Có mặt tại biên giới Lạng Sơn trong những ngày cuối tháng 12 này, phóng viên nhận thấy, hoạt động buôn lậu vẫn diễn ra rất sôi động. Tại thị trấn Đồng Đăng, những chuyến xe máy chở hàng cồng kềnh, xe ô tô tải nhỏ chất đầy hàng vẫn “vun vút” phóng “như tên bắn” về các điểm tập kết để chuyển hàng sâu vào nội địa.

Cửu vạn vẫn cõng hàng về Việt Nam qua các đường mòn, lối mở.

Công bằng mà nói, thời gian qua các lực lượng lực chức năng trên địa bàn Lạng Sơn đã “căng mình” trên mặt trận này, nhưng thực tế không thể ngăn xuể. Qua hàng loạt vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa mà Cục Hải quan Lạng Sơn phát hiện, bắt giữ gần đây cho thấy, hoạt động vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới đều được các đối tượng buôn lậu sử dụng đường mòn, lối mở và cất giấu dưới nhiều hình thức rất tinh vi, nhằm qua mặt các lực lượng chức năng, đặc biệt lợi dụng sơ hở qua thủ tục hải quan điện tử để vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.

Đặc biệt, các đầu nậu thường rất ít lộ diện mà chủ yếu mua hàng qua giao dịch bằng điện thoại, rồi thuê các đối tượng có nhân thân phức tạp ở nơi khác đến khu vực biên giới làm ăn sinh sống cùng người địa phương sang Trung Quốc mua hàng và áp tải hàng về Việt Nam. Các đối tượng sử dụng bộ đàm, điện thoại di động theo dõi chặt chẽ các lực lượng chức năng chống buôn lậu.

Ban đêm hoặc gần sáng, các đầu nậu chỉ đạo đội quân vác hàng thuê lợi dụng địa hình hiểm trở để vác hàng qua các lưng chừng núi, vòng tránh các lán chốt kiểm soát của lực lượng chức năng. Hơn nữa, các đối tượng còn ép người vận chuyển đặt cọc tiền nhằm ràng buộc trách nhiệm giữa hàng lậu với chủ hàng.

Các xe hàng vẫn tấp nập vận chuyển về địa điểm tập kết tại thị trấn Đồng Đăng (ảnh chụp ngày 19-12-2016).

Trao đổi với phóng viên, đại diện Chi cục Hải quan Cốc Nam cho biết, các đầu nậu còn cắt cử người thường xuyên theo dõi lực lượng chống buôn lậu, trang bị các phương tiện xe gắn máy phân khối lớn, điện đàm, dao kiếm, vũ khí thô sơ, vũ khí nóng… để đối phó lại.

Nhiều vụ việc khi bị phát hiện, bắt giữ, các đối tượng vác hàng thuê tập trung đông người kích động chống đối quyết liệt nhằm cướp lại, tẩu tán hàng hóa bị thu giữ. Toàn bộ hàng hóa nhập lậu sau đó được hợp thức bằng cách viết biên lai thuế, hóa đơn bán hàng rồi được đưa vào ô tô 7 -15 chỗ vận chuyển theo quốc lộ 1A, 1B đưa về nội địa tiêu thụ.

Thống kê cho thấy, từ đầu năm đến nay, các đơn vị trong toàn Cục đã phát hiện, bắt giữ và xử lý trên 433 vụ buôn lậu, gian lận thương mại và vi phạm thủ tục hải quan; trị giá tang vật ước tính gần 22 tỷ đồng. Trong đó, 323 vụ vi phạm hành chính về hải quan, trị giá ước tính 14,8 tỷ đồng; 86 vụ buôn lậu vận chuyển trái phép qua biên giới, trị giá 6,7 tỷ đồng; 1 vụ (0,5 kg) ma túy đá, phối hợp bắt giữ 15,8 kg ma túy; 3 vụ vi phạm SHTT, tiền giả, tang vật 13.000 gói dầu gội đầu giả; 20 vụ vi phạm khác, tang vật 315,8 kg pháo nổ; khởi tố vụ án hình sự 1 vụ. Đơn vị cũng đã phối hợp với Sở Tài chính, trung tâm bán đấu giá tỉnh bán hàng tịch thu sung công quỹ Nhà nước 3,34 tỷ đồng (số tiền này nộp vào ngân sách của tỉnh).

Ghi nhận của phóng viên tại một số điểm nóng về buôn lậu trên địa bàn biên giới Lạng Sơn, các lực lượng chức năng của tỉnh đang hàng ngày căng mình đối phó với vô số đường dây, chủ hàng và đông đảo người tham gia vận chuyển hàng lậu, các đơn vị buộc phải “căng” quân thường trực 24/24 giờ tại 21 điểm chốt chặn trên biên giới trong điều kiện gian khổ.

Trong khi đó, lực lượng mỏng, địa bàn rộng, hiểm trở nên mỗi cuộc vây bắt, đấu tranh thành công với tội phạm buôn lậu thực sự là một trận đánh không khoan nhượng. Cán bộ, chiến sĩ ở đây không chỉ nắm chắc tình hình, âm mưu, thủ đoạn của đối tượng, mà còn phải tổ chức, bố trí lực lượng đảm bảo các yếu tố chặt chẽ, bí mật, đồng thời phối hợp hiệp đồng linh hoạt giữa các lực lượng với nhau.

Ông Nông Văn Vịnh, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn cho biết, kể từ năm 2014, để tăng cường hỗ trợ các đơn vị Hải quan cửa khẩu trong công tác chống buôn lậu dịp trước, trong và sau tết Nguyên đán, Cục Hải quan Lạng Sơn đã thành lập Đội Thanh niên xung kích với 24 thành viên là lãnh đạo, cán bộ công chức của khối các đơn vị thuộc Cục để chống buôn lậu dịp trước, trong và sau tết Nguyên đán Đinh Dậu 2017, Đội Thanh niên xung kích đã xây dựng kế hoạch tăng cường, hỗ trợ các đơn vị nhằm đẩy lùi tình trạng buôn lậu, không để hình thành đường dây, tụ điểm.

Theo Đội trưởng Đội Thanh niên xung kích Trần Anh Tuấn (hiện là Phó trưởng Trung tâm Dữ liệu và công nghệ thông tin), Đội có nhiệm vụ phối hợp, hỗ trợ kịp thời cho các chi cục cửa khẩu khi thực hiện kế hoạch chống buôn lậu trên địa bàn quản lý hải quan. Theo đó, tất cả các thành viên của Đội phải duy trì liên lạc 24h/7 ngày để sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ khi được triệu tập.

Phó Cục trưởng Nông Văn Vịnh nhận định, tình hình buôn lậu sẽ còn tiếp tục diễn biến phức tạp vào những tháng giáp Tết Đinh Dậu với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi hơn. Các đối tượng buôn lậu sẽ tìm cách mở thêm một số đường mòn vận chuyển hàng lậu qua biên giới để phân tán và tránh sự kiểm soát gắt gao của các lực lượng chức năng.

Bên cạnh đó, cư dân Việt Nam và Trung Quốc qua lại biên giới buôn bán, kinh doanh gia tăng trong dịp này, khiến công tác kiểm tra, kiểm soát người, phương tiện qua biên giới gặp nhiều khó khăn hơn. Trước tình hình này, Hải quan Lạng Sơn đã ban hành kế hoạch chống buôn lậu gian lận thương mại, hàng giả trước và sau tết Nguyên đán.

Theo đó, các đơn vị được phân công cụ thể từng khu vực, địa bàn phụ trách tăng cường kiểm tra, kiểm soát đối với hàng hóa XNK. Thực hiện các biện pháp nghiệp vụ, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ, ngăn chặn các hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua các đường mòn, lối mở khu vực biên giới, phát hiện, bắt giữ, xử lý nghiêm các hành vi gian lận về giá, vi phạm liên quan đến giấy phép, chất lượng, hợp quy, hợp chuẩn, trọng điểm là các mặt hàng tiêu dùng, vải, mỹ phẩm, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, máy móc, thiết bị, phụ tùng đã qua sử dụng; tổ chức dựng lán chốt chặn các lối mòn điểm xung yếu, để ngăn chặn buôn lậu vận chuyển hàng lậu đi qua.

“Hải quan Lạng Sơn cũng tăng cường lực lượng kiểm tra các khu vực xuất phát luồng hàng hóa, các điểm tập kết trung chuyển hàng hóa như khu vực thị trấn Đồng Đăng, huyện Cao Lộc… Đặc biệt là kiểm tra các kho hàng tại khu vực cửa khẩu nhằm phát hiện và xử lý kịp thời những hành vi chứa chấp, kinh doanh, vận chuyển hàng lậu”, ông Vịnh nhấn mạnh.