Mỹ ký thỏa thuận thương mại đầu tiên với Hàn Quốc
Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Hàn Quốc Moon Jae-in ngày 24/9 đã ký kết một thỏa thuận tự do mậu dịch (FTA) song phương được đàm phán lại. Lễ ký diễn ra bên lề kỳ họp Đại hội đồng Liên hiệp quốc ở New York đánh dấu lần đầu tiên ông Trump ký được một FTA lớn kể từ khi lên cầm quyền.
Theo hãng tin Bloomberg, một FTA mới được xem là một bước tiến quan trọng đối với thương mại tự do giữa Mỹ và Hàn Quốc, hai đồng minh lâu năm.
Gần đây, Tổng thống Trump đã nhiều lần dọa rút khỏi FTA Mỹ-Hàn có hiệu lực từ năm 2012. Trong chiến dịch tranh cử hồi năm 2016, ông Trump gọi thỏa thuận ban đầu là "kẻ giết chết việc làm" và cho rằng các điều khoản của thỏa thuận là một nguyên nhân khiến thâm hụt thương mại của Mỹ gia tăng.
Trong nỗ lực điều chỉnh lại thương mại toàn cầu theo hướng có lợi hơn cho Mỹ, ông Trump cũng đang đàm phán lại Hiệp định Tự do mậu dịch Bắc Mỹ (NAFTA) và gây sức ép nhằm buộc Trung Quốc hạ thấp hàng rào cho hàng hóa Mỹ. Cuộc đàm phán NAFTA vẫn đang diễn ra, trong khi cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung tiếp tục leo thang.
Ông Trump ngày thứ Hai gọi FTA vừa ký với Hàn Quốc là "một thỏa thuận hoàn toàn mới", "một cột mốc lịch sử trong thương mại". Ông Moon jae-in cũng nói hai nước đã điều chỉnh thỏa thuận ban đầu.
Trong khi đó, giới phân tích nói rằng những thay đổi trong FTA Mỹ-Hàn chỉ mang tính hình thức, bởi ông Trump giới hạn phạm vi đàm phán lại thỏa thuận này bằng cách không kích hoạt luật thương mại Mỹ. Nếu luật thương mại Mỹ được kích hoạt khi đàm phán, thỏa thuận mới sẽ đòi hỏi phải có sự thông qu của Quốc hội Mỹ.
Tuy nhiên, theo dự thảo thỏa thuận được Nhà Trắng công bố, thì FTA này có một số điều chỉnh về thuế quan và hạn ngạch ô tô.
Theo đó, Hàn Quốc sẽ tăng gấp đôi số xe mà mỗi hãng xe Mỹ có thể xuất khẩu sang nước này mà không cần đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn Hàn Quốc, lên 50.000 xe mỗi năm. Tuy nhiên, thực tế hiện nay, không một hãng xe Mỹ nào bán được hơn 10.000 xe ở Hàn Quốc mỗi năm.
Ngoài ra, Hàn Quốc nhất trí để Mỹ giữ mức thuế nhập khẩu 25% đối với xe tải cho tới năm 2041, thay vì năm 2021 như dự kiến band đầu. Thỏa thuận cũng áp đặt hạn ngạch đối với thép Hàn Quốc xuất khẩu sang Mỹ.
Dự kiến, thỏa thuận mới sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2019.
FTA Mỹ-Hàn mới không cần phải được Quốc hội Mỹ thông qua, nhưng phải có sự nhất trí của Quốc hội Hàn Quốc. Các nghị sỹ Hàn Quốc đã cảnh báo sẽ không thông qua thỏa thuận này nếu Mỹ áp thuế lên xe hơi Hàn Quốc như một phần trong kế hoạch áp thuế xe hơi nhập khẩu nói chung mà ông Trump đe dọa sẽ thực thi để bảo vệ ngành công nghiệp xe hơi Mỹ.
Tuy nhiên, việc ký thỏa thuận trên đã giảm bớt một vấn đề gai góc trong quan hệ Mỹ-Hàn, mối quan hệ đã nhiều phen trở nên căng thẳng kể từ khi ông Trump lên cầm quyền. Ông chủ Nhà Trắng đã nhiều lần đặt câu hỏi về chi phí của mối quan hệ liên minh quân sự giữa hai nước và chỉ trích Seoul về vấn đề thương mại, cho dù hai nước đang hợp tác để giải quyết vấn đề hạt nhân Triều Tiên.