Ngành Hải quan: Từng bước triển khai lộ trình đổi mới quản lý nguồn nhân lực
Bố trí cán bộ, công chức (CBCC) theo đúng năng lực, sở trường, trình độ và phù hợp với vị trí công tác, phục vụ công tác tuyển dụng, là mục tiêu mà ngành Hải quan đặt ra trong Quyết định 166/QĐ-TCHQ về Kế hoạch đổi mới một số hoạt động quản lý nguồn nhân lực theo năng lực dựa trên vị trí việc làm năm 2018. Để triển khai kế hoạch này, ngành Hải quan đã xây dựng lộ trình cụ thể, trong đó việc đầu tiên cần làm chính là rà soát, đánh giá năng lực CBCC.
Mỗi cán bộ công chức đều có cơ hội đào tạo
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường cho rằng, việc đổi mới quản lý nguồn nhân lực đã được ngành Hải quan triển khai từ nhiều năm trước, tuy nhiên vẫn còn những hạn chế ảnh hưởng tới tiến độ triển khai. Với việc Tổng cục Hải quan ban hành Quyết định 166/QĐ-TCHQ có lộ trình tổng thể, bài bản, cùng với quyết tâm của lãnh đạo Tổng cục, thủ trưởng các đơn vị sẽ mang lại hiệu quả trong công tác đổi mới hoạt động quản lý nguồn nhân lực theo năng lực dựa trên vị trí việc làm.
Nội dung cụ thể của kế hoạch này, Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường cho biết, trước tiên cần xác định danh mục vị trí việc làm, mô tả công việc mỗi vị trí và kết quả sản phẩm đầu ra của mỗi vị trí việc làm. Trên cơ sở có danh mục vị trí việc làm cần xây dựng sổ tay nghiệp vụ hướng dẫn CBCC ở từng vị trí biết được cần phải làm gì.
Bước tiếp theo của quá trình này là đánh giá năng lực toàn bộ CBCC. Qua đó, xác định nhu cầu đào tạo để có kế hoạch, lộ trình đào tạo, đồng thời việc đánh giá, đào tạo này cũng phục vụ kế hoạch luân chuyển, chuyển đổi vị trí công tác; phục vụ công tác tuyển dụng trên cơ sở yêu cầu của vị trí công việc.
Theo Phó Tổng cục trưởng, lợi ích của kế hoạch này chính là mỗi CBCC đều có cơ hội đào tạo, học hỏi và bổ sung kiến thức vào những công việc hiện tại và những công việc mới khi được luân chuyển; đồng thời, Tổng cục Hải quan sẽ có kế hoạch đào CBCC chưa đạt yêu cầu.
“Tổng cục Hải quan sẽ triển khai kế hoạch một cách bài bản, sử dụng CNTT để đảm bảo khách quan nhất. Với những CBCC không chịu đào tạo, không chịu học hỏi nâng cao, thậm trí vẫn vi phạm kỉ cương kỉ luật hành chính đương nhiên có những xử lý”- Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường khẳng định.
Để triển khai đánh giá năng lực CBCC, Phó Tổng cục trưởng cho biết, sẽ xem xét đánh giá tất cả CBCC trong toàn Ngành, tuy nhiên trong giai đoạn đầu chỉ đánh giá nhóm CBCC thừa hành, và trong năm 2018 sẽ tổ chức đánh giá 4 nhóm cán bộ thuộc 4 nhóm nghiệp vụ, chứ không phải chỉ đánh giá CBCC mà không đánh giá cán bộ lãnh đạo.
Tiếp sau việc đánh giá CBCC, ngoài việc rà soát, sắp xếp, tinh giản biên chế thì cũng gắn với việc rà soát xác định định biên cho từng đơn vị, xác định chức năng, nhiệm vụ quyền hạn của từng bộ phận. Vì trong năm 2018, ngành Hải quan không chỉ đánh giá năng lực CBCC, mà triển khai cả việc sắp xếp bộ máy tổ chức, giảm đầu mối.
Phó Tổng cục trưởng cho biết, phương pháp, cánh thức làm là xây dựng bộ đề chuẩn hóa toàn Ngành, từ đó có thước chung đánh giá CBCC; đồng thời cũng sẽ xác định những vấn đề đặc thù. Tuy nhiên việc đánh giá sẽ khác nhau giữa khối trực tiếp thực thi và khối tham mưu.
Sẽ áp dụng hồ sơ năng lực bố trí CBCC
Cụ thể, kế hoạch triển khai hoạt động đánh giá năng lực như sau: 6 vụ, cục cơ quan Tổng cục Hải quan (Cục Giám sát quản lý về hải quan, Cục Quản lý rủi ro, Cục Kiểm tra sau thông quan, Cục thuế XNK, Cục Điều tra chống buôn lậu, Vụ Pháp chế) sẽ thành lập nhóm triển khai xây dựng bộ đề đánh giá năng lực lĩnh vực mình phụ trách (thành phần gồm: Chuyên gia của cơ quan Tổng cục và chuyên gia của 7 cục hải quan địa phương: Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, Đồng Nai, Bình Dương, Quảng Ninh); tiếp đó xây dựng kế hoạch chi tiết xây dựng bộ đề đánh giá năng lực của từng lĩnh vực.
Xác định những nội dung cần xây dựng câu hỏi đánh giá mức độ am hiểu kiến thức/kỹ năng theo yêu cầu của Khung năng lực. Theo kế hoạch từ tháng 3 đến tháng 6/2018 phải hoàn thành việc tổ chức rà soát, xây dựng bộ đề đánh giá năng lực khối cục hải quan tỉnh, thành phố; khối cơ quan Tổng cục.
Đối với các cục hải quan tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, TP.Hồ Chí Minh, Bình Dương, Quảng Ninh tổ chức thành lập nhóm triển khai tại đơn vị; xây dựng kế hoạch chi tiết và tổ chức triển khai các hoạt động theo phân công như: Xây dựng bộ đề đánh giá năng lực khối cục hải quan tỉnh, thành phố của Ngành (lĩnh vực Giám sát quản lý và Thuế XNK từ tháng 1 đến tháng 5/2018; lĩnh vực Chống buôn lậu, Kiểm tra sau thông quan, Quản lý rủi ro, Xử lý vi phạm từ tháng 3 đến tháng 7/2018); xây dựng bộ đề đánh giá năng lực khối cục hải quan tỉnh, thành phố theo đặc thù của từng đơn vị (lĩnh vực Giám sát quản lý và Thuế XNK trong tháng 6/2018; lĩnh vực Chống buôn lậu, Kiểm tra sau thông quan, Quản lý rủi ro, Xử lý vi phạm tháng 8/2018).
Theo kế hoạch từ tháng 7 đến tháng 10/2018 tại các đơn vị hải quan địa phương trên tổ chức đánh giá năng lực công chức công tác tại 6 lĩnh vực nghiệp vụ chính (cụ thể, lĩnh vực Giám sát quản lý và Thuế XNK từ tháng 7 đến tháng 8/2018; lĩnh vực Chống buôn lậu, Kiểm tra sau thông quan, Quản lý rủi ro, Xử lý vi phạm từ tháng 9 đến tháng 10/2018).
Sau hoạt động đánh giá năng lực công chức, 6 đơn vị hải quan địa phương trên sẽ hoàn thành hệ thống vị trí việc làm, danh mục sản phẩm theo từng vị trí việc làm của đơn vị, thời hạn tháng 12/2018.
Riêng đối với Chi cục Hải quan Cảng Sài Gòn KVIII (Cục Hải quan TP.Hồ Chí Minh); Chi cục Hải quan Bắc Hà Nội (Cục Hải quan Hà Nội); Chi cục Hải quan Móng Cái (Cục Hải quan Quảng Ninh), tháng 12/2018, sẽ thực hiện ứng dụng hồ sơ năng lực vào việc xác định nhu cầu đào tạo, điều động, luân chuyển, bố trí, sắp xếp CBCC dựa trên hồ sơ năng lực.