Tổng thống Donald Trump mới đây trên Tweet cho biết, bất cứ thoả thuận thương mại nào mà Trung Quốc có thể đạt được từ Mỹ sẽ khó khăn hơn nhiều nếu ông tái đắc cử. Tất nhiên, ông Donald Trump ẩn ý, Bắc Kinh nên thực sự làm điều gì đó trước tháng 11/2020.

Cùng ngày hôm đó, Chủ tịch Tập Cận Bình đã tuyên bố với các quan chức trong nước rằng những thách thức mà Trung Quốc phải đối mặt sẽ chỉ ngày càng phức tạp hơn và rằng những cuộc đối đầu này có thể sẽ kéo dài đến ít nhất là đến năm 2049.

Dựa vào 2 dữ liệu này, dường như khoảng cách giữa ông Tập Cận Bình và ông Donald Trump là khoảng 30 năm, mặc dù có thể là ngắn hơn.

Tính liên tục của hệ thống chính trị và kế hoạch dài hạn thường được coi là một trong những thế mạnh của Trung Quốc. Điều này khiến nhiều người nghi ngờ chiến lược cuối cùng của Bắc Kinh là chờ đợi Tổng thống Donald Trump hết nhiệm kỳ và tìm cách đối phó với chính quyền mới.

Trong khi ông Donald Trump đang chuẩn bị cho cuộc bầu cử sắp tới, ông Tập Cận Bình cũng có những nỗi lo khác, hiển nhiên đó là vấn đề về nền kinh tế.

Tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc đang chậm lại và có khả năng nền kinh tế thứ hai thế giới sẽ tăng trưởng thấp hơn nữa. Trong tuần này, một số nhà kinh tế đã cắt giảm dự báo tăng trưởng kinh tế Trung Quốc trong năm 2020, sau khi mức thuế bổ sung từ Hoa Kỳ có hiệu lực vào ngày 1/9.

Một thoả thuận thương mại không những giải quyết vấn đề tăng trưởng, nó cũng giúp Bắc Kinh có sự “nhẹ nhõm” nhất định để đối phó với vô số những vấn đề kinh tế khác.  Mức độ nguy hiểm của nợ, sự căng thẳng trong hệ thống ngân hàng và bong bóng thị trường nhà ở là một vài trong số đó.

Tuy vậy, vẫn chẳng thể đảm bảo Trung Quốc sẽ dễ dàng đối phó với chính quyền mới của Hoa Kỳ. Cuối cùng, có rất nhiều lý do giải thích tại sao một thỏa thuận trước tháng 11/2020 sẽ phù hợp với Bắc Kinh.

Hồng Kông

Trưởng đặc khu Hồng Kông Carrie Lam đã có sự nhượng bộ lớn nhất từ trước tới nay đối với những người biểu tình. Bà đã tuyên bố rằng, dự luật cho phép dẫn độ sang Trung Quốc gây tranh cãi chính thức khai tử. Thị trường chứng khoán Hồng Kông ngay sau đó phản ứng tích cực với đà tăng mạnh nhất kể từ năm 2011. 

Dẫu vậy, nhiều người biểu tình vẫn không hài lòng với tuyên bố của bà Lam, họ cho rằng động thái của bà Lam đã quá muộn.

Huawei

"Gã khổng lồ" công nghệ của Trung Quốc đã chống lại Washington trong tuần này khi đưa ra một loạt các cáo buộc chống lại chính phủ Mỹ. Khiếu nại của Huawei, bao gồm cáo buộc Mỹ giam giữ, gấp áp lực và buộc các nhân viên này phải tiết lộ thông tin công ty.

Huawei giờ đây đang phải đối mặt với rủi ro rất lớn, đơn vị bán điện thoại của họ có thể mất 10 tỷ USD vì lệnh hạn chế mua các công nghệ từ Mỹ. Vị trí dẫn đầu trong cuộc đua 5G của Huawei cũng đang bị đe doạ khi Mỹ thúc đẩy các đồng minh tẩy chay thiết bị của họ.

Giá thịt lợn

Dịch tả lợn châu Phi vẫn đang có dấu hiệu tàn phá ở Trung Quốc, TP Nam Ninh bắt đầu giới hạn không chỉ giới hạn giá bán thịt lợn, mà còn giới hạn lượng mua thịt lợn mỗi khách hàng có thể mua. Thịt lợn là nguyên liệt phổ biến trong bữa ăn của người Trung Quốc, nên mức giá mua cũng như số lượng có sẵn là một vấn đề nhạy cảm. Điều này có thể giải thích tại sao chính quyền địa phương dường như đang khiến Bắc Kinh bối rối về tính nghiêm trọng như thế nào. Phó Thủ tướng Hồ Xuân Hoa – cũng là 1 trong 25 thành viên Bộ Chính trị, cuối tuần trước đã gọi tình trạng này "căng thẳng hơn nhiều so với những gì chúng tôi được thông báo".

Sở hữu nhà đất

Vấn đề nhạy cảm khác là giá nhà ở. Một trong những vấn đề thúc đẩy tình trạng bất ổn ở Hồng Kông là thị trường bất động sản đắt đỏ nhất thế giới. Điều đó khiến nhiều người không có hy vọng sở hữu một ngôi nhà. Đó cũng là một vấn đề mà các nhà hoạch định chính sách của Bắc Kinh lo ngại, khi Bộ Chính trị nước này cho biết vào tháng 7/2019 rằng, Trung Quốc sẽ không nới lỏng sự kiểm soát đối với thị trường bất động sản, thậm chí khi nền kinh tế giảm tốc.

Để hiểu được những rủi ro, hãy nhìn vào thành phố Hạ Môn. Giá nhà tại thành phố hạng 2 này đã tăng hơn gấp 3 lần trong thập kỷ qua. Một căn hộ rộng hơn 1.000m2 ở Hạ Môn hiện có giá tương đương với giá nhà ở London, bất chấp lương trung bình ở địa phương chỉ bằng 1/4 so với thủ đô của Vương quốc Anh.