thủ các nước trong nhóm G20 đã thông qua Gói hành động BEPS với 15 hành động cụ thể, nhằm hạn chế tình trạng lách thuế/trốn thuế BEPS. Theo đó, OECD đã thiết lập một Diễn đàn hợp tác chung do các nước thành viên và không phải là thành viên của OECD/G20 cùng thực hiện triển khai Đề án BEPS. BEPS đòi hỏi phải có một giải pháp tổng thể trên cơ sở hợp tác đa phương.
Trong khuôn khổ hợp tác tài chính APEC lần đầu tiên sáng kiến BEPS được đưa vào chương trình nghị sự tại Peru 2016. APEC 2016 đã tập trung vào khuyến khích các nền kinh tế thành viên áp dụng các chuẩn mực về minh bạch thuế và ký kết tham gia Công ước Hỗ trợ Hành chính về các vấn đề Thuế (MAAC) và Hiệp định giữa các Cơ quan có Thẩm quyền về Trao đổi báo cáo giữa các quốc gia.
Trong tuyên bố chung Hội nghị Bộ trưởng Tài chính APEC tại Peru năm 2016 nêu rõ: Chúng tôi cam kết với nỗ lực cao nhất để giải quyết vấn đề trốn thuế, lậu thuế trong khu vực châu Á- Thái Bình Dương. Với quyết tâm đó, chúng tôi khuyến khích các nền kinh tế APEC tăng cường tính liêm chính của hệ thống thuế bằng việc áp dụng các chuẩn mực về minh bạch thuế đã được quốc tế nhất trí và ký kết các văn kiện như 2 điều ước sau đây của OECD: Công ước Hỗ trợ Hành chính về các vấn đề Thuế (MAAC) và Hiệp định giữa các Cơ quan có Thẩm quyền về Trao đổi Báo cáo giữa các quốc gia.
Chúng tôi hoan nghênh việc thành lập Khung khổ toàn diện của OECD/G20 về BEPS. Theo đó, các nền kinh tế thành viên cam kết thực hiện dự án BEPS có thể hợp tác bình đẳng, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực thi rộng khắp và nhất quán các biện pháp về BEPS. Chúng tôi nhận thấy rằng, các nền kinh tế đang phát triển vẫn phải đối diện với các thách thức nội tại trong việc xây dựng năng lực và khung pháp lý cần thiết. Chúng tôi kêu gọi các tổ chức quốc tế và các nền kinh tế phát triển tiếp tục hỗ trợ giải quyết các vấn đề này.
Thực tiễn cho thấy, BEPS đã trở thành vấn đề mang tính toàn cầu đòi hỏi, do đó phải có một giải pháp mang tính tổng thể trên cơ sở hợp tác đa phương trong khi khả năng ngăn chặn BEPS bằng các biện pháp đơn phương và song phương như hiện nay không khả thi, do số lượng các công ty đa quốc gia ngày càng tăng, quy mô lớn và giao dịch phức tạp.
BEPS đặc biệt thiết thực với các nền kinh tế đang phát triển giúp bảo vệ nguồn thu và duy trì, mở rộng cơ sở tính thuế. Việt Nam bị ảnh hưởng nguồn thu chính đáng từ hành vi trốn thuế được thể hiện rõ nhất qua chuyển giá hay các giao dịch qua biên giới trong lĩnh vực thương mại điện tử.
Trên cơ sở nội dung trao đổi chuyên sâu tại Hội thảo này được đúc kết thành bản báo cáo ban đầu, đưa ra kiến nghị lên Hội nghị Thứ trưởng Tài chính và Phó Thống đốc Ngân hàng Trung ương APEC tổ chức vào ngày 23 - 24/2 về kế hoạch triển khai chủ đề ưu tiên BEPS - các tiêu chuẩn tối thiểu trong Tiến trình Bộ trưởng Tài chính APEC năm 2017.
Theo đó, kết quả nghiên cứu, tăng cường hợp tác và trao đổi về chủ đề BEPS – các tiêu chuẩn tối thiểu của các nền kinh tế APEC sẽ được các Bộ trưởng Tài chính APEC thông qua kiến nghị về cơ chế phối hợp hay tăng cường hợp tác và hỗ trợ kỹ thuật để thực thi Chương trình hành động BEPS trong APEC vào tháng 10/2017.