Theo số liệu thống kê của Cục Hải quan TP.HCM, tính đến 30/7/2016, tổng số nợ thuế tại đơn vị là 1.559,8 tỷ đồng (chiếm 1,5% tổng thu NSNN năm 2016), trong đó, nợ không có khả năng thu hồi là 1.375 tỷ đồng. Trong số nợ 243,53 tỷ đồng có khả năng thu hồi, có gần 177 tỷ đồng nợ quá hạn 90 ngày; 46 tỷ đồng nợ quá hạn chưa quá 90 ngày và trên 20 tỷ đồng nợ chậm nộp.

Theo ông Nguyễn Quốc Toản, Phó trưởng Phòng thuế XNK, Cục Hải quan TP.HCM, đơn vị vừa công bố danh sách 83 DN nợ thuế XNK, với tổng số nợ gần 170 tỷ đồng. Các DN này hầu hết thuộc diện nợ thuế chây ỳ nhiều năm nay, mặc dù Cục Hải quan TP.HCM đã triển khai các giải pháp thu hồi nợ, nhưng không hiệu quả.

Phó cục trưởng Cục Hải quan TP.HCM Nguyễn Hữu Nghiệp cho biết, với số nợ thuế nêu trên, đơn vị phấn đấu đến 31/12/2016, thu hồi nộp ngân sách từ 250 tỷ đồng đến 300 tỷ đồng số tiền nợ thuế và tiền chậm nộp thuế và không để nợ thuế mới phát sinh từ các khoản truy thu, nợ phạt... Tiếp tục phân loại hồ sơ, đối tượng đủ điều kiện xóa nợ để tham mưu Tổng cục Hải quan xem xét xóa nợ.

Để phối hợp thu hồi nợ hiệu quả, năm 2016, ngoài việc công bố thông tin danh sách những DN nợ thuế lớn, chây ì nhiều năm trên các phương tiện thông tin đại chúng, Cục Hải quan TP.HCM đã kí kết quy chế phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư và Cục Thuế TP.HCM để xác minh tình trạng DN nợ thuế. Hiện nay, Cục Hải quan TP.HCM đã gửi danh sách các DN nợ thuế cho các đơn vị này để hỗ trợ phong tỏa tài khoản của DN, không cấp giấy phép giải thể DN, thu hồi hóa đơn và thông báo đến DN trong trường hợp DN tự ý ngưng hoạt động, bỏ địa chỉ đăng kí kinh doanh…

Đánh giá về công tác phối hợp với các đơn vị trong thu hồi nợ thuế, ông Nguyễn Hữu Nghiệp cho rằng, từ trước đến nay, Cục Hải quan, Cục Thuế và Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM cũng đã có sự phối hợp trao đổi, cung cấp thông tin phục vụ công tác quản lý, tuy nhiên mới chỉ thực hiện phối hợp theo sự vụ… nên đôi khi công tác phối hợp chưa được nhuần nhuyễn, chặt chẽ. Trên thực tế có tình trạng một số DN thành lập ra không hoạt động đúng nội dung cấp phép, vừa thành lập đã thực hiện hành vi vi phạm pháp luật: Buôn lậu, gian lận thương mại, mua bán hóa đơn, trốn thuế… nhưng do thiếu thông tin từ các cơ quan quản lý nên việc ngăn chặn chưa triệt để, hiệu quả.

Theo bà Lê Thị Huỳnh Mai, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch Đầu tư TP.HCM, để cung cấp thông tin hỗ trợ cơ quan Thuế và cơ quan Hải quan trong công tác thu hồi nợ đọng thuế, chống gian lận, buôn lậu… định kì hàng tháng, hàng quý cơ quan Hải quan và cơ quan Thuế có thể cung cấp danh sách những DN nợ thuế, buôn lậu để Sở Kế hoạch và Đầu tư rà soát, kiểm tra trọng điểm các DN này để ngăn chặn tình trạng DN có thể ngưng hoạt động, thay đổi pháp nhân khi vi phạm. Khi có thay đổi pháp nhân, thay đổi địa chỉ hoạt động của các pháp nhân trong danh sách vi phạm, Sở Kế hoạch và Đầu tư sẽ cung cấp cho cơ quan Hải quan, cơ quan Thuế để thuận lợi cho công tác thu hồi nợ đọng, xử lý vi phạm…

Theo Cục Hải quan TP.HCM, quy chế phối hợp quy định rõ các nội dung về thông tin trao đổi cung cấp giữa các cơ quan; thông tin đề nghị được cung cấp của cơ quan phối hợp. Theo đó, đối với Cục Hải quan TP.HCM được đề nghị cơ quan Thuế khấu trừ tiền thuế (hoàn thuế GTGT) đối với các DN còn nợ thuế XNK, nợ chậm nộp thuế; thu hồi hóa đơn của DN; không cho phép DN nợ thuế đóng mã số thuế để giải thể…

Đối với Cục Thuế TP.HCM được đề nghị Cục Hải quan TP.HCM hỗ trợ dừng thông quan lô hàng để yêu cầu DN nộp xong tiền thuế cho Cục Thuế (hoặc Chi cục thuế); thông báo số tiền thuế đã hoàn (không thu) thuế GTGT các lô hàng xuất khẩu, nhập khẩu nộp nhầm, nộp thừa; Không tiến hành cho DN được giải thể nếu cơ quan Hải quan và cơ quan Thuế thông báo còn nợ thuế…

Để công tác thu hồi nợ thuế của từng đơn vị hải quan cửa khẩu và ngoài cửa khẩu đạt hiệu quả cao, mới đây, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường, phụ trách Cục Hải quan TP.HCM chỉ đạo các chi cục căn cứ vào nội dung quy chế phối hợp giữa Cục Hải quan TP.HCM với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Cục Thuế TP.HCM để xây dựng kế hoạch phối hợp thu hồi nợ cho hiệu quả, nỗ lực thu được số nợ thuế trong diện có khả năng thu hồi. Còn đối với những khoản nợ thuế thuộc diện không có khả năng thu hồi, các đơn vị phải rà soát xem đã thực hiện đầy đủ 7 bước thu hồi nợ đọng theo Luật Quản lý thuế hay chưa. Nếu chưa thực hiện đầy đủ các bước thì không được chuyển nợ…