Chuyên gia kinh tế Trương Bá Tuấn - Viện Chiến lược và Chính sách Tài chính:

Những lợi ích từ đề xuất điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của Bộ Tài chính


Mới đây, Bộ Tài chính đã xây dựng dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh. Đây là một đề xuất hết sức kịp thời và hợp lý của Bộ Tài chính trong bối cảnh hiện nay xét trên một số khía cạnh.

Thứ nhất, đảm bảo thực hiện kịp thời quy định tại Khoản 4 Điều 1 Luật thuế TNCN số 26/2012/QH12, trong đó quy định: Trường hợp chỉ số giá tiêu dùng (CPI) biến động trên 20% so với thời điểm Luật có hiệu lực thi hành hoặc thời điểm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh gần nhất thì Chính phủ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh quy định tại khoản này phù hợp với biến động của giá cả để áp dụng cho kỳ tính thuế tiếp theo”. Từ khi áp dụng mức giảm trừ gia cảnh hiện hành (ngày 01/7/2013) đến cuối năm 2019, chỉ số giá tiêu dùng đã tăng 23,2%. Do đó, việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh từ 9 triệu đồng/tháng lên 11 triệu đồng/tháng đối với bản thân người nộp thuế và từ 3,6 triệu đồng/người/tháng lên 4,4 triệu đồng/người/tháng đối với mỗi người phụ thuộc là tương đương với mức tăng của chỉ số CPI, phù hợp với quy định của Luật thuế TNCN.

Chuyên gia kinh tế Trương Bá Tuấn
Chuyên gia kinh tế Trương Bá Tuấn

Thứ hai, việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh theo đề xuất của Bộ Tài chính sẽ đảm bảo thu nhập thực tế cho người nộp thuế trong bối cảnh giá cả, lạm phát tăng so với thời điểm năm 2013 và mức sống của người dân cũng đã nâng lên. Nếu áp dụng mức điều chỉnh này, mọi đối tượng nộp thuế TNCN đều được giảm nghĩa vụ thuế, trong đó, những người nộp thuế có thu nhập thấp hơn sẽ được hưởng lợi nhiều hơn, góp phần điều tiết hợp lý thu nhập, thực hiện công bằng xã hội. Một phần lớn số người nộp thuế ở bậc 1 (hiện đang chiếm 44% số người nộp thuế TNCN) sẽ chuyển sang diện không phải nộp thuế. Với mức đề xuất, người nộp thuế có thu nhập đến 20 triệu đồng/tháng nếu có từ hai người phụ thuộc trở lên sẽ gần như không phải nộp thuế[1] và nếu có một người phụ thuộc chỉ phải nộp thuế ở mức chưa đến 1,2% thu nhập.

Thứ ba, việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh sẽ đảm bảo chính sách động viên một cách hợp lý, công bằng, góp phần nâng cao đời sống của người nộp thuế, tạo động lực khuyến khích lao động, đồng thời, kích thích tăng mức chi tiêu hộ gia đình, tăng tiêu dùng của xã hội, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nhất là trong bối cảnh dịch NCOVID-19 đang có những tác động bất lợi đến nhiều mặt của nền kinh tế. Một điểm đáng chú ý khác là với đề xuất cho phép áp dụng mức giảm trừ mới cho kỳ quyết toán thuế TNCN năm 2020 sẽ đảm bảo tính cập nhật của chính sách, kịp thời giảm nghĩa vụ thuế cho người nộp thuế. Việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh theo sự biến động của chỉ số giá tiêu dùng cũng phù hợp với thông lệ được nhiều nước trên thế giới áp dụng như Anh, Mỹ, Canada...